Στραβό το κλίμα αλλά και το κλήμα

Ξεκίνησε λοιπόν το πανηγυράκι της 26^ης συνόδου για το κλίμα στην Γλασκώβη της Σκωτίας, η ονομαζόμενη Cop26 με την συμμετοχή όλων των κρατών που είναι μέλη του ΟΗΕ. Στη μεγαλύτερη πόλη της Σκωτίας θα βρεθούν τις επόμενες μέρες πολιτικοί και διπλωμάτες από ένα πλήθος χωρών, χωρών με δύναμη και πλούτο αλλά και χωρών που δεν θα έχουν στον ήλιο μοίρα αν επαληθευτούν τα προγνωστικά των ειδικών για την μέση αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη μας μέχρι το τέλος του τρέχοντος αιώνα.

Είναι πράγματι στραβό το κλήμα! Και είναι στραβό γιατί επί δεκαετίες έχουμε βαλθεί σε παγκόσμιο επίπεδο να εκμεταλλευόμαστε τις πεπερασμένες πλουτοπαραγωγικές πηγές της Γης με ένα ρυθμό εξαντλητικό, ένα ρυθμό που σε λίγο θα μετατρέψει πολλές περιοχές του πλανήτη μας ένα απέραντο «ορίζωνα» κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Σήμερα, στους Irish Times υπάρχει ένα άρθρο που μιλά για μια μελέτη επιστημόνων που προβλέπουν ότι η μέση θερμοκρασία του πλανήτη μας θα αυξηθεί κατά 3^ο C μέχρι το τέλος του 21^ου αιώνα. Αν γίνει κάτι τέτοιο, θα προκληθεί μια ανθρωπιστική κρίση άνευ προηγουμένου! Δισεκατομμύρια ανθρώπων θα πρέπει να μεταναστεύσουν σε άλλα μέρη μιας και οι πατρίδες τους θα βρίσκονται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας! Οι πατρίδες τους θα γίνουν ένας απέραντος «οριζώνας»…Οι συνέπειες θα είναι τρομακτικές για όλους μας! Η κατοικίσιμη επιφάνεια της Γης θα μειωθεί δραματικά και έντονα μεταναστευτικά κύματα θα προκύψουν προς τις χώρες που θα είναι πάνω από την επιφάνεια της Γης. Και αυτό δεν είναι κάποια ταινία Star Wars στο απώτερο μέλλον αλλά μόλις 79 χρόνια από σήμερα. Τα εγγόνια μας και τα δισέγγονά μας θα την ζήσουν αυτήν την κρίση άνευ προηγουμένου!

Τι κάνουμε όμως λάθος σήμερα; Είναι μόνο το κλίμα και οι εκπομπές μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα που θα πρέπει να μας απασχολούν; Φυσικά και όχι!

Το κλήμα είναι θεόστραβο και για να μην το φάει ο γάιδαρος θα πρέπει να σκεφτούμε τι κάνουμε λάθος και ρυπαίνουμε τα νερά της χώρας μας (π.χ. Ασωπός), τι κάνουμε λάθος και μπαζώνουμε τα ρέματα και τα ποτάμια, τι κάνουμε λάθος και χτίζουμε σπίτια και εργοστάσια χωρίς λογική, τι κάνουμε λάθος και καταναλώνουμε τόση ενέργεια που προέρχεται από λιγνίτη, πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Ακούω έγκριτους δημοσιογράφους να δείχνουν με την πένα τους ή τον λόγο τους κάποιες συγκεκριμένες εταιρείες που είναι οι πλέον ρυπογόνες σε σχέση με τα αέρια του θερμοκηπίου. Αυτό όμως είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος. Δεν αρκεί να δείχνουμε το δάκτυλο προς τις πολυεθνικές του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου. Αλλά πρέπει να αναρωτηθούμε τι κάνουν οι κυβερνήσεις μας πέρα και πάνω από όποια επιχειρηματικά συμφέροντα.

Ας τα δούμε αυτά μέσα από ένα Ιρλανδικό παράδειγμα.

Πριν από 3 χρόνια, ο μεγάλος μου γιος έκανε μια παρουσίαση στο σχολειό του σχετικά με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Ιρλανδία. Η εδώ κυβέρνηση έχει στοχοθετήσει να υπάρχουν στην Ιρλανδία 1.000.000 αυτοκίνητα μέχρι το 2030. Σήμερα, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι μόλις 41.000! Για να φτάσουμε στο 1.000.000 πολλά πρέπει να αλλάξουν: κίνητρα για τους καταναλωτές να αγοράζουν πλέον μόνο ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, μετατροπή των βενζινάδικων ώστε να υπάρχουν πιο πολλές πρίζες για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ειδικές λωρίδες στις πόλεις που θα είναι μόνο για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ώστε να κινούνται πιο γρήγορα κλπ.

Αλλά το πιο σημαντικό είναι τo παρακάτω γράφημα: το ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Το 2018, λοιπόν, στην Ιρλανδία, το ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας που είναι «πράσινη» ήταν κάτω από 40%!

Αν έχουμε λοιπόν ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο, δεν είναι 100% πράσινο και δεν θα γίνει ποτέ αν δεν αλλάξουμε τον τρόπο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Στη χώρα μας που είναι ευλογημένη από τον Θεό με μεγάλες περιόδους ηλιοφάνειας και με περιοχές στο Αιγαίο με πολλά μποφόρ σχεδόν όλον τον χρόνο, θα πρέπει να δούμε πώς παράγουμε «πράσινη ενέργεια». Στον μέσο όρο της ΕΕ έφτασε το 2019 το ποσοστό της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat. Το ποσοστό της κατανάλωσης ενέργειας από ΑΠΕ αυξήθηκε από 7,2% το 2004 στο 19,7% το 2019, όσο ήταν και το ποσοστό της ΕΕ. Τα υψηλότερα ποσοστά στην ΕΕ το 2019 είχαν η Σουηδία (56,4%), η Φινλανδία (43,1%), η Λετονία (41%) και η Δανία (37,2%), ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά είχαν το Λουξεμβούργο (7%), η Μάλτα (8,5%), η Ολλανδία (8,8%) και το Βέλγιο (9,9%).

Τι κάνουν σωστά στη Σουηδία και στη Φιλανδία; Και τι κάνουμε εμείς λάθος; Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις δεν θα έρθουν από την Cop26 ή την Cop126! Οι απαντήσεις σε αυτά τα ζητήματα είναι απλές και σχετίζονται με την λεγόμενη πολιτική βούληση. Ο Γιώργος Παπανδρέου Jr. με την κούφια ρητορική του και τους βερμπαλισμούς του περί Δανίας του Νότου δεν έκανε τίποτα όταν το ΠΑΣΟΚ έγινε κυβέρνηση το 2009. Και πολύ περισσότερο οι μετέπειτα κυβερνήσεις…με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε ανύπαρκτη πολιτική προστασίας των δασών, ανύπαρκτη πολιτική για πράσινη ενέργεια, ανύπαρκτο πλάνο για το μέλλον αλλά μόνο κενά λόγια σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών.

Κλείνω με τούτο: εδώ και πολλά χρόνια αλλά ειδικά σήμερα η Οικολογία είναι η πιο αριστερή πολιτική που μπορεί να παράξει πολιτικές με θετικό αντίκτυπο στη ζωή όλων μας αλλά και πιο ειδικά για τις μέλλουσες γενιές. Ο Κάρολος Μαρξ έκανε ένα ιστορικό λάθος: μίλησε για την παραγωγή αλλά δεν μίλησε για βιώσιμη ανάπτυξη. Σήμερα, το ζητούμενο λοιπόν είναι πώς οι αριστερές πολιτικές θα μπολιαστούν με τις αρχές της Οικολογίας ώστε η χώρα μας να έχει σύντομα μια Αριστερή Κυβέρνηση αλλά και με πράσινες πολιτικές. Ζητάμε πολλά, το ξέρω! Αλλά αν όχι τώρα, τότε πότε; Αν όχι εμείς, τότε ποιοι;

Ο Γιάννης Ζαμπετάκης είναι Πρόεδρος Βιολογικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο του Λίμερικ,
Ιρλανδία [email protected]
@yanzabet

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr