Από τα πρώτα λεπτά που συνάντησα τον Γιώργο Μεράντζα κατάλαβα ότι είναι ένας άνθρωπος χειµαρρώδης µε τεράστια ορµή και αγάπη για τη ζωή. Συναντηθήκαµε µε αφορµή τη συναυλία στον Σταυρό του Νότου – ένα µουσικό αντάµωµα γεµάτο µνήµες, µε το οποίο γιορτάζει «50 χρόνια κόντρα στο ρεύµα», η οποία έγινε στις 6 Νοεμβρίου. Μιλήσαµε για τη δύναµη της ερµηνείας και για τα τραγούδια που µεταφέρουν εικόνες τις οποίες εισπράττουν από την κοινωνία, για την «ψυχοθεραπεία» στη θρυλική µπουάτ Απανεµιά αλλά και για την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, την οποία χαρακτηρίζει «ύπουλη χούντα» που οικειοποιείται και ιδιωτικοποιεί την Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης δεν έκρυψε ούτε στιγµή τα συναισθήµατά του. Γέλασε, θύµωσε και συγκινήθηκε, ενώ θυµήθηκε ιστορίες από την εποχή που κατέβαινε σε ένα ταβερνάκι στον Πειραιά για να συναντήσει τον Μάρκο Βαµβακάρη και σύχναζε στο ζαχαροπλαστείο Φλόκα για να ακούει κρυφά τις συζητήσεις του Μάνου Χατζιδάκι µε τον Νίκο Γκάτσο.
«50 χρόνια κόντρα στο ρεύµα». Με ποιον τρόπο αποδίδετε νόηµα σε αυτήν τη φράση ως στάση και φιλοσοφία ζωής;
Εχετε επιλέξει να κρατάτε χαµηλούς τόνους σαν να µη σας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η δηµοσιότητα. Ποια είναι η σχέση σας µε τα ΜΜΕ;
Υπάρχουν δισκογραφικές εταιρείες ή τηλεοπτικές εκποµπές που µας καλούν για να έχουν άλλοθι ότι µία φορά στα δέκα χρόνια προσπαθούν να µας χωρέσουν όλους στο πρόγραµµά τους. Η γνώµη µου είναι συγκεκριµένη. ∆εν µπορεί καµία εταιρεία και κανένα συστηµικό Μέσο να εξαφανίσoυν το ταλέντο ούτε στη µουσική ούτε στη δηµοσιογραφία. Αυτό το λέω και για το Documento. Η γκρίνια είναι για µένα δικαιολογία. ∆εν έκανα ποτέ τα γούστα τους και δεν µετανιώνω γι’ αυτό.
Πιστεύετε λοιπόν σε ένα δρόµο καρδιάς και αξιοπρέπειας.
Η ενασχόλησή σας µε το τραγούδι ξεκίνησε µες στη χούντα. Τι σκέφτεστε για την εποχή που ζούµε σήµερα;
Ξεκίνησα τον Νοέµβριο του 1972. Μια χούντα κανονική βλέπω και σήµερα, ίσως και χειρότερη από αυτή που έζησα τότε. Ετσι θέλω να γραφτούν οι σκέψεις µου και ας παρεξηγηθώ από κάποιους. Κατά τη διάρκεια της χούντας ο κόσµος ανησυχούσε, συζητούσε και δρούσε µες στα σπίτια µε τα φώτα κλειστά. Υπήρχαν παράνοµες εφηµερίδες. Σήµερα βιώνουµε τεράστια κατάντια γιατί τα ΜΜΕ κρύβουν επιµελώς τις ειδήσεις και όχι µόνο την ερµηνεία τους. Ο άνθρωπος πρέπει να διαβάσει την είδηση και µόνος του να επιλέξει αν θα ανατριχιάσει ή όχι. Τι σηµατοδοτεί η απόκρυψη της είδησης; Υπάρχει το διαδίκτυο το οποίο είναι όπως λένε στο χωριό µου «λωβιασµένο» (µολυσµένο), αλλά ευτυχώς δεν µπορεί να κρυφτεί εντελώς η αλήθεια. Στο εξωτερικό µια τέτοια κυβέρνηση δεν θα άντεχε ούτε λίγους µήνες στην εξουσία (σκεφτείτε τι έγινε στην Αυστρία) και στην Ελλάδα έχει παραµείνει τόσα χρόνια και συνεχίζει να τη διεκδικεί. ∆εν πιστεύω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα φέρει τον σοσιαλισµό ούτε τη λαϊκή δηµοκρατία. Είναι όµως τόσο µεγάλες οι διαφορές των δύο κοµµάτων –πάντα στο πλαίσιο του καπιταλισµού– που µοιάζει µια µικρή επανάσταση σε σχέση µε όσα συµβαίνουν µε τον Μητσοτάκη.
Πιστεύετε ότι θα πέσει η συγκεκριµένη κυβέρνηση;
Πολλοί πιστεύουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα κερδίσει τις εκλογές γιατί αθόρυβα έχουν πειστεί για όλα τα παραπάνω. Ο Τσαουσέσκου πίστευε το ίδιο. Οτι θα παραµείνει στην εξουσία µέχρι να πεθάνει. Η χούντα έχει να κάνει µε τη λοβοτοµή που επιχειρεί να επιβάλει στην κοινωνία, όχι µόνο µε τα άρµατα µάχης. ∆εν έχω ξαναδεί πιο ύπουλο και υπόγειο τρόπο διάβρωσης των συνειδήσεων από τη σηµερινή διακυβέρνηση. Αυτό είναι φασισµός. Αν εµείς οι αριστεροί λέµε ότι µπορεί να ξαναβγεί ο Μητσοτάκης είναι σαν να έχουµε σφραγίσει ήδη την καταδίκη µας. Αυτό που ζούµε είναι ανατριχιαστικό. Ακόµη και ο ακροδεξιός Σαµαράς –δεν φανταζόµουν ποτέ ότι θα υπήρχε κάτι χειρότερο– έκανε µικρότερο κακό από τον Μητσοτάκη που προσπαθεί να ιδιωτικοποιήσει την Ελλάδα και συµπεριφέρεται σαν να του ανήκει η χώρα. Να κάτσουµε λοιπόν να µας πηδήξει όλους;
Τι περιµένετε από την Αριστερά σήµερα;
Προφανώς αναγνωρίζω και τα δικά µας προβλήµατα. Κάποιοι λένε διαρκώς «εγώ σας τα έλεγα». Ο καθένας διεκδικεί από τον άµβωνα να λέει ότι είναι ο πιο καθαρός και αµόλυντος. Μα έτσι θα διεκδικήσουµε την ψήφο του κόσµου; ∆εν θα µας χαρίσουν τα µέσα παραγωγής ούτε την εξουσία. Αν έχουµε κότσια, ας το αποδείξουµε µες στην κοινωνία. Είναι τόσο δύσκολο να βρει η Αριστερά πέντε κοινά σηµεία για τη δηµοκρατία, για τα µεροκάµατα και για την παιδεία, ώστε να µπορέσουν να ζήσουν λίγο καλύτερα τα παιδιά µας; ∆εν εννοώ τον σοσιαλισµό. Πριν από το 2015 κάποιοι έλεγαν ότι θα βαράµε εµείς παλαµάκια και οι άλλοι θα χορεύουν. Αν είσαι αντιπολίτευση δικαιούσαι να πεις τέτοιες µαλακίες έστω και µε καλή πρόθεση. Μα θα σε αφήσει ο καπιταλισµός να κάνεις παιχνίδι µόνος σου; Πιστεύω όµως ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε µάχη µε το σύστηµα της Ευρώπης. Είναι τέτοιο το σηµερινό χάλι που είναι πολύ σηµαντικό να γίνουν έστω και πέντε θετικά πράγµατα. Η Αριστερά είναι η µήτρα µου. Αν δεν έµπαινα σε οργανώσεις την εποχή που έφυγα από το χωριό µου, θα είχα µείνει ένας βλάκας και µισός. Ο µαρξισµός δεν είναι λύση, είναι τρόπος σκέψης για να ανακαλύψει κανείς τη λύση. Πρέπει να µάθουµε να σκεφτόµαστε φιλοσοφικά και όχι µε τσιτάτα.
Εχετε ζήσει πολύ έντονες µουσικές και κοινωνικές στιγµές από την περίοδο της µεταπολίτευσης και µετά. Σας φαίνεται άχαρη η εποχή µας;
Εκείνη την εποχή γίνονταν συναυλίες µε εκατοντάδες χιλιάδες κόσµου και απίστευτη ορµή και διάθεση εκτόνωσης. Θυµάµαι να ακούω µια βουή που µε ανατρίχιαζε. Το «Μανουέλ Ροντρίγκεζ» από το θεατρικό έργο «Η Χιλή θα νικήσει» ήταν το τραγούδι της µεταπολίτευσης και ακουγόταν σε όλες τις συγκεντρώσεις µετά το Πολυτεχνείο. ∆εν το έχω ξαναπεί. Μόνο αν βγούµε ξανά στους δρόµους θα το επαναφέρω στο µουσικό µου πρόγραµµα. ∆εν θέλω απλώς να θυµάµαι αυτά που έζησα κάποτε κι αυτά που χάσαµε. Οι εµπορικοί καλλιτέχνες περνούσαν εύκολα στα αζήτητα εκείνη την εποχή γιατί ο κόσµος ήθελε να εκτονωθεί και όχι να ακούσει απλώς ωραία τραγούδια. Θα είχα καεί αν έµενα σε αυτό το συναίσθηµα. Αν είσαι -άχαρος, αντιλαµβάνεσαι έτσι και την εποχή σου. ∆εν είναι τόσο δύσκολο να πάει κανείς στην άκρη του νήµατος. Τα γεγονότα είναι εδώ, η ζωή είναι εδώ. Αλλο περιθώριο δεν έχουµε.
Γιατί κάνετε τόσο σπάνια εµφανίσεις; Τα εισιτήρια έχουν ήδη εξαντληθεί για τη συναυλία στον Σταυρό του Νότου.
∆εν είναι η «εκδίκηση της γυφτιάς» –όπως το λέω εγώ– να έχεις σταµατήσει επαγγελµατικά για 17 ολόκληρα χρόνια και να εισπράττεις αυτή την αγάπη; Η γιορτή πιστεύω ότι γίνεται µόνο µία φορά τον χρόνο. Θα βρίσκοµαι και στην µπουάτ Απανεµιά το επόµενο διάστηµα κάθε Κυριακή. Σε αυτό τον χώρο αισθάνοµαι ότι κάνουµε όλοι µαζί ψυχοθεραπεία. Τα πιο σηµαντικά πράγµατα και όλα αυτά που έχω εισπράξει ως άνθρωπος τα προηγούµενα χρόνια δεν αγοράζονται. Σταµάτησα να ασχολούµαι µε το τραγούδι από το 1990 µέχρι το 2007 γιατί µου την είχε βιδώσει η εποχή και το λάιφσταϊλ του Κωστόπουλου που υποτίθεται ότι µας «ξεβλάχεψε» οµαδικά. ∆εν µε χωρούσε αυτή η κατάσταση, δεν µου άρεσαν τα µαγαζιά. Από τότε που επανήλθα εµφανίζοµαι µόνο όταν αισθάνοµαι ότι κάτι έχει νόηµα. Ηταν συγκλονιστικό το συναίσθηµα της επιστροφής, ένιωσα σαν να ξεκίνησαν για µένα µια νέα ζωή και καριέρα στο τραγούδι. ∆εν είναι όλα εµπορικά. Σε κάποια συναυλία µου στον Ζυγό άκουσα νεανικές φωνές στην τουαλέτα να λένε: «∆εν το πιστεύω, ρε µαλάκα, ακούµε ζωντανά τον Μεράντζα». Αυτά τα παιδιά µε ήξεραν από τους δίσκους των γονιών τους. Η νεολαία µε αγκάλιασε και στην πορεία για τον Παύλο Φύσσα. Τη Μάγδα τη θαυµάζω και την αγαπάω πολύ, κάνουµε παρέα και της αφιέρωσα και τον τελευταίο µου δίσκο.
Ας κλείσουµε λοιπόν µε τον δίσκο «Κόσµε που να σε γυρίσω» που κυκλοφόρησε το 2020 και τον αφιερώσατε στη Μάγδα Φύσσα.
Μια µέρα θυµήθηκα ένα ποίηµα του Κώστα Βάρναλη µε τίτλο «Οχτώβρης» το οποίο αναφέρεται ξεκάθαρα στο ζήτηµα του φασισµού. Αυτή ήταν η αφορµή για να αφιερώσω τον δίσκο στη Μάγδα. Κάποια στιγµή τη ρώτησα πώς νιώθει που έχει σηκώσει ένα ολόκληρο κίνηµα στις πλάτες της. «Το µόνο που έκανα είναι ότι δεν άφησα τη φωτιά να σβήσει» µου απάντησε. Τι µου είπε, ρε γαµώτο, αυτή η απλή γυναίκα που τη φανταζόµουν να έχει δύο µέτρα µπόι. Από αυτό το τραγούδι δηµιουργήθηκε το εφαλτήριο για να φτιάξω έναν ακόµη δίσκο, τη δική µου παρέµβαση για όλα όσα συµβαίνουν. «Κόσµε πού να σε γυρίσω που δεν έχεις γόνατο». Καµία επανάσταση δεν έγινε ποτέ από γονατισµένους.
Facebook
Twitter
Tα σχόλια στο site έχουν απενεργοποιηθεί. Μπορείτε να σχολιάζετε μέσα από την επίσημη σελίδα στο Facebook
Σχόλια
Επικοινωνία
