Δυστυχώς επιβεβαιωθήκαμε

Μόλις έναν μήνα μετά τις αποκαλύψεις για τις εντολές βίας σε βάρος μεταναστών, δυστυχώς, το Hot Doc επιβεβαιώθηκε. Η τραγωδία του Φαρμακονησίου, δεν είναι απλώς ένα ατυχές περιστατικό, αλλά κάτι το οποίο η Πολιτεία γνωρίζει, αποδέχεται και πιθανώς επιδιώκει. Οι δώδεκα νεκροί, μεταξύ των οποίων και εννέα παιδιά, είναι μερικοί ακόμη στους εκατοντάδες που τον τελευταίο χρόνο έχουν “χαθεί” στα νερά του ανατολικού Αιγαίου. Το γεγονός και μόνο ότι τα προηγούμενα χρόνια, με ίδιο αν όχι μεγαλύτερο κύμα προσφύγων θρηνούσαμε μερικές δεκάδες θυμάτων, ενώ σήμερα αυτά ξεπερνούν τα 100, δεν σημαίνει προφανώς ότι οι θάλασσες άλλαξαν, αλλά ότι η πολιτική που ακολουθείται -κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου- είναι εγκληματική. 

Στις 19 Δεκεμβρίου 2013 το Hot Doc κυκλοφορεί στα περίπτερα και το διαδίκτυο με μια αποκάλυψη-απόδειξη ότι η ρατσιστική πολιτική που ακολουθείται αναφορικά με το μείζον ζήτημα των προσφύγων, οι οποίοι φθάνουν κατά κύματα στη χώρα μας με την ελπίδα απλά να επιβιώσουν, είναι αποτέλεσμα άνωθεν εντολής ή εντολών. Το ντοκουμέντο δεν είναι άλλο από την εντολή του ίδιου του αρχηγού της Αστυνομίας, Νίκου Παπαγιαννόπουλου, ο οποίος μιλώντας σε υφισταμένους του αξιωματικούς ζητούσε «να κάνουν το βίο των μεταναστών, αβίωτο».

Η προτροπή βίας από τον αντιστράτηγο Παπαγιαννόπουλο δεν ήταν βεβαίως κάτι άγνωστο στην Ελλάδα. Άλλωστε, ο ίδιος ο Αντώνης Σαμαράς κατά τη συζήτηση για τον προϋπολογισμό στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου, σε μια αποστροφή του λόγου ανέφερε με περηφάνια ότι η κυβέρνησή του κατάφερε να θέσει ως προτεραιότητα στην ατζέντα, το ζήτημα της λαθρομετανάστευσης, ακολουθώντας τακτικές αποτροπής που μέχρι σήμερα απαγορεύονταν, αλλά και τακτικές μαζικών επαναπατρισμών.

Η αποκάλυψη του Hot Doc προκάλεσε την έντονη αντίδραση τόσο του ΣΥΡΙΖΑ, βουλευτές του οποίου κατέθεσαν σχετική ερώτηση στην οποία το υπουργείο Δημόσιας Τάξης δεν απάντησε επί της ουσίας, αλλά γενικόλογα αναλύοντας απλώς το νομικό πλαίσιο τέτοιων υποθέσεων, όσο.και διεθνών οργανώσεων, όπως η Διεθνής Αμνηστία, η οποία μάλιστα παρενέβη, ζητώντας εξηγήσεις από τις ελληνικές Αρχές. Εξηγήσεις οι οποίες ουδέποτε δόθηκαν ούτε στην Οργάνωση, ούτε βεβαίως στο περιοδικό. Το αρμόδιο υπουργείο Δημόσιας Τάξης και κατ’ επέκταση η Ελληνική Αστυνομία, προτίμησαν να αποσιωπήσουν το θέμα, ενώ πληροφορίες της Διεθνούς Αμνηστίας, οι οποίες μεταφέρθηκαν στη δημοσιογραφική ομάδα του περιοδικού, έκαναν λόγο για σκέψεις της ηγεσίας της ΕΛ.ΑΣ. να κινηθεί νομικά εναντίον του Hot Doc, γιατί όσα γράφονταν δήθεν ήταν ψευδή.

Την επομένη της κυκλοφορίας του περιοδικού, δηλαδή τη Παρασκευή 20 Δεκεμβρίου, το ηχητικό ντοκουμέντο, στο οποίο ο αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ ακούγεται να λέει μεταξύ άλλων «πρέπει να τους κάνουμε το βίο αβίωτο», μεταδίδεται από την εκπομπή του Κώστα Βαξεβάνη Hot Doc Radio και από το koutipandoras.gr. Τα στοιχεία είναι πια αδιάψευστα, όμως η πολιτική ηγεσία του τόπου, αρνείται ξανά να τοποθετηθεί. Οι συνεχείς εκκλήσεις μας προς τον εκπρόσωπο Τύπου της Αστυνομίας, προκειμένου να πάρει θέση επί του θέματος, πέφτουν στο κενό, ενώ το επίσημο ερώτημά μας προς τον ίδιο τον αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ. προφανώς έχει παραπεμφθεί στις καλένδες.

Οι μαρτυρίες που συγκλόνισαν

Στο πλαίσιο αυτού του ρεπορτάζ το Hot Doc φιλοξένησε τις ιστορίες επτά προσφύγων από τη Συρία και το Αφγανιστάν. Άλλοι μικρότεροι σε ηλικία, είχαν αφήσει τις οικογένειές τους στην πατρίδα τους, μέχρι να μπορέσουν να τους εξασφαλίσουν ένα ασφαλές μέλλον στην «πολιτισμένη» Δύση, ενώ ορισμένοι μεγαλύτεροι ταξίδεψαν μέχρι την Ελλάδα του ξένιου Δία, με τα ανήλικα παιδιά τους με σκοπό όχι να παραμείνουν εδώ αλλά να φθάσουν μέχρι τη Σουηδία, η νομοθεσία της οποίας προβλέπει την επανένωση των οικογενειών.

Οι εξιστορήσεις όλων συνέκλιναν στη βία που αντιμετώπισαν κατά την είσοδό τους στη χώρα μας από την Αστυνομία ή το Λιμενικό. Η 17χρονη Σάρα διηγείτο  με δάκρυα στα μάτια, τη στιγμή που άνδρες της συνοροφυλακής βίασαν με το κλομπ τους έναν άνδρα αραβικής καταγωγής τον οποίο θεώρησαν διακινητή, ενώ η Ρετζά κρατώντας την 3χρονη κόρη της στην αγκαλιά της περιέγραφε με γλαφυρότητα τη στιγμή που τους εντόπισε το λιμενικό ενώ θαλασσοπνίγονταν στα ανοιχτά της Σάμου, τους φώτισε με έναν προβολέα, έστριψε επί τόπου και εξαφανίστηκε, αφήνοντάς τους στη μοίρα τους.

Η Ιγιάντ, μια γυναίκα 60 ετών, η οποία στον πόλεμο που μαίνεται στη Συρία έχασε δύο από τα τρία παιδιά της μιλούσε τρομαγμένη για τους «μασκοφόρους» του λιμενικού. Η περιγραφή της είναι ενδεικτική της αντιμετώπισης που τυγχάνουν οι πρόσφυγες από τις ελληνικές Αρχές: «Ήμασταν περίπου 40 άνθρωποι, λίγο έξω από τη Χίο, όταν μας εντόπισε ταχύπλοο του λιμενικού. Μας ανέβασαν όλους στο σκάφος. Έριξαν τους άνδρες στο κατάστρωμα και άρχισαν να τους πατούν με τα πόδια στο κεφάλι. Όλοι τους φορούσαν μάσκες. Φαίνονταν μόνο τα μάτια τους. Ό,τι χρήματα και κινητά βρήκαν επάνω τους τα κράτησαν, ενώ κάθε τι που θεωρούσαν άχρηστο το πέταξαν στη θάλασσα. Ακόμη και τα διαβατήρια. Ήξεραν ότι πολλές από τις γυναίκες έχουν κρυμμένο στο στήθος τους χρυσό. Μας έψαξαν όλες. Έπιαναν τα στήθη μας. Μας έκλεψαν ό,τι είχαμε. Ο έλεγχος διήρκεσε όλη τη νύχτα. Ενώ ξημέρωνε μας πέταξαν ξανά στη βάρκα και πήραν τις μηχανές».  

Παρεμφερής και ιστορία της 16χρονης Ντίμπα, η οποία περιέγραφε οργισμένη τη στιγμή που σκάφος του Λιμενικού δημιουργούσε τεχνητά κύματα για να μην επιτρέψει σ’ εκείνην και τους συνταξιδιώτες της να εισέλθουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα.

Ιστορικό βίας

Τα περιστατικά που περιέγραψαν στο Hot Doc οι πρόσφυγες, δεν είναι προφανώς μεμονωμένα. Η Ελλάδα μετράει ήδη μία καταδίκη από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για κακοδικία στην υπόθεση ενός τούρκου μετανάστη, του Necati Zontul, ο οποίος βιάστηκε από άνδρες του Λιμενικού στη Σούδα, κι ενώ η πράξη τους αποδείχθηκε, εκείνοι συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να υπηρετούν στο Σώμα. Πρόσφατα δύο ακόμη λιμενικοί καταδικάστηκαν από το Ναυτοδικείο Πειραιά, επειδή υπέβαλαν στο βασανιστήριο του εικονικού πνιγμού έναν μαροκινό πρόσφυγα.

Παράλληλα με τις παραπάνω δικαστικές αποφάσεις, δεκάδες είναι οι καταγεγραμμένες από διεθνείς οργανώσεις, μαρτυρίες προσφύγων οι οποίοι έχουν καταγγείλει βασανισμούς από τις Αρχές. Δεκάδες είναι και οι βολές προς την Ελλάδα για την αντιμετώπιση των προσφύγων είτε κατά την είσοδο τους στη χώρα, είτε στα κέντρα κράτησης. Μόλις στις 13 του περασμένου Δεκεμβρίου ο γενικός γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Σαλίλ Σετί δήλωνε ότι: «οι ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να σκύβουν το κεφάλι από ντροπή διότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποτύχει παταγωδώς να ανταποκριθεί στο ρόλο της παροχής ασφαλούς καταφυγίου στους πρόσφυγες, οι οποίοι έχουν χάσει τα πάντα εκτός από την ίδια τους τη ζωή».

Δυστυχώς, όλα τα παραπάνω, όλα όσα το Hot Doc αποκάλυψε και επεσήμανε πριν από έναν μήνα, επιβεβαιώθηκαν με την τραγωδία στο Φαρμακονήσι. Όσοι επέζησαν κι έφτασαν στον Πειραιά κατήγγειλαν με λυγμούς τους άνδρες του Λιμενικού, οι οποίοι τους έβριζαν και τους πετούσαν στη θάλασσα. Δώδεκα νεκροί, εννέα παιδιά και τρεις γυναίκες, είναι ο μέχρι στιγμής τραγικός απολογισμός, πίσω από τον οποίο ο υπουργός Ναυτιλίας Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης βλέπει προσπάθειες τρίτων, να προκαλέσουν πολιτικό θέμα στην Ελλάδα.

Νέες αντιδράσεις

Αναφορικά με το ζήτημα ο Διευθυντής του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, Ηλίας Αναγνωστόπουλος δήλωσε στο koutipandoras.gr: «Η τραγωδία επιβεβαιώνει για ακόμα μια φορά αυτά που έχει πει η διεθνής αμνηστία για πάνω από ένα χρόνο. Πρέπει να βρεθούν δίαυλοι για να αποφεύγονται τέτοια. Να διερευνηθούν σε βάθος οι αναφορές και οι μαρτυρίες που έχουν για το περιστατικό, διότι είναι τρομερά ανησυχητικό. Πρέπει να διερευνηθεί αναλυτικά το κατά πόσο η ρυμούλκηση έγινε σωστά, εν μέσω τέτοιων καιρικών φαινομένων,  καθώς και οι καταγγελίες ότι τους ρυμουλκούσαν προς τα τουρκικά παράλια».