Παντελής Κυραμαργιός στο koutipandoras.gr: «Τα ιδανικά είναι οι κοινές μας πατρίδες»

Ο Γιώργος Νικηφόρου Ζερβάκης, ο Παντελής Κυραμαργιός και ο Αργύρης Λούλατζης δίνουν ραντεβού όλα τα Σάββατα του Δεκεμβρίου στο Club του Σταυρού του Νότου. Την κρητική λύρα αγκαλιάζει η ηλεκτρική κιθάρα δίνοντας πάσα στο λαούτο και το μπαγλαμαδάκι. Μιλήσαμε με τον Παντελή Κυραμαργιό για όλα όσα αγαπάει ως καλλιτέχνης, για τις μικρές εστίες αντίστασης και αλληλεγγύης στις οποίες πιστεύει, για τους στίχους με τους οποίους θα περιέγραφε το προσωπικό του ταξίδι στη μουσική.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το τραγούδι σας με τίτλο «Σαν να μην είχαμε πριν αγαπήσει» σε δικούς σας στίχους και μουσική. Ποιο είναι το θέμα του και γιατί επιλέξατε να μιλήσετε για την αγάπη;

Το μέρος όπου καταγράφονται οι έρωτες, είτε αυτό είναι η καρδιά είτε η μνήμη μοιάζει με παλίμψηστο. Μια καινούργια αγάπη επικαλύπτει τις περασμένες και βιώνεται σαν πρωτόγνωρη εμπειρία. Και είναι αυτή που σε βοηθά να βαδίζεις και να σκέφτεσαι με αισιοδοξία όσο δυστοπικό κι αν είναι το τοπίο γύρω σου. Αυτό περιγράφει το τραγούδι.

Κάποια στιγμή ανακάλυψα πως γράφοντας μελωδίες, στιχάκια και ιστορίες νιώθω πως υπάρχω, πως βαραίνει το βήμα μου και δυναμώνει η φωνή μου. Αυτό ξεκίνησε στην αρχή της εφηβείας και πέρασαν χρόνια μέχρι να αισθανθώ ότι τα σκαρώματα αυτά κάπως ωριμάζουν και θέλω να τα καταγράψω και να τα μοιραστώ.

Έχετε εκδώσει βιβλία, ποιήματα και δίσκους. Ποια είναι τα όνειρα σας για το μέλλον;

Να γράφω θέλω. Να μην το στερηθώ σε καμία περίοδο της ζωής μου. Και όσα γράφονται θα βρίσκουν τρόπους να δημιουργούν μικρές εστίες επικοινωνίας, μοιράσματος, αντίστασης και αλληλεγγύης.

Πώς θα περιγράφατε το προσωπικό σας ταξίδι στον κόσμο της μουσικής; Με ποιους στίχους θα το χαρακτηρίζατε;

Με μια λέξη θα το περιέγραφα ως «αναζήτηση». Και στίχους θα διάλεγα τους εξής:

Σε ψάχνω

στα λαμπρά σφαγεία των δρόμων

στις νευρωτικές διαδρομές

σε σταθμούς και στοές

σε ψάχνω

στα μικρά τα στοπ στ’ απαγορεύεται

στα τρύπια μου χέρια

στη θάλασσα που δε θα `ρθει ξανά

βαρέθηκε ν’ αλλάζει χρώματα

για να την αγαπάμε.

Ανήκετε σε μία νέα γενιά καλλιτεχνών. Ποιες είναι οι προκλήσεις, τα όνειρα και οι δυσκολίες;

To όνειρο είναι η ομορφιά. Αυτήν κυνηγάμε και οι τέχνες μας βοηθούν να την ανακαλύπτουμε ευκολότερα.

Η δυσκολία είναι να κρατήσεις την αυθεντικότητά σου. Είναι τόση η πληροφορία που λαμβάνεις που πολύ εύκολα μιμείσαι κάτι που δεν είσαι επειδή πιστεύεις ότι ίσως έτσι τα καταφέρεις.

Η πρόκληση είναι να αντέξεις. Την σύγκριση, την απόρριψη, την οποιαδήποτε δοκιμασία περνά κάποιος που εκτίθεται και απογυμνώνεται ψυχικά.

Ποιες είναι οι μουσικές σας αναφορές και ποια τραγούδια σας συντροφεύουν στην καθημερινότητα;

Ακούω με την ίδια αγάπη και λαχτάρα κλασική μουσική και heavy metal. Οτιδήποτε μπορεί να με συγκινήσει… Ίσως κουβαλάω μαζί μου λίγο παραπάνω τους μεγάλους μας συνθέτες, Θεοδωράκη, Λοΐζο, Λάγιο, Χατζιδάκι, Κουγιουμτζή, Καλδάρα…

Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τη μετάβαση στην ψηφιακή μουσική του τραγουδιού;

Η ψηφιακή εποχή ενώ φάνηκε να δίνει σημαντικές δυνατότητες στους τραγουδοποιούς σε ότι αφορά την ευκολία κυκλοφορίας του έργου τους εντέλει δείχνει να πληγώνει πολύ την μουσική τέχνη. Έχει αλλάξει εντελώς ο τρόπος που ακούει μουσική ένας νέος άνθρωπος. Ένα σκρολάρισμα στο κινητό, λίγα δευτερόλεπτα από κάθε τραγούδι που ντύνει κάθε βιντεάκι και αποχωρισμός από τον πυρήνα του κάθε τραγουδιού. Και τα τραγούδια φυσικά ακολουθούν αυτή την τάση και μένουν χωρίς πυρήνα, χωρίς φλεγόμενη πρώτη ύλη.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το άλμπουμ σας «Προσωρινά Αιώνιοι». Ποια είναι η γνώμη σας για το μουσικό τοπίο σήμερα;

Το «Προσωρινά Αιώνιοι» κλείνει τώρα ένα χρόνο κυκλοφορίας. Είναι δύσκολη η βόλτα που ξεκίνησε αλλά η διαδρομή των τραγουδιών μικρή ή μεγάλη δεν τελειώνει ποτέ.

Το τοπίο σε γενικές γραμμές είναι ομιχλώδες και σκοτεινό αποτελώντας κομμάτι της γενικότερης κοινωνικής κατάστασης. Όμως είναι πολλές οι φωτεινές αχτίδες που πεισματικά διασχίζουν τον ορίζοντα. Και από την ραπ κοινότητα και από τις διάφορες εκβολές του εντέχνου. Αν κάποιος εστιάσει σε αυτές δεν μπορεί παρά να μένει αισιόδοξος για την ελληνική δισκογραφία.

Τι αποκομίσατε από την καλλιτεχνική κολεκτίβα Πλέγμα και τη συνεργασία που χτίσατε σε ένα τέτοιο πλαίσιο;

Η αλληλεπίδραση με καλλιτέχνες από διαφορετικά πεδία είναι διαδικασία μαγική. Μια προσπάθεια μετάδοσης συναισθήματος είναι το τραγούδι. Και με την τριβή με άλλες τέχνες μαθαίνεις να εμβαθύνεις στο συναίσθημα, να αποκτάς διαφορετικές οπτικές και να γίνεσαι μια πληρέστερη εκδοχή του εαυτού σου. Πάντα επιδιώκω τη ζύμωση με καλλιτέχνες που θαυμάζω. Το γράψιμο είναι μοναχική διαδικασία. Η αποτύπωσή του όμως προτιμώ να είναι συλλογική.

Πείτε μας λίγα λόγια για τις εμφανίσεις σας στον Σταυρό του Νότου με τον Γιώργο Νικηφόρο Ζερβάκη και τον Αργύρη Λουλατζη. Τι θα παρουσιάσετε και ποια είναι η μυστική συνταγή για τη σύνδεση που δημιουργείτε με το κόσμο;

Με τα παιδιά συμπράξαμε και πέρυσι. Φέτος είμαστε τα Σάββατα του Δεκέμβρη στο club του Σταυρού και έπεται συνέχεια σε Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις. Είναι ένα πρόγραμμα που υπερβαίνει τις 4 ώρες στο οποίο είμαστε απόλυτα ελεύθεροι να παίζουμε ότι μας αρέσει από ΑC/DC και Led Zeppelin μέχρι Ικαριώτικα και Παπάζογλου. Φυσικά στο πρώτο μισό του προγράμματος ξεχωρίζουν τα δικά μας τραγούδια ενώ η Κρήτη έχει την τιμητική της.

Έχετε χτίσει πολλές σημαντικές συνεργασίες κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής διαδρομής σας. Σας γοητεύουν τα ετερόκλητα στοιχεία και οι αντιφάσεις ή προτιμάτε τις σταθερές διαδρομές;

Σε ένα άλμπουμ, για να ειπωθεί η ιστορία που συνθέτουν τα τραγούδια, συχνά απαιτούνται ερμηνευτές διαφορετικών ιδιοσυχνοτήτων, θερμοκρασιών και αποτυπωμάτων. Δεν επιζητώ την έκπληξη ούτε την ποικιλία. Τη σταθερότητα γενικά την αποφεύγω, είναι βαρετή. Προσπαθώ πάντα να φωτίσω το κάθε τραγούδι. Αυτή είναι η πυξίδα μου όταν προτείνω σε κάποιον μια συνεργασία. Και είμαι, ειλικρινά, ευγνώμων για το μοίρασμα με τόσους σπουδαίους τραγουδιστές που αγαπώ.

Ζούμε σε μία εποχή πολέμου στη Γάζα, ακρίβειας και ζοφερών κοινωνικών καταστάσεων. Σε τι πιστεύετε για να αντέχετε τις δυσκολίες και τι σας κάνει να διατηρείτε την αισιοδοξία σας για το μέλλον;

Κάθε άνθρωπος δημιουργός είναι φύσει αισιόδοξος. Αυτό με αποτρέπει από το να απαντήσω με όσα δυσοίωνα προβλέπω για το εγγύς μέλλον. Σίγουρα η λήθη κάνει τη δουλειά της. Ξεχνάμε από τη μια στιγμή στην άλλη τη φρίκη αν δεν είναι μέσα στο σπίτι μας και συνεχίζουμε να είμαστε λειτουργικοί και παραγωγικοί. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Πιστεύω στον άνθρωπο, στην πάλη των τάξεων, στην αλληλεγγύη. Οι μεγάλες επαναστάσεις, ο ηρωισμός συλλογικοτήτων αλλά και μεμονωμένων ανθρώπων είτε έχουν γραφτεί στην ιστορία είτε όχι, πιστεύω πως με κάποιο τρόπο είναι περασμένες σε ένα είδος ψυχικού DNA. Σαν συναισθηματική πληροφορία που μας κινητοποιεί σε αντιστοιχία με την γενετική πληροφορία. Έτσι οι λαοί ακόμα κι όταν έχουν γονατίσει ή δείχνουν κοιμισμένοι, ξυπνούν και γυρίζουν τούμπα τις κοινωνίες της εκμετάλλευσης και της ανισότητας. Όσο κι αν τα ζωώδη ένστικτά μας τραβάνε στη ζούγκλα, οι αγώνες τον προγόνων μας για δικαιοσύνη και ελευθερία είναι μαγνήτες πιο δυνατοί. Και λέγοντας «πρόγονοι» εννοώ κάθε άνθρωπο, οπουδήποτε στη γη που πάλεψε για ένα υψηλό ιδανικό. Τα ιδανικά είναι οι κοινές μας πατρίδες.