Τα ενώνει μια λεωφόρος. Τα χωρίζει μια οχταετία. Τα συνδέει το τυχαίο και το οτοστόπ. Δύο μίνι κλασικά. Από τον Έντγκαρ Ούλμερ και την Παράκαμψη (1945) στον Δολοφόνο της λεωφόρου (1953) της Αΐντα Λουπίνο.

Ασπρόμαυρα, υπνωτικά, ρευστά, δύο ταπεινά νουάρ που ανέπτυξαν το μύθο τους ευθύς με το τέλος του πολέμου.

Δύο μίνι, κλασικά, δύο μικρά σοκ, με στέρια δομή, στιλιστική σκηνοθεσία. Η Λουπίνο αναφέρεται στις παρενέργειες του οτοστόπ. Δεν δείχνει να κρύβει μια ηθικολογία. Όταν δύο ψαράδες παραλαμβάνουν έναν ψυχοπαθή κατάδικο, μαθαίνουν πως ο χρόνος τους τελειώνει, η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Μένουν οι ανατροπές, οι μυθοπλαστικές στροφές.

Οτοστόπ και στην Παράκαμψη με τη μοίρα να δρα μετωπικά και να ορίζει το αδύνατο για το τέλος του ταξιδιού. Το Λος Άντζελες και η αγαπημένη του που τον περιμένει εκεί παραμένουν για τον περιπλανώμενο ήρωα μια ρευστή ουτοπία. Μπορεί να υπάρχει και ο υπαινιγμός πως το τέλος του πολέμου δεν εκπληρώνει υποσχέσεις, αλλά μεταφέρει περιπλοκές.

Ο Ούλμερ με την Παράκαμψη μας παραδίδει ένα διπλό μάθημα: Πώς γράφεται δηλαδή ένα ωρολογιακά ρυθμισμένο σενάριο με συνεχείς συστροφές και πώς γίνεται μια σκηνο- θεσία με όλη τη σημασία του όρου.

Η γεωγραφία των κάδρων, οι λήψεις, τα ρακόρ στο μοντάζ, η ένθεση των δραματουργικών εξελίξεων αναδεικνύουν το τέλος της ψευδαίσθησης. Όλη η ταινία ως εφιαλτικό όνειρο, όπου κάποιος τρέχει προς τα πίσω, απομακρύνεται από τον προορισμό του. Αυτό το φιλμάρισμα του εφιαλτικού ονείρου με εξπρεσιονιστικούς όρους είναι για τον Ούλμερ ένα στοίχημα. Να δώσει μέσα από μια ομιχλώδη διάσταση την αδυναμία του ανθρώπου, να ολοκληρώσει, να «ταιριάσει», να γίνει μια τέλεια «ταινία». Μόνη διέξοδος η αίσθηση της ξεκούρασης μέσω της απώλειας. Μόνη ανακούφιση η σύλληψη, η πιθανότητά της ή η παντοτινή αποπροσωποποίηση.

Η Λουπίνο στον Δολοφόνο της λεωφόρου ακολουθεί μια πιο σαφή σκηνοθετική αφηγηματικότητα με στόχο την αντίστροφη μέτρηση και τη σχέση της με τη ζωή.

Παίζει με τις πιθανότητες, με λιτή σκηνοθεσία, πολλά πλαν- αμερικέν και με άποψη που ξεφεύγει από τη ρευστότητα. Ωστόσο, συνειδητά αμφιβάλλει συνεχώς, παραπαίει τεχνητά κι έτσι πετυχαίνει να συναρπάζει.

«Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ»

της

IDA LUPINO

Με τους: Edmond O’Brien (Roy Collins), Frank Lovejoy (Gilbert Bowen), William Talman (Emmet Myers a.k.a. the Hitch-Hiker), Jose Torvay, Sam Hayes, Wendel Niles, Jean del Val, Clark Howard, Nativadad Vacio

Σύνοψη

Ένα ταξίδι αναψυχής μετατρέπεται σε εφιάλτη όταν δύο φίλοι παίρνουν με ωτο-στοπ έναν ψυχοπαθή κατάδικο ο οποίος τους ανακοινώνει ότι στο τέλος του ταξιδιού θα τους σκοτώσει. Σαν να μην έφτανε αυτό, η ιδιαιτερότητα που έχει στο ένα μάτι του το οποίο μένει μόνιμα ανοικτό, δεν τους αφήνει να γνωρίζουν πότε κοιμάται και πότε είναι ξύπνιος. «Ο Δολοφόνος της Λεωφόρου» είναι το πρώτο φιλμ νουάρ σκηνοθετημένο από γυναίκα το 1953.

«ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ»

του

ΕΝΤΓΚΑΡ ΤΖ.ΟΥΛΜΕΡ

Σκηνοθεσία: Έντγκαρ Τζ. Ούλμερ

Σενάριο: Μάρτιν Γκόλντσμιθ

Με τους: Τομ Νιλ, Αν Σάβατς, Κλόντια Ντρέικ, Έντμουντ Μακντόναλντ, Τιμ Ράιαν, Έστερ Χάουαρντ, Πατ Γκλίσον

Σύνοψη:

Ο Al Roberts παίζει πιάνο τα βράδια σε ένα μπαρ. Είναι ερωτευμένος με την Sue και αποφασίζει να πάει να την βρει με ωτο-στοπ στην Καλιφόρνια. Γνωρίζει τότε έναν ευγενικό χαρτοπαίκτη που δέχεται να τον πάρει με το αυτοκίνητό του. Όταν ο οδηγός παθαίνει καρδιακή προσβολή, μια σειρά από τυχαία γεγονότα μπλέκουν τον Al Roberts σε προβλήματα.