Βιβλία «εκτός των τειχών» στο 3ο Θερινό Βιβλιοστάσιο

Το Θερινό Βιβλιοστάσιο προέκυψε από την ιδιαίτερη συνάντηση 28 μικρών εκδοτικών εγχειρημάτων με διαφορετικές αφετηρίες αλλά με συνδιαλεγόμενες διαδρομές. Για τέσσερις μέρες (11-14 Ιουλίου) στο κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων η ανάγνωση μετατρέπεται από μοναχική διαδικασία σε συλλογική πρακτική. Η φράση του Γκιστάβ Φλομπέρ «Διαβάστε για να ζήσετε» αντικατοπτρίζει το πνεύμα των φετινών εκδηλώσεων, που ψηλαφίζουν μια πληθώρα θεμάτων με λογοτεχνικό, κοινωνικό και πολιτικό περιεχόμενο. Ηταν ο Μισέλ Φουκό απατεώνας; Υπάρχει πολιτική ορθότητα στα κόμικ, στη λογοτεχνία και στον κινηματογράφο; Τι συμβαίνει στις ελληνικές φυλακές; Επιπλέον θα πραγματοποιηθούν συζητήσεις για την ελληνική πεζογραφία, το φύλο και τη σεξουαλικότητα, τον Αντόνιο Γκράμσι και τα αναρχικά κείμενα από το 1971 έως το 1978.

«Η πρωτοβουλία αυτή είναι μια σύμπραξη εκδοτικών εγχειρημάτων που ξεκίνησε το 2017 με αφορμή το πρώτο Βιβλιοστάσιο. Είναι μια προσπάθεια συνάντησης ανάμεσα σε μικρούς εκδοτικούς οίκους που δεν έχουν τη δυνατότητα για διαφήμιση και συμμετοχή σε μεγάλες εκθέσεις. Τη φετινή χρονιά, εκτός από τους πάγκους με τα βιβλία που θα βρίσκονται εκεί, τα απογεύματα διοργανώνουμε βιβλιοπαρουσιάσεις και ανοιχτές συζητήσεις. Οι εκδηλώσεις θα φιλοξενηθούν στο κτίριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, ενώ πέρυσι είχαν πραγματοποιηθεί στην αυλή του Μουσείου Πολιτικών Εξορίστων Αϊ-Στράτη» αναφέρει στο Documento ενεργό μέλος της πρωτοβουλίας.

Ενα «χειροποίητο» φεστιβαλικό εγχείρημα

Το Θερινό Βιβλιοστάσιο δίνει το στίγμα ενός διαφορετικού πολιτισμού και ακολουθεί τη λογική της αυτοοργάνωσης. «Στήνουμε μόνοι μας τα περίπτερα, ρυθμίζουμε το φως και τον ήχο, φροντίζουμε για τις εγκαταστάσεις, για την επικοινωνία και τις αναρτήσεις μας στα κοινωνικά δίκτυα. Θέλουμε να χτίσουμε την επαφή μας με το κοινό σε έναν δικό μας χώρο, με τους δικούς μας όρους. Τα εκδοτικά εγχειρήματα που συμμετέχουν αγκαλιάζουν την ποίηση, τη λογοτεχνία, τα κόμικ, το πολιτικό βιβλίο και το δοκίμιο. Οι ανοιχτές συζητήσεις που διοργανώνουμε αντικατοπτρίζουν και δικές μας ανησυχίες. Ο κόσμος στήριξε αυτή την προσπάθεια από το πρώτο φεστιβάλ παρά τη ζέστη της Αθήνας ή τις ξαφνικές καταιγίδες του καλοκαιριού. Στη φετινή διοργάνωση συμμετέχουν και εκδοτικά εγχειρήματα από τη Θεσσαλονίκη, τα Γιάννενα και την Πάτρα».

Παρά τις κοινές ανησυχίες γύρω από το βιβλίο, ανάμεσα στους συμμετέχοντες υπάρχουν αρκετές διαφορές. «Σε αυτή την πρωτοβουλία βρίσκονται αμιγώς βιοποριστικοί εκδοτικοί οίκοι που ακολουθούν το κλασικό εταιρικό ή το συνεργατικό μοντέλο, αλλά και ατομικά εγχειρήματα και συλλογικότητες που βγάζουν βιβλία με πολιτικό/κοινωνικό λόγο. Υπάρχει ποικιλία. Αυτό που μας συνδέει είναι η προσπάθεια να αποκτήσουμε κοινή φωνή και σταθερή παρουσία στην πόλη. Εξάλλου στις μεγάλες εκθέσεις η συμμετοχή στα περίπτερα είναι πολυδάπανη και έχει μεγάλες δυσκολίες. Στο μέλλον θα μας ενδιέφερε να διοργανώσουμε και άλλες εκδηλώσεις, να έρθουμε σε επαφή με τις γειτονιές και να μην περιορίσουμε την παρέμβασή μας στο κέντρο της Αθήνας».

Κόντρα στο βιβλιοπωλείο-σουπερμάρκετ

Σε μια περίοδο συνεχών ανακατατάξεων και αλλαγών τα μεγάλα βιβλιοπωλεία και τα ολιγοπώλια έχουν καταφέρει να κυριαρχήσουν. Επίσης, στα περισσότερα ΜΜΕ έχει επικρατήσει ένα κλειστό σύστημα προβολής που σπάνια δίνει χώρο σε τέτοιες πρωτοβουλίες. «Το βιβλίο έχει μετατραπεί σε είδος πολυτελείας για τον κόσμο εξαιτίας των οικονομικών δυσκολιών. Ενας μικρός εκδοτικός οίκος πρέπει να ξεπεράσει αρκετά εμπόδια και περιορισμούς για να φτάσει στο κοινό. Οι συνεχόμενες αλλαγές στη νομοθεσία δημιουργούν προβληματισμούς και σκαμπανεβάσματα. Η επιμονή μας όμως έχει να κάνει με τη μεγάλη αγάπη μας για το βιβλίο. Πρόκειται για ζωντανή διαδικασία που μας εκφράζει και μας κρατάει σε εγρήγορση. Εχουμε αυτό το μικρόβιο. Η ποιότητα του βιβλίου έχει αναβαθμιστεί πολύ τα τελευταία χρόνια και βλέπουμε προσεγμένες εκδόσεις. Η προσπάθεια αυτή αποτυπώνεται στο χαρτί, το εξώφυλλο, το στήσιμο και στην ποιότητα της μετάφρασης. Κάθε βιβλίο είναι ένα μικρό έργο τέχνης».

Οι μικροί πυρήνες βιβλίου που συμμετέχουν στο φεστιβάλ αντιστέκονται στη λογική της μαζικής κατανάλωσης και της βιτρίνας. «Ο χρόνος δυστυχώς τρέχει πολύ γρήγορα για τις εκδόσεις. Ενα βιβλίο μπορεί να ακουστεί στην αρχή, να γραφτεί κάποιο άρθρο στις εφημερίδες και στη συνέχεια να αποσυρθεί από τα ράφια και να ξεχαστεί εντελώς. Από την πλευρά μας προβάλλουμε βιβλία που αντέχουν στον χρόνο και πάνε κόντρα σε αυτήν τη νοοτροπία. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να ζωντανέψουν διαμαντάκια και προσπάθειες που δεν εκτιμήθηκαν πολύ όταν κυκλοφόρησαν».

Οι βιβλιόφιλοι της Αθήνας εξαιτίας της οικονομικής κατάστασης έχουν στραφεί σε άλλες λύσεις, όπως παλιά, μεταχειρισμένα βιβλία και μπαζάρ. Είναι όμως σημαντικό να γνωρίζει ο αναγνώστης ότι πίσω από την κυκλοφορία ενός βιβλίου υπάρχει μια συλλογική προσπάθεια που περιλαμβάνει αρκετό κόπο και πολλές ώρες δουλειάς. «Για κάθε βιβλίο εργάζονται άνθρωποι από διαφορετικές κατηγορίες επαγγελμάτων: ο μεταφραστής, ο επιμελητής, ο διανομέας, ο τυπογράφος, ο βιβλιοδέτης. Ολοι αυτοί έχουν καταβάλει σημαντικό κόπο για να προκύψει αυτό το αποτέλεσμα. Η τιμή ενός βιβλίου ενέχει την ανταμοιβή για μια συλλογική δουλειά».

INF0

11-14/7, Κτίριο Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Ερμού 134, Θησείο.

Πληροφορίες για το πρόγραμμα  και τα εκδοτικά εγχειρήματα που συμμετέχουν: www.facebook.com/bibliostasio