27 + 23, κάνει 50 ασθενείς… κύριε καθηγητή

Απόγευμα Πέμπτης 2 Απριλίου, η ώρα 18.00. Ακριβώς η ώρα που ξεκινά η καθημερινή ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας. Η ώρα που έρχονται τα επίσημα νέα για την κατάσταση που επικρατεί με την πανδημία του κορονοϊού. 

Ο λοιμωξιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας θα ανακοινώσει και σήμερα ό,τι νεότερο υπάρχει και εκ των πραγμάτων τα βλέμματα στρέφονται στο τι έχει να πει αναφορικά με τους αριθμούς. 

Μια χώρα στην οποία η ζωή καθορίστηκε για μια δεκαετία από το τι λένε οι αριθμοί. Αυτός ο ο ίδιος τόπος ξαναδίνει ραντεβού με τα νούμερα για να μετρήσει τη ζωή. Αυτή τη φορά όχι σχετικά με τους οικονομικούς δείκτες – αυτό θα το συναντήσει εκ νέου μετά το #Μένουμε Σπίτι -, αλλά τώρα άμεσα με τους αριθμούς της ζωής ή όχι. Νεκροί, νέα κρούσματα, συνολικός αριθμός κρουσμάτων, πόσοι νοσηλεύονται σε ΜΕΘ…

Οι καθημερινές συζητήσεις στην Ελλάδα την άνοιξη του 2020, στρέφονται το απόγευμα γύρω από αυτά τα νούμερα. Η απάντηση στην ερώτηση «τι είπαν σήμερα», είναι αυτοί οι αριθμοί. 

Το απόγευμα της Πέμπτης ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας θα ξεκινήσει όπως συνηθίζει την ενημέρωσή του απευθυνόμενος σε τηλεθεατές, ακροατές και δημοσιογράφους οι οποίοι με τη σειρά τους θα μεταδώσουν την είδηση και στα Μέσα Ενημέρωσης που εργάζονται. 

Θα μιλήσει, όπως συνηθίζει, για τα κρούσματα παγκοσμίως, τα τελευταία νέα και τις εξελίξεις. Μάλιστα θα επισημάνει ότι «παρά τη σοβαρή κατάσταση φαίνεται πως με τα μέτρα που λαμβάνουν οι χώρες αρχίζει σταδιακά να επιβραδύνεται ο ρυθμός αύξησης των κρουσμάτων και των νεκρών, των οποίων ο αριθμός, δεν είναι αριθμός (διορθώνει), είναι ζωές, γι’ αυτό λέω τον ακριβή αριθμό νεκρών κάθε μέρα, παραμένει εξαιρετικά υψηλός.»

Αφού διαλέξει τις λέξεις μετρημένα και με προσεκτική διατύπωση αναφέρει την κατάσταση στο εξωτερικό είναι έτοιμος να περάσει στην ενημέρωση για την κατάσταση στην Ελλάδα. 

«Σήμερα ανακοινώνουμε 27 νέα κρούσματα του νέου ιού στη χώρα μας και επιπλέον 23 κρούσματα από τη δομή φιλοξενίας προσφύγων στη Ριτσώνα. Είχαμε μέχρι πριν λίγο 49 κρούσματα από το πλοίο αλλά θα σας μεταφέρει ο υπουργός νέα αποτελέσματα που μόλις έμαθε εντός ολίγου γι’ αυτό και δε σας λέω συνολικό αριθμό κρουσμάτων. Ήταν 1.514 στη χώρα με τα μέχρι πριν λίγο, δεδομένα. Αλλά ο συνολικός αριθμός θα διαμορφωθεί μετά τα τελικά αποτελέσματα από το πλοίο».

Για πρώτη φορά, παραπάνω νούμερα. Νέες κατηγορίες. Αλλιώς διατυπωμένα. Αποσπασματικά. Κατακερματισμένα. Σύγχυση στα δημοσιογραφικά τηλε-γραφεία. 

Ακριβώς εκείνη την ώρα, με στόχο την έγκυρη ενημέρωση, πρέπει να μεταδόσεις έγκαιρα την επίσημη αναφορά του υπουργείου Υγείας. Είναι τα επίσημα δεδομένα από’ τον αρμόδιο φορέα. 

Κι έτσι οι περισσότεροι τίτλοι ακριβώς εκείνη ακριβώς τη χρονική στιγμή στα ΜΜΕ, ανέφεραν ότι την Πέμπτη 2 Απριλίου σημειώθηκαν «27 νέα κρούσματα», «23 στη Ριτσώνα» και «119 στο Ελ. Βενιζέλος» – του πλοίου, από την ενημέρωση του Νίκου Χαρδαλιά-. 

Χρειάστηκαν ελάχιστα λεπτά, για να καταλάβω και ο ίδιος τι είχα κάνει. Γιατί παραδέχομαι ότι για ελάχιστα λεπτά είχα αναπαράξει – όπως θεωρούσα ότι όφειλα – στο koutipandoras.gr, τους επίσημους αριθμούς του πλέον επίσημου φορέα. Χρειάστηκαν ελάχιστα λεπτά για να καταλάβω ότι μιλάμε για 169 νέα κρούσματα, τα οποία έχουν στην καλύτερη κάποιον εντοπισμό και πρέπει αλλάξω τον τίτλο. Ότι πλέον χρειάζεται να ερμηνεύεις τους αριθμούς για να αντλήσεις τα συνολικά δεδομένα.

Κι ακόμα κι αν δεχτούμε ότι τα κρούσματα στο πλοίο στον Πειραιά είναι μια συγκεκριμένη περίπτωση στην οποία γίνεται ξεχωριστή μνεία, γιατί από τα πλέον επίσημα χείλη δεν υπάρχει ο διαχωρισμός της επικράτειας και του πλοίου, αλλά ενημερωνόμαστε για «27 νέα κρούσματα στη χώρα μας» και «επιπλέον 23 κρούσματα από τη δομή φιλοξενίας προσφύγων στη Ριτσώνα»;

27 νέα «στη χώρα μας», 23 στη Ριτσώνα, 119 στο Βενιζέλος. Μήπως η Ριτσώνα είναι άλλο ένα πλοίο και το αναφέρουμε ξεχωριστά από «τη χώρα μας»; Πόσους ακόμα διαχωρισμούς θα δέχονται οι αποκλεισμένοι;

27 + 23, κάνει 50 ασθενείς, κύριε καθηγητή. 

Επιμένω στη διατύπωση γιατί η ενημέρωση του καθηγητή Τσιόδρα ήταν μετρημένη στην αρχή της. Έκανε διόρθωση ενώ μιλούσε και επαναδιατύπωσε όταν μίλησε για τους νεκρούς στο εξωτερικό αναφέροντας ότι δεν είναι αριθμοί, είναι ζωές. Και στην επόμενη πρότασή του, μιλώντας για την κατάσταση στην Ελλάδα δεν ακούστηκε καν η ελάχιστα πιο προσεκτική φράση, ότι δηλαδή πρόκειται για 50 νέα κρούσματα εκ των οποίων τα 23 από αυτά, εντοπίζονται συγκεκριμένα στη δομή της Ριτσώνας. Κάτι δηλαδή το οποίο θα δήλωνε όχι διαχωρισμό, αλλά έναν τύποις εντοπισμό. 

Αν’ αυτού ειπώθηκε ότι τα 27 κρούσματα εντοπίστηκαν στη χώρα «μας» και ήρθε ο άλλος τόπος, η Ριτσώνα των ξένων με το «επιπλέον» που δηλώνει το συν τοις άλλοις. Εκτός από τα 27 δικά μας, ήρθαν 23 ακόμα από κάπου αλλού, κατά μία έννοια.

Σε μια τόσο κρίσιμη συγκυρία, η ενημέρωση από τους αρμόδιους φορείς οφείλει να είναι επιστημονική. Δε χρειάζονται παιχνίδια με τους αριθμούς, γιατι το φορτίο της γλώσσας φέρει και το αντίστοιχο ιδεολογικό βάρος. 

Γιατί η μάχη που δίνουν γιατροί και νοσηλευτές είναι για να θεραπεύουν και να σώζουν ζωές ανεξαρτήτως πατρίδας, θρησκείας, σεξουαλικής προτίμησης και αυτό κάνουν καθημερινά. 

Και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, την ίδια ώρα, το μήνυμα που στέλνει ο αρμόδιος φορέας προς την κοινωνία δεν μπορεί να είναι κάτι το οποίο έστω και κατ’ ελάχιστο δημιουργεί τον οποιοδήποτε υποψία διαχωρισμού, ανάμεσα στον «ντόπιο» και τον «ξένο».

Αυτό που οφείλει είναι, να μιλά για νοσούντες. Για ασθενείς τους οποίους θα υποδεχτεί ασχέτως εθνικότητας και τους οποίους θα αντιμετωπίσει ισότιμα. 

Σε μια χώρα που ο ρατσισμός και η ξενοφοβία δε θα #Μείνει_Σπίτι, σε μια χώρα που αν δεν είχε εμφανιστεί η πανδημία θα είχαμε ακόμα στον Έβρο, αακροδεξιά γεροντοπαλίκαρα με καραμπίνες για να εμποδίσουν τους «λαθραίους», σε μια χώρα που μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας δε διστάζει να κρύβει τη μισαλλοδοξία της μιλώντας για τους «βρωμιάρηδες που έρχονται από τις χώρες τους και θα μας κολλήσουν αρρώστιες», αυτοί οι διαχωρισμοί δεν μπορούν να περνούν στο απυρόβλητο γιατί πολύ απλά αναζωπυρώνουν και τροφοδοτούν τη φαρέτρα του ελληνικού ρατσισμού, ακόμα και εν μέσω καραντίνας. 
 
Και όχι, αυτό το κείμενο δεν κάνει γλωσσολογικές ακροβασίες και υπερβάσεις.

Μιλάει για πράξεις. Κι εδώ χρειάζεται πρόσθεση, όχι «διαίρεση».

27 + 23 κάνει, 50 ασθενείς… κύριε καθηγητή. 

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr