Πρόσφυγας ή μετανάστης; Σπέρνεις διαχωρισμούς, θερίζεις ακροδεξιούς

Η πρόσφατη ομιλία του ακροδεξιού μακεδονομάχου Αντώνη Σαμαρά στο συνέδριο της ΝΔ το περασμένο σαββατοκύριακο έδωσε τροφή για ρεπορτάζ στους πολιτικούς συντάκτες, καθώς η ηγετική εμφάνισή του έφερε και πάλι στο προσκήνιο τους εσωτερικούς τριγμούς στο κυβερνητικό στρατόπεδο με αναλύσεις που κάνουν λόγο για τη γνωστή ακροδεξιά ατζέντα του η οποία έχει στόχο να κατατροπώσει τον «φιλελεύθερο» Κυριάκο Μητσοτάκη. 

Ο λόγος του, αν μη τι άλλο ανατριχιαστικός, φάνηκε να διέπεται από μια ρητορική που όχι απλά δανείζεται, αλλά λειτουργεί ως πρότυπο για τα πλέον ακροδεξιά μυαλά. Ανέλυσε τον «λαθροεπικοισμό» που υφίσταται η πατρίδα τους, περιέγραψε το πόσο η κατασταλτική πολιτική του απέτρεψε την εισροή είτε χερσαία είτε από θαλάσσης, έκανε ειδική μνεία στο «πρότυπο κέντρο» της Αμυγδαλέζας, έκανε μασάζ στους ώμους ανθρωποειδών οι οποίοι αδίκως κατηγορούνται για ξενοφοβία και ακροδεξιά χαρακτηριστικά, είναι απλώς πολίτες, είπε, που γειτνιάζουν με την υγειονομική βόμβα που λέγεται «άλλοι» – «ξένοι», κτλ.

Ωστόσο, για να δομηθεί και να εξελιχθεί το επιχείρημα της ακροδεξιάς και της ασφάλειας από έναν εκπρόσωπο της αστικής δημοκρατίας, χρειάζονται και τα απαραίτητα εφόδια που θα λειτουργήσουν ως άλλοθι και θα χτίσουν μια «λογική» για να μη χαρακτηριστεί συλλήβδην ακροδεξιός. 

Για να μπορέσει ένας ακροδεξιός να αναπτύξει τις θέσεις του και να μην κριθεί απαραίτητα ως φασίστας – που είναι – έχει ανάγκη να δομήσει ένα «λογικό» επιχείρημα το οποίο παραδοσιακά είναι αρκετά εύληπτο προκειμένου να πείσει ακροατήρια. 

Σε αυτό ακριβώς το ζήτημα έγκειται και το δουλεμένο για χρόνια επιχείρημα που επιτρέπει σε κάθε λογής ανθρωποειδή να υπερασπίζονται τις ρατσιστικές – ξενοφοβικές απόψεις τους και την ίδια ώρα να μπορούν να διατηρούν τον ελάχιστο αλλά απαραίτητο μανδύα νομιμοποίησης. Ο διαχωρισμός λοιπόν ως πυρηνική σκέψη είναι η ουσία η οποία μεταλλάσσεται και μπορεί κάθε στιγμή να εξελίσσεται. 

Στις αρχές του ’90, ακουγόταν το υπέροχο, «δεν είμαι ρατσιστής, αλλά οι Αλβανοί δεν είναι σαν τους άλλους». Φυσικά, η ενσωμάτωση του παρία και η αντίληψη του πολυμήχανου Έλληνα λίγα χρόνια αργότερα έφτασε το ίδιο υποκείμενο να λέει ότι «οι Αλβανοί τουλάχιστον ήρθαν εδώ για να δουλέψουν» – τζάμπα στις ελιές και στην οικοδομή, να προσθέσουμε, για να ξαναγεμίσουν τα καφενεία με αργόσχολους επιδοτούμενους πατριώτες που αφομοίωσαν τους λαθραίους. Λίγο αργότερα, δε θ’ άκουγες για τους εγκληματίες αλβανούς που απέδρασαν από τις φυλακές για να κατακλύσουν την τίμια χώρα που λέγεται Ελλάδα, αλλά για κάτι μαύρους, πακιστανούς και ισλαμιστές. 

Από τις αρχές του 2010 και έπειτα, οι ροές ανθρώπων που αποφασίζουν ότι η παρουσία στον τόπο καταγωγής τους δεν είναι η βέλτιστη επιλογή για τη ζωής τους και επιλέγουν να μετακινηθούν διεκδικώντας να βρεθούν σε ένα άλλο τόπο, θα βρουν απέναντί τους το τοίχος που υψώνει η δύση.

Το Δεκέμβριο του 2010, ο αυτοπυρπολισμός ενός πλανόδιου μικροπωλητή στην επαρχία της Τυνησίας του Μοχάμεντ Μπουαζίζι, έμελε να αλλάξει την εικόνα του χάρτη και των γεωπολιτικών συνθηκών με αστραπιαίο ρυθμό. Η συγκεκριμένη πράξη που έβγαλε στην επιφάνεια τη διαφθορά του αυταρχικού καθεστώτος Μπεν Αλί πυροδότησε ντόμινο εξελίξεων. Η αραβική άνοιξη και οι εξεγέρσεις που έλαβαν χώρα, ο πόλεμος στη Συρία και η πλήρης αλλαγή του γεωπολιτικού σκηνικού θα δημιουργήσει ένα από τα μεγαλύτερα προσφυγικά ρεύματα της σύγχρονης ιστορίας. 

Πρόσφυγας ή μετανάστης; Πώς άρχισε να ξετυλίγεται το ακροδεξιό νήμα 

Μπλεγμένοι ανάμεσα στα δίχτυα διακινητών, δεχόμενοι την αντιμετώπιση του ξένου και απ’ τις δυο μεριές, της χώρας που θέλει να σε διώξει και αυτής που δε θέλει να σε δεχτεί, η ζωή των ανθρώπων που αναγκάστηκαν και επέλεξαν να κινηθούν για να βελτιώσουν την ύπαρξή τους – για όποιο λόγο οι ίδιοι επιθυμούσαν- εκτός της ξενοφοβίας θα έρθει αντιμέτωπη και με τη γραφειοκρατική αλλά βαθιά πολιτική επιλογή η οποία διαχωρίζει αυτόν που έχει ανάγκη βοήθειας και στήριξης μέσω της αποστειρωμένης διάκρισης του πρόσφυγα και του μετανάστη. Πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, δηλαδή.

Ένας γραφειοκράτης κάπου μακριά θα κρίνει μέσα σε ένα βράδυ, με βάση εξωγενή κριτήρια, το αν η ζωή του άλλου χαίρει προστασίας. Έτσι ένα βράδυ ο Αφγανός θα έχει την περιγραφή πρόσφυγας, και ξαφνικά ένα πρωί θα χρήζει φυλάκισης και επαναπροώθησης (ω τι ευγενική περιγραφή για να περιγράψεις την απέλαση) ως μετανάστης. 

Με λίγα λόγια, μέχρι να αποφασίσουμε ότι όντως έχετε πόλεμο, μέχρι να κρίνουμε ότι είναι σημαντικό το ότι είστε φτωχές, gay, λεσβίες, καταπιεσμένες και καταπιεσμένοι, είναι καλύτερο να πεθάνετε εκεί που είστε παρά να περιμένετε ότι η ευρωπαϊκή ιδέα της αλληλεγγύης θα σας περιμένει για να σας μετατρέψει τελικά σε φτηνό εργατικό δυναμικό, όπως οι καλοδεχούμενοι πρόσφυγες.

Και ακριβώς αυτή τη διάκριση θα χρησιμοποιήσουν και θα συνεχίζουν οι κάθε λογής ακροδεξιοί αγανακτισμένοι κάτοικοι, ανθρωπιστές και Σαμαράδες αυτού του κόσμου για να κάνουν τα επιχειρήματά τους στιβαρά. 

«Δεχόμαστε μόνο τους πρόσφυγες, όχι τους λαθροέποικους», «κι οι παππούδες μου ήρθαν πρόσφυγες από τη Σμύρνη, αλλά ήταν καλοί γιατί ήταν χριστιανοί», «αυτός δεν είναι από τη Συρία, είναι από το Μαρόκο» και ό,τι άλλο κάθε άρρωστο φασιστικό μυαλό θα θελήσει να πει γιατί τον βολεύει. 

Αυτή είναι ακριβώς η πραγματικότητα για χιλιάδες ανθρώπους που επιλέγουν να μετακινηθούν τα τελευταία χρόνια. Μόλις τέλειωσαν τα βολικά 500ευρα των Σύρων και οι ελάχιστες αποταμιεύσεις των Αφγανών, άρχισαν να ενοχλούν οι φτωχοί Μαροκινοί, οι κατατρεγμένοι από το Κονγκό και οι ομοφυλόφιλοι Πακιστανοί. 

Η ουσία έγκειται στο ότι όταν δεν αντιλαμβάνεσαι τον άλλον ως την πιθανή εκδοχή του εαυτού σου, όταν προσλαμβάνεις την εισροή ως εισβολή και ένα ολόκληρο πανευρωπαϊκό οικοδόμημα κάνει πολύωρες συσκέψεις για να καταλήξει σε ποσοστώσεις επί των ανθρώπινων ζωών με χυδαίους όρους, «σου στέλνω τόσους, μου δίνεις αυτό», κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δύσης. 

Από τα καλύτερα απτά παραδείγματα, τα οποία αποδομούν μάλιστα στην πράξη τον παραλογισμό αυτού του διαχωρισμού και αναδεικνύουν στο πόσο συμβάλλει για να ενισχύονται ακροδεξιές σκέψεις, θα έρθει αν βρεθείς στην ακτή την ώρα που φτάνει μια βάρκα. Εκείνη την ώρα ακριβώς, δεν μπορείς να διακρίνεις απολύτως τίποτα άλλο πέρα από αυτούς που κινδυνεύουν να πνιγούν. Εκείνη την ώρα, δε βλέπεις 12 πρόσφυγες και 36 μετανάστες. Όχι, σαν προσφορά ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά σαν χέρι αλληλεγγύης και σίγουρα όχι σαν χέρι κανιβάλου. 

Κι αν και σήμερα φτιάξεις πανό, θα γράψεις εκείνο το παλιό. Γιατί τίποτα άλλο δε χωράει. Είμαστε όλοι μετανάστες. 

Αλλιώς, σπέρνεις διαχωρισμούς και θερίζεις ακροδεξιούς.

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr