"Εγκληματική ζωή του Αρτσιμπάλντο ντε λα Κρουζ": Ένας… παράδοξος serial – killer

Στην “Εγκληματική ζωή του Αρτσιμπάλντο ντε λα Κρουζ”, την μεξικανική ταινία παραγωγής 1955 του δημοφιλούς Ισπανού σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ, παρακολουθούμε έναν επίδοξο serial-killer, μεγαλοαστικής καταγωγής, ο οποίος παρά τα σχέδια του δεν καταλήγει ποτέ στην πραγματική δολοφονία.

ΣΥΝΟΨΗ

Ο Αρτσιμπάλντο ντε λα Κρουζ είναι ένας εύπορος Μεξικανός, μεγαλοαστικής καταγωγής, που εργάζεται ως αγγειοπλάστης. Στα χρόνια της Μεξικανικής Επανάστασης ήταν ακόμη παιδί, όπου έζησε σε πλούτη και με προνόμια, όμως είδε την γκουβερνάντα του να σκοτώνεται καθώς του έλεγε ένα παραμύθι για το μουσικό κουτί που μόλις του είχε δωρίσει η μητέρα του. Η συγκυρία αυτή, δηλαδή ο θάνατος της γκουβερνάντας και η ιστορία του μουσικού κουτιού, τον έκανε να πιστέψει ότι αυτός σκότωσε τη γυναίκα χρησιμοποιώντας το παιχνίδι. Από εκείνο το σημείο, ξεκινά και η επιθυμία του να σκοτώνει.

Η ταινία του Λουίς Μπουνιουέλ γυρίστηκε σε μια πολύ δύσκολη οικονομική περίοδο για τον μεξικανικό κινηματογράφο, ο οποίος βίωνε μια αληθινή κρίση. Για την ακρίβεια, η ταινία πολλές φορές απειλήθηκε να σταματήσει εξαιτίας των δυσκολιών, ενώ η περίφημη σκηνή του θανάτου της μοντέλου-ξεναγού, γυρίστηκε μόνο μια φορά καθότι δεν υπήρχαν τα χρήματα ώστε να αγοραστεί μια ακόμη κούκλα για τη δεύτερη λήψη.

Ο Λουίς Μπουνιουέλ δούλεψε μαζί με τον συγγραφέα του βιβλίου Ρομπέρτο Ουσίλι το σενάριο, όμως μετά από δυο εβδομάδες δουλειάς, η συνεργασία διακόπηκε γιατί, αφενός ο Ουσίλι δεν ήθελε να γίνουν τόσο ουσιαστικές αλλαγές στην ιστορία του, αφετέρου ο Μπουνιουέλ δεν έβρισκε ενδιαφέροντα ορισμένα στοιχεία της ιστορίας για τα οποία ο Μεξικανός συγγραφέας επέμενε.

Η ταινία έχει αποτελέσει αντικείμενο μελέτης πολλών πανεπιστημιακών. Ο ίδιος ο Λουίς Μπουνιουέλ γράφει σχετικά με την ταινία αυτή δυο περιστατικά, στην αυτοβιογραφία του που εκδόθηκε και κυκλοφόρησε το 1983 με τίτλο Mon dernier soupir: Στο ένα αναφέρεται στην ορχήστρα που σύνθεσε και έπαιξε τη μουσική της ταινίας. Όταν κάποια στιγμή τα μέλη της κουράστηκαν και ίδρωσαν λόγω της ζέστης, έκατσαν να ξεκουραστούν και χαλάρωσαν. Τότε ο Μπουνιουέλ διαπίστωσε ότι τρία από τα μέλη της μπάντας κουβαλούσαν μαζί τους… όπλα. Στο άλλο περιστατικό αναφέρεται στη μια εκ των πρωταγωνιστριών της ταινίας, τη Μιροσλάβα Στερν (η ξεναγός-μοντέλο), η οποία μετά το τέλος των γυρισμάτων αυτοκτόνησε με παρόμοιο τρόπο με εκείνον που βλέπουμε τον πρωταγωνιστή να φαντάζεται ότι την σκοτώνει!

ΦΕΣΤΙΒΑΛ | ΒΡΑΒΕΙΑ | ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ

Η ταινία Η εγκληματική ζωή του Αρτσιμπάλντο ντε λα Κρουζ του Λουίς Μπουνιουέλ πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα της στις 19 Μαΐου 1955 στο Μεξικό, σε διανομή της εταιρείας Alianza Cinematografica.

Η ταινία έλαβε το Βραβείο Φωτογραφίας για τον Αγκουστίν Χιμένες και μια υποψηφιότητα για τη σκηνοθεσία του Λουίς Μπουνιουέλ, στα Βραβεία Ariel στο Μεξικό. Προβλήθηκε ακόμη στα Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αδελαΐδας (Αυστραλία), της Νέας Υόρκης, της Βαρκελώνης, της Μαδρίτης, και το 2008 με νέα αποκαταστημένη κόπια στο Φεστιβάλ Βερολίνου.

Πλην του Μεξικού, προβλήθηκε στις αίθουσες του Βελγίου, της Γαλλίας, της Δυτικής Γερμανίας, της Δανίας κ.ά.

Στις ελληνικές αίθουσες θα προβάλλεται σε επανέκδοση με νέες ψηφιακές κόπιες από τις 11 Σεπτεμβρίου 2014, σε διανομή AMA Films.

ΛΟΥΙΣ ΜΠΟΥΝΙΟΥΕΛ

Σύντομο Βιογραφικό Σημείωμα

Ισπανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συγγραφέας (1900-1983). Στη διάρκεια των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης, γνώρισε τον ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί, τον ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα και άλλους καλλιτέχνες που ασχολήθηκαν επισταμένως με την ποίηση και τον κινηματογράφο.

Συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, όπου και δούλεψε σαν βοηθός σκηνοθέτη. Το 1928, συνεργαζόμενος με τον Νταλί, σκηνοθέτησε την πρώτη του μικρού μήκους ταινία Ένας ανδαλουσιανός σκύλος, η οποία θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα του υπερρεαλιστικού κινηματογράφου (και του συγκεκριμένου κινήματος των τεχνών γενικότερα), ξεκινώντας μια σπουδαία κινηματογραφική καριέρα.

Κρατώντας πάντα την σουρεαλιστική αισθητική ως βασικό εκφραστικό μέσο του έργου του, έζησε και δημιούργησε στην Ισπανία, τη Γαλλία και το Μεξικό, κερδίζοντας παγκόσμια αναγνώριση και καταξίωση.

Πολεμήθηκε από την Καθολική Εκκλησία, την οποία ο ίδιος φρόντιζε να «περιποιείται» σε κάθε έργο του, αλλά και από τον δικτάτορα της Ισπανίας Φράνκο. Χάρη σε αυτούς έζησε για πολλά χρόνια εξόριστος στο Μεξικό.

Προτάθηκε για δυο Όσκαρ Σεναρίου, σε συνεργασία με τον Γάλλο σεναριογράφο και μόνιμο συνεργάτη του Ζαν-Κλωντ Καριέρ στην τελευταία -γαλλική- περίοδο του έργου του, για τις κορυφαίες ταινίες του Το σκοτεινό αντικείμενο του πόθου (1977) και Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας (1972).

Κέρδισε δεκάδες βραβεία και διακρίσεις σε φεστιβάλ και θεσμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Στο Φεστιβάλ Καννών κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα Καλύτερης Ταινίας για τη Βιριδιάνα (1961), το Βραβείο Σκηνοθεσίας για το Los olvidados (1950), και ακόμη δυο βραβεία για το Ναζαρέν (1959) και το Ένα κορίτσι στην αγκαλιά σου (1961).

Στο Φεστιβάλ Βενετίας τιμήθηκε με το Χρυσό Λιοντάρι για την προσφορά του στον κινηματογράφο το 1982, καθώς επίσης με το Χρυσό Λιοντάρι Καλύτερης Ταινίας και ακόμη ένα βραβείο για την Ωραία της ημέρας (1967), και το βραβείο FIPRESCI και το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής για τον Σιμόν της ερήμου (1965).

Στο Φεστιβάλ Βερολίνου κέρδισε τα βραβεία FIPRESCI και INTERFILM για τον Γαλαξία (1969).

Η εγκληματική ζωή του Αρτσιμπάλντο ντε λα Κρουζ γυρίστηκε μεσούσης της δεκαετίας του 1950, περίοδο που ζούσε εξόριστος στο Μεξικό και έγραψε και σκηνοθέτησε δεκάδες ταινίες.

Φιλμογραφία (ενδεικτική)

1928 – Ένας ανδαλουσιανός σκύλος

1952 – Ανέβασμα στον ουρανό

1961 – Βιριδιάνα

1967 – Η ωραία της ημέρας

1972 – Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας