του Άγγελου Προβολισιάνου
Το Μάιο του 2014, μία μέρα πριν από τις Αυτοδιοικητικές και Ευρωβουλευτικές εκλογές, σκάει η είδηση της σύλληψης τριών υπαλλήλων του Δήμου Κορδελιού – Ευόσμου από την Υποδιεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων Βορείου Ελλάδας. Οι συλληφθέντες πιάστηκαν επ’ αυτοφώρω να φορτώνουν τμήματα εκσκαπτικού μηχανήματος (JCB), προκειμένου να το μεταφέρουν σε ιδιωτική μάντρα για παλιοσίδερα. Υπηρεσιακή αλληλογραφία, παραστατικά και εντολή κίνησης δεν υπήρχαν, ενώ αξιοσημείωτο είναι πως η 24η Μαΐου ήταν αργία. Το ερώτημα που προκύπτει βέβαια ήταν σε ποιανού την τσέπη θα πήγαιναν τα λεφτά.
Περίπου δύο χρόνια μετά, η υπόθεση -ως προς το ποινικό μέρος- μπήκε στο αρχείο από τον Αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών Γ. Παλιούρα, ενώ τελευταία εξέλιξη είναι πως τρέχει νέα έρευνα μετά από σχετική εισαγγελική παραγγελία. Ως προς το πειθαρχικό σκέλος, οι δύο υπάλληλοι βγήκαν λάδι, ενώ ο προϊστάμενος συνταξιοδοτήθηκε, εκμεταλλευόμενος -σύμφωνα με τις καταγγελίες- το γραφειοκρατικό γαϊτανάκι που ακολουθήθηκε, ασχέτως αν οι ίδιοι οι υπάλληλοι κατέθεταν πως ό,τι έκαναν, έγινε μετά από δικές του εντολές.
Όλα ξεκίνησαν όταν ανώνυμη καταγγελία στην Εσωτερικών Υποθέσεων τις πρωινές ώρες της 24/5/2014 ανέφερε ότι στο εργοτάξιο του Δήμου Κορδελιού – Ευόσμου βρίσκονταν -πιθανώς- δημοτικοί υπάλληλοι, προσπαθώντας να μεταφέρουν παράνομα ένα μηχάνημα έργων (JCB) του Δήμου.
Όταν οι αστυνομικοί μετέβησαν στο σημείο εντόπισαν τους δύο υπαλλήλους, Γιώργο Κρυσταλά και Θεόφιλο Ελευθεριάδη, μαζί με τους Στέλιο Σαπουτζή και Γιάννη Κεραμιτσούδη, οι οποίοι είναι συνιδιοκτήτες της εταιρίας διαχείρισης μη επικίνδυνων αποβλήτων με την επωνυμία «ΣΑΠΟΥΤΖΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ & ΣΙΑ Ο.Ε.», να φορτώνουν κομμάτια του JCB σε όχημα της εν λόγω εταιρίας για να τα μεταφέρουν στη μάντρα τους. Στο εργοτάξιο, λίγα λεπτά αργότερα, έφτασε και ο τότε προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας και Συντήρησης Έργων, Σωτήρης Παπανικολάου.
Σύμφωνα με τη δικογραφία που σχηματίστηκε από την Υποδιεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων, οι αστυνομικοί πληροφορήθηκαν ότι το υπόλοιπο τμήμα του JCB είχε μεταφερθεί ήδη από τους συγκεκριμένους υπαλλήλους στη μάντρα, αλλά με τα μέσα που διέθεταν δεν μπορούσαν να μεταφέρουν και τα εναπομείναντα κομμάτια. Οπότε, ζήτησαν από την εταιρία να διαθέσει γερανοφόρο φορτηγό για να περατωθεί η μεταφορά.
Όταν οι αστυνομικοί ρώτησαν έναν εκ των συνιδιοκτητών της μάντρας σε ποιανού το όνομα θα κοβόταν το τιμολόγιο για την αγοροπωλησία, εκείνος αποκρίθηκε ότι ο δημόσιος υπάλληλος, Κρυσταλάς, τον είχε ενημερώσει πως αυτό θα κοβόταν είτε στο όνομά του είτε στο όνομα του προϊσταμένου του, Σωτήρη Παπανικολάου. Kάτι που επιβεβαίωσε και ο ίδιος ο Κρυσταλάς.
Κατά τη διάρκεια του συμβάντος οι δημόσιοι υπάλληλοι, Κρυσταλάς και Ελευθεριάδης, ανέφεραν στους άντρες της Εσωτερικών Υποθέσεων πως ό,τι έκαναν, το έκαναν με εντολή του προϊσταμένου τους, κ. Παπανικολάου. Πρόσθεσαν πως γνώριζαν ότι το JCB δεν διέθετε στοιχεία κυκλοφορίας ούτε και σχετική υπηρεσιακή αλληλογραφία που να νομιμοποιεί τις πράξεις τους. Επιπλέον, σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους προκύπτει ότι ήξεραν πως σε ανάλογες περιπτώσεις που ο Δήμος απέσυρε οχήματα, αυτά μεταφέρονταν στον ΟΔΔΥ, αλλά σε αυτήν την περίπτωση δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν γιατί το όχημα θα κατέληγε σε ιδιωτική μάντρα, χωρίς παραστατικά και σε ημέρα αργίας.
Ερωτηθείς ο προϊστάμενος Σωτήρης Παπανικολάου από τους αστυνομικούς, είπε ότι το JCB ανήκε στο Τμήμα Οδοποιίας του Δήμου και πως είχε κριθεί προ διετίας ακατάλληλο από μηχανολόγο. Μάλιστα, όπως προκύπτει από τη δικογραφία, έβγαλε «τρελούς» τους κ.κ. Κρυσταλά και Σαπουτζή Γεώργιο, καθώς ανέφερε πως το τιμολόγιο για τη συναλλαγή θα εκδιδόταν με στοιχεία και ΑΦΜ του Δήμου, αν και λίγα λεπτά νωρίτερα οι προαναφερθέντες είχαν δηλώσει το ακριβώς αντίθετο στους αστυνομικούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Αντιδήμαρχος Μιχάλης Χωραφάς, αλλά και ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, προϊστάμενος Τμήματος Συντήρησης Οχημάτων, κατά τη διάρκεια της εξέτασής τους από την Εσωτερικών Υποθέσεων, τόνισαν πως ουδέποτε έδωσαν τέτοια εντολή στον κ. Παπανικολάου.
Εν ολίγοις, όπως αναφέρεται στη δικογραφία, οι τρεις υπάλληλοι του Δήμου μετέφεραν σε μέρα αργίας όχημα, περιουσιακό στοιχείο του Δήμου Ευόσμου Κορδελιού, δίχως κανένα παραστατικό ή εντολή προϊσταμένου τους, με σκοπό -όπως οι ίδιοι είπαν- να κοπεί το τιμολόγιο στο όνομα ενός εξ αυτών, με το ερώτημα να είναι σε ποιανού την τσέπη θα πήγαιναν τελικά τα λεφτά.
Ως εκ τούτου, επτά άτομα συνελήφθησαν (τρεις δημόσιοι υπάλληλοι και τέσσερις συνιδιοκτήτες της μάντρας), αλλά με προφορική εντολή του Εισαγγελέα Ποινικής Δίωξης, κ. Τσόγκα, αφέθηκαν ελεύθεροι.
Έκαναν ό,τι τους έλεγε
Η εξέλιξη της υπόθεσης είναι διττή, καθώς υφίσταται ποινική αλλά και πειθαρχική έκταση αυτής. Όσον αφορά το πειθαρχικό κομμάτι, οι δύο υφιστάμενοι υπάλληλοι του Δήμου, Κρυστάλας και Ελευθεριάδης, με το επιχείρημα ότι απλά εκτελούσαν εντολές του Παπανικολάου, απαλλάχθηκαν από την κατηγορία για πειθαρχικό παράπτωμα.
Συγκεκριμένα, στα συμπεράσματα της ΕΔΕ, που ξεκίνησε στις 29/7/2014 και ολοκληρώθηκε στις 29/9/2014 από την αναπληρώτρια προϊσταμένη της Διεύθυνσης Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης Φωτεινή Δεμέτη, αναγράφεται ότι οι Κρυσταλάς και Ελευθεριάδης λειτουργούσαν κατ’ εντολήν του προϊσταμένου τους, Σωτήρη Παπανικολάου. Άρα, δεν είχαν γνώση του πειθαρχικού αδικήματος που διέπραξαν, ούτε και οικονομικό όφελος.
«Επομένως, παρά το γεγονός ότι με μη σύννομο τρόπο παρέδωσαν τα κομμάτια του μηχανήματος προς εκποίηση (άδικη πράξη), δεν στοιχειοθετείται η διάπραξη του αποδιδόμενου πειθαρχικού παραπτώματος» σημειώνεται χαρακτηριστικά στην ΕΔΕ και προστίθεται πως «γιατί όχι μόνο δεν προκύπτει δόλος ή αμέλεια των υπαλλήλων κατά τη διάπραξη του, αλλά ούτε καν υπήρχε εκ μέρους τους συνείδηση του αδίκου χαρακτήρα της πράξης τους καθώς ενεργούσαν θεωρώντας ότι εκτελούν οφειλόμενο υπηρεσιακό καθήκον».
Σύμφωνα με τις καταγγελίες, στην ΕΔΕ της κ. Δεμέτη, οι δύο υπάλληλοι αντιμετωπίστηκαν ως «ανήλικοι» που απλώς έκαναν ό,τι τους είχε διατάξει ο προϊστάμενός τους, ασχέτως αν στη δικογραφία της Εσωτερικών Υποθέσεων ανέφεραν ότι γνώριζαν καλά τι διαδικασία θα έπρεπε να ακολουθηθεί. Μάλιστα, είναι αντικρουόμενες οι αναφορές που εμπεριέχονται στην ΕΔΕ, σε σχέση με όσα αναγράφονται στη δικογραφία, αφού οι δύο υπάλληλοι φέρονται να ξέχασαν πως είχαν δηλώσει στους αστυνομικούς πως το τιμολόγιο για τη συναλλαγή με τη μάντρα δεν θα εκδιδόταν με στοιχεία του Δήμου. Αυτό -σύμφωνα με τις καταγγελίες- δεν βαραίνει μόνο τους ίδιους, αλλά και την κ. Δεμέτη που διεκπεραίωσε την ΕΔΕ.
Βάσει, λοιπόν, της προαναφερθείσας ΕΔΕ -που χαρακτηρίζεται περιττή αφού η Εσωτερικών Υποθέσεων είχε πραγματοποιήσει την προανάκριση των εμπλεκομένων, η Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου με ομόφωνη απόφασή της οδήγησε την υπόθεση στο αρχείο.
Η συνταξιοδότηση Παπανικολάου
Ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας και Συντήρησης Έργων, Σωτήρης Παπανικολάου κατηγορούταν, μεταξύ άλλων, για απόκτηση οικονομικού οφέλους ή ανταλλάγματος προς όφελός του κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Οι καταγγελίες αναφέρουν ότι για τον συγκεκριμένο ακολουθήθηκε ένα γραφειοκρατικό «γαϊτανάκι», όπου ο μόνος ωφελημένος ήταν ο ίδιος, αφού πλέον διέθετε τα μέσα να βγει και… από πάνω.
Εξηγούμαστε: Μαζί με την ΕΔΕ για τους δύο υφισταμένους του, προκηρύχθηκε άλλη μία και για τον ίδιο, η οποία δεν έγινε ποτέ! Ο λόγος είναι πως η διευθύντρια της Πολεοδομίας, Μάρθα Θεοδωρίδου, που είχε αναλάβει τη διεξαγωγή της, ύστερα από περίπου τέσσερις μήνες από τότε που της ανατέθηκε, αιτήθηκε παραίτηση από τη διαδικασία λόγω αυξημένων υπηρεσιακών υποχρεώσεων.
Ωστόσο, έγινε και κάτι άλλο που χρήζει -σύμφωνα με τις καταγγελίες- διερεύνησης από τη Δικαιοσύνη. Η απόφαση για την ΕΔΕ πάρθηκε από την Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου στις 18/7/2014, αφού η υπόθεση είχε πάρει δύο αναβολές λόγω έλλειψης απαρτίας της Επιτροπής στις 9 και 14 του ίδιου μήνα. Παράλληλα, ο κ. Παπανικολάου, για τον οποίο εκκρεμούσαν κατηγορίες για πειθαρχικά αδικήματα με ποινικές προεκτάσεις, συνταξιοδοτήθηκε στις 15/7/2014, κάτι που είναι παράνομο.
Η Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου στις 18/7/2014 είχε τρεις επιλογές: να τον απαλλάξει, να του επιβάλλει πειθαρχική ποινή ή να τον παραπέμψει στο Πειθαρχικό του Δήμου. Αντί να προβεί σε μία εκ των προαναφερθέντων πράξεων, η Επιτροπή διέταξε τη διενέργεια ΕΔΕ -που δεν έγινε, για ένα αδίκημα που είχε αρχίσει ήδη η πειθαρχική διαδικασία.
Στη συνέχεια, ξεκίνησε -όπως αναφέρουν οι καταγγελίες- ένα «γραφειοκρατικό γαϊτανάκι» μεταξύ Εκτελεστικής Επιτροπής του Δήμου και Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, με την Ε.Ε. να ζητά από την Αποκεντρωμένη να κάνει την ΕΔΕ και την τελευταία να επιστρέφει πίσω το αίτημα, αφού το αρμόδιο όργανο είναι η Εκτελεστική Επιτροπή του Δήμου.
Η Εκτελεστική Επιτροπή παρέπεμψε τον Ιανουάριο του 2015 την υπόθεση του κ. Παπανικολάου στο πρωτοβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο που υπάγεται στην Περιφέρεια, με τον ίδιο -σύμφωνα με τις καταγγελίες- να έχει τα μέσα να βγει και από πάνω. Ειδικότερα, με υπόμνημά του προς τον δήμαρχο χαρακτηρίζει την κλήση του σε απολογία ως απαράδεκτη και παράνομη, επικαλούμενος το άρθρο 122 του νόμου 4057/2012 που ορίζει ότι «σε περίπτωση παραπομπής ενώπιον πειθαρχικού συμβουλίου, η πειθαρχική διαδικασία ολοκληρώνεται εντός τεσσάρων μηνών». Συμπληρώνει λέγοντας ότι από τις 15/7/2014, όταν και συνταξιοδοτήθηκε, η νέα κλήση του σε πειθαρχικό έλεγχο είναι μη νόμιμη, αφού παρήλθε το τετράμηνο και ο ίδιος είναι πλέον συνταξιούχος.
Νέα έρευνα για την υπόθεση
Στις 12/11/2015 ο Αντιεισαγγελέας Πρωτοδικών Γ. Παλιούρας με αναφορά του προς τον Εισαγγελέα Εφετών Θεσσαλονίκης προτείνει την αρχειοθέτηση της υπόθεσης, η οποία κατά την κρίση του «ουδεμία άδικη, αξιόποινη και ποινικώς κολάσιμη πράξη στοιχειοθετείται».
Ο κ. Παλιούρας αν και παραδέχεται αρχικά στην αναφορά του ότι δεν ακολουθήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία, στη συνέχεια την αναφέρει ως μία «απλή παραβίαση της προβλεπόμενης διοικητικής διαδικασίας». Βασίζεται, επίσης, στο μικρό αντίτιμο (153 ευρώ) για τη συναλλαγή, χωρίς να συνυπολογίζει όμως το φορτίο που θα πήγαινε για παλιοσίδερα, όταν οι υπάλληλοι πιάστηκαν επ΄ αυτοφώρω. Σημειωτέων ότι πηγές από το Δήμο Ευόσμου – Κορδελιού τονίζουν ότι το JCB ζύγιζε συνολικά περίπου 9 τόνους, από τους οποίους είχαν ζυγιστεί και κοστολογηθεί ένα μικρό μέρος τους.
Επιπλέον, ο κ. Παλιούρας προβάλει το επιχείρημα πως ένα από τα δεδομένα που οδήγησε τους υπαλλήλους σε αυτή την παράβαση της προβλεπόμενης διαδικασίας ήταν και το ότι δεν υπήρχαν οι ανάλογες επιτροπές από το Δήμο για να καθαρίσει το εργοτάξιο από τα μη ενεργά και ρυπογόνα οχήματα. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είχαν συσταθεί τρεις επιτροπές. Η μία αφορούσε την εκποίηση άχρηστου υλικού, η άλλη εκποίησης κινητών και ακινήτων και η τρίτη αφορούσε την εκτίμηση τιμών, οι οποίες είχαν σχηματιστεί 4 μήνες πριν γίνει το συμβάν με τις συλλήψεις των υπαλλήλων.
Ανώνυμη καταγγελία που έφτασε στην Εσωτερικών Υποθέσεων, έχει ως αποτέλεσμα νέα έρευνα με νέα στοιχεία για την υπόθεση. Παράλληλα, εκκρεμεί και μία αίτηση ανάκλησης της αρχειοθέτησης του Αντιεισαγγελέα Παλιούρα, η οποία κατατέθηκε με νέα στοιχεία για την υπόθεση από τον Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου Κορδελιού – Ευόσμου, Δημήτρη Αποστόλου.
Η απάντηση Παπανικολάου
«Ως προς το ποινικό σκέλος έχω αθωωθεί, με βάση την αναφορά του Αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών, ως προς το πειθαρχικό σκέλος η υπόθεση θα κλείσει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα. Ακόμα και στους χειρότερους εγκληματίες έχει δοθεί η δυνατότητα να απολογηθούν, ενώ σε εμένα όχι» είπε ο Σωτήρης Παπανικολάου.
H αναφορά του Αντιεισαγγελέα Πρωτοδικών: