Το παρασκήνιο της συνάντησης Τσίπρα – Γιλντιρίμ

Ως προς το Κυπριακό, οι δύο πρωθυπουργοί συζήτησαν όλες τις πτυχές του θέματος σε μία προσπάθεια να γεφυρωθούν οι μεγάλες διαφορές που υπάρχουν στο ζήτημα των εγγυήσεων και της ασφάλειας. Πρωτίστως, επικεντρώθηκαν στην επερχόμενη Σύνοδο της Γενεύης στα τέλη Ιουνίου, με σκοπό να αποσαφηνιστεί κατά πόσο θα οδηγήσει σε μία λύση του πολύχρονου θέματος ή θα «ναυαγήσει» και αυτή, όπως και η προηγούμενη, στον σκόπελο της ασφάλειας και των εγγυήσεων.

«Εργαζόμαστε προκειμένου να υπάρξει μια διέξοδος στο Κυπριακό. Συμφωνήσαμε να εντείνουμε τη συνεργασία μας για να πετύχουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Υπάρχει διάθεση να ανοίξουμε δρόμο ακόμη κι όταν μπροστά μας υπάρχουν αδιέξοδα. Αυτό είναι το μήνυμα που θέλουμε να δώσουμε και από τη σημερινή μας συνάντηση» είπε ο έλληνας πρωθυπουργός κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου, με τον τούρκο ομόλογό του να σημειώνει:

«Συμφωνώ. Πρέπει να συνεχίσουμε και να ανοίξουμε δρόμους. Αν θέλουμε να προχωρήσουμε θα βρούμε δρόμο. Έχουμε την πολιτική βούληση για την επίλυση του Κυπριακού. Το Κυπριακό όμως δεν είναι ζήτημα του ΟΗΕ. Το Κυπριακό αφορά τους ε/κυπρίους και τους τ/κυπρίους. Ο ΟΗΕ συμβάλλει στην επίλυση και τον ευχαριστούμε. Η λύση του Κυπριακού θα πρέπει πάντως να είναι δίκαιη και βιώσιμη. Εμείς ως πρωθυπουργοί θα συμβάλλουμε με κάθε δυνατό και θετικό τρόπο ώστε να ευδοκιμήσουν οι προσπάθειες που κάνουν οι δύο κοινότητες». 

Αναφορικά με την τουρκική παραβατική δραστηριότητα στο Αιγαίο, ο πρωθυπουργός έθεσε εμφατικά το θέμα, παραθέτοντας αναλυτικούς πίνακες και στοιχεία των παραβιάσεων, ενώ τόνισε την ανάγκη άμεσου τερματισμού τους και την προώθηση της θετικής ατζέντας. Συγκεκριμένα, τόνισε πως για πρώτη φορά αναδεικνύεται μία πολυεπίπεδη σύγχρονη θετική ατζέντα (οικονομία, ενέργεια, μετανάστευση, μεταφορές, ασφάλεια, στήριξη σε ΕΕ, τουρισμός), η οποία όμως πρέπει να υλοποιηθεί στη βάση της καλής γειτονίας και του αλληλοσεβασμού. 

«Οι προκλήσεις και η παραβατικότητα της Τουρκίας δεν βοηθούν στη θετική ατζέντα», ανέφερε ο Αλέξης Τσίπρας αμέσως μετά τη συνάντηση που είχε με τον Μπιναλί Γιλντιρίμ και σημείωσε πως το Αιγαίο πρέπει να παραμείνει μία θάλασσα ειρήνης και σταθερότητας. «Εκατέρωθεν οι προκλήσεις» ήταν η απάντηση του τούρκου πρωθυπουργού στη συνέντευξη Τύπου.

Το ζήτημα των «8» ετέθη από την πλευρά του πρωθυπουργού της Τουρκίας, ωστόσο δεν αποτέλεσε βασικό θέμα στις συζητήσεις. Ο Γιλντιρίμ έδειξε να κατανοεί το σεβασμό των αποφάσεων της ελληνικής Δικαιοσύνης. «Στην Ελλάδα, υπάρχει απόλυτη διάκριση ανάμεσα στη δικαστική και την εκτελεστική εξουσία. Η ελληνική Δικαιοσύνη είναι απολύτως ανεξάρτητη και τις αποφάσεις τις είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε, εμείς τις σεβόμαστε. Εκκρεμεί το ζήτημα των προσφυγών αναφορικά με το άσυλο αλλά και επ’ αυτού θα αποφανθεί η ελληνική Δικαιοσύνη.

»Από πλευράς μας, από την πρώτη στιγμή βρεθήκαμε ξεκάθαρα απέναντι στους πραξικοπηματίες και απέναντι στην απόπειρα κατάλυσης της Δημοκρατίας. Από την πρώτη στιγμή ξεκαθαρίσαμε ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι ευπρόσδεκτοι στη χώρα μας. Η βούλησή μας να συνεργαστούμε με τις τουρκικές Αρχές για την τήρηση της νομιμότητας είναι δεδομένη πάντοτε μέσα στα πλαίσια του διεθνούς Δικαίου», ήταν η απάντηση του Αλέξη Τσίπρα.

Ο τούρκος πρωθυπουργός στην ίδια ερώτηση απάντησε: «Θεωρούμε ότι πρέπει να επιστραφούν οι επίδοξοι πραξικοπηματίες στην Τουρκία. Φυσικά υπάρχει διάκριση εξουσιών σε κάθε κράτος Δικαίου και βεβαίως η Δικαιοσύνη θα πάρει τις αποφάσεις και η εκτελεστική εξουσία θα κάνει αυτά που την αφορούν. Σεβόμαστε τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης, αλλά πιστεύουμε ότι οι πραξικοπηματίες δεν θα κάνουν πραξικόπημα κατά των ελληνοτουρκικών σχέσεων». 

Μετά την κατ’ ιδίαν συνάντηση, διεξήχθησαν διευρυμένες συζητήσεις με τη συμμετοχή του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, του υπουργού Ενέργειας, Γιώργου Σταθάκη, του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστου Σπίρτζη, του υφυπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης, Στέργιου Πιτσιόρλα, του επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του πρωθυπουργού, Βαγγέλη Καλπαδάκη και του γ.γ. του υπουργείου Εξωτερικών, Δημήτρη Παρασκευόπουλου και ομολόγων τους από την τουρκική κυβέρνηση.