Το «Καρακορούμ» στο θέατρο «Διθύραμβος» ήταν μία άψογη καθ’ όλα παράσταση

Κατάμεστο ήταν το θέατρο «Διθύραμβος» στο Μαρούσι στην τρίτη και προτελευταία παράσταση του έργου «Καρακορούμ» του Ανδρέα Στάικου, που σκηνοθέτησε η Έφη Νιχωρίτη. Μία παράσταση που επιχορηγήθηκε από τον δήμο Αμαρουσίου και πολύ καλά έπραξε (ο δήμος Αμαρουσίου), καθώς στο Μαρούσι δεν υπάρχει κανένα θέατρο – εν αντιθέσει με πολλούς άλλους δήμους του λεκανοπεδίου – εκτός από τον συγκεκριμένο χώρο, τον «Διθύραμβο». Ένα θεατράκι 70 θέσεων που βασίζεται αποκλειστικά στην εργασία της Νιχωρίτη με τους ηθοποιούς του εργαστηρίου της, αλλά και με ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Όταν πριν μερικούς μήνες ρώτησα τη Νιχωρίτη πως επιβιώνει ο χώρος της και κατ’ επέκταση οι άνθρωποι που εργάζονται σ’ αυτόν, μου απάντησε επί λέξει: «Δύσκολα. Δεν θέλω με τίποτα, όμως, να ”κατέβω” στο κέντρο και να χάσουν οι Μαρουσιώτες την επαφή τους με το πιο ψαγμένο θέατρο». Έχει δίκιο η Νιχωρίτη, μα εγώ πιστεύω πως οι κάτοικοι της περιοχής ξέρουν πια το υψηλό επίπεδο της δουλειάς της και διψώντας κανονικά για θέατρο τιμούν τις παραστάσεις που ανεβάζει κάθε φορά. Στο «Καρακορούμ» που είχε ελεύθερη είσοδο, το θέατρο «Διθύραμβος» γέμισε από νεολαία κυρίως και ανθρώπους όλων των κοινωνικών τάξεων. Κάποιοι δε απ’ αυτούς ήρθαν στο Μαρούσι απ’ άλλες περιοχές της Αθήνας για να παρακολουθήσουν ένα έργο του Στάικου, άρα μπορεί η σκηνοθέτις να μη θέλει να «κατέβει» στο κέντρο, πηγαίνει όμως το κέντρο στα έργα της. Κι αυτό ας το χρεωθεί ως προσωπική της επιτυχία!

Στο κυρίως θέμα μας τώρα, απολαύσαμε μία παράσταση άψογη σε όλα της! Με σωστό ρυθμό – timing, παρόλο που διήρκεσε μόνο κάτι παραπάνω από 40 λεπτά, με υποτυπώδη μεν, καλαίσθητα δε, σκηνικά και κοστούμια, με πολύ καλές ερμηνείες και με μια όμορφη πρωτότυπη μουσική και τραγούδια από τον Βασίλη Τσόνογλου. Το κείμενο του Στάικου είναι ένα σουρεαλιστικό μανιφέστο που ξεκινά από την αναζήτηση της καβαφικής Ιθάκης και φτάνει προς τη Γη της Επαγγελίας, τον σκοπό κάθε ανθρώπου στη ζωή αυτή. Πόσο μάλλον όταν οι ήρωες του, τα τρία πρόσωπα, δεν είναι τυχαίοι άνθρωποι, αλλά ανήκουν σ’ αυτό που καλούμε περιθώριο: Δύο πόρνες και ο νταβατζής τους, που τους τάζει τη μεγάλη ζωή και ύστερα από ένα κουραστικό ταξίδι καταλήγουν στην έρημο του Καρακορούμ, όπου μαίνεται ένας πόλεμος. Εκεί ο διαχειριστής της σάρκας τους, σκοπεύει ν’ ανοίξει ένα καμπαρέ που θα προσελκύσει τους πολεμιστές στρατιώτες, κάτι που θα τους αποφέρει πολύ χρήμα. Διότι κι εδώ το χρήμα είναι ο ένας και μοναδικός Θεός! Μόνο που ο πόλεμος έχει τελειώσει εδώ και πολλά – πολλά χρόνια με αποτέλεσμα ο άντρας και οι δύο γυναίκες να κολλήσουν στη νοητή άμμο της ερήμου ανίκανοι να αντιδράσουν. Τι τους μένει; Ο παραληρηματικός λόγος και μια απόπειρα να βγουν στη φόρα τα πιο μύχια πράγματα της ψυχής τους, τα οποία όλο πάνε να βγουν και δεν βγαίνουν, διότι έτσι το’θελε ο συγγραφέας. Κι εδώ είναι το μεγαλείο του Στάικου! Οι άνθρωποι του συρρικνώνονται μέσα στην πορεία της ίδιας τους της ζωής που διανύουν, οι κοινωνικοί τους ρόλοι εναλλάσσονται, η εξουσία του ενός απέναντι στον άλλον ανατρέπεται και κάθε κοινωνική σύμβαση κονιορτοποιείται δεξιοτεχνικά. Άριστος χειριστής της γλώσσας, ο Στάικος παίζει με την καθαρεύουσα, με την αργκό και με την καθομιλουμένη, φτιάχνοντας ένα χαρμάνι που παραπέμπει στην ξεκάθαρη κωμωδία αν η βαθύτερη πρόθεση του δεν ήταν η πρόταξη του τραγικού ανθρώπινου στοιχείου. Κι εδώ ακριβώς έχω την αίσθηση πως ο κόσμος, που γελούσε συχνά κατά τη διάρκεια της παράστασης, την εξέλαβε ως κωμωδία παρά το σαφές σουρεαλιστικό υπόβαθρο με αυτές τις απίστευτες δρασκελιές στο χώρο και το χρόνο, ακόμη και με «ένα πιάνο στην καμπούρα μιας καμήλας», όπως έλεγαν οι δύο ηρωίδες και ξεκαρδίζονταν με την κατάντια τους.

Η Έφη Νιχωρίτη και η Κατερίνα Μάντζιου απέδωσαν τις δύο πόρνες σαν «πρόσωπα φυσικά» και καθόλου «αλλόκοτα» για να παραφράσω τον τίτλο ενός έργου του Ιταλού Γκρίφι. Κατάφεραν να σε κάνουν μέρος της ανορθόδοξης κατάστασης τους και να σε εισάγουν σ’ ένα υπαρξιακό trip, το οποίο όχι απλά παρακολουθούσες, αλλά απολάμβανες με όλες σου τις αισθήσεις. Ο δε Σάββας Πετρίδης, που για την ώρα βλέπουμε το όνομα του αποκλειστικά στις παραστάσεις του «Διθύραμβου», είναι ένας νέος ολοκληρωμένος ηθοποιός, έτοιμος να αναμετρηθεί με το κοινό του στις μεγαλύτερες σκηνές της χώρας. Νευρώδης με καθαρή και δυνατή εκφορά λόγου υποδύθηκε τον μάλλον αστείο μωροφιλόδοξο νταβατζή ως «γνώστης» που δεν σταματάει να τη «λέει» στις δύο αμόρφωτες εταίρες. «Νομίζατε πως το Καρακορούμ βρίσκεται στο Κλερμόν Φεράν της Γαλλίας. Τι σχέση μπορεί να’χει το κακόηχο Καρακορούμ με το εξευγενισμένο γαλλικό Κλερμόν Φεράν;» ακούστηκε δια χειρός Στάικου να λέει στις δύο συμπρωταγωνίστριες του και το θέατρο σείστηκε από τα γέλια! Πόσο σημαντικό είναι για ένα ενδεχομένως αμύητο θεατρόφιλο κοινό να διασκεδάζει κι έπειτα, όταν κάτσει και αναλογιστεί τι είδε, να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα για το ουσιαστικό δράμα των χαρακτήρων.

Η παράσταση «Καρακορούμ» παίχτηκε για τέσσερις μόνο παραστάσεις, τα δύο πρώτα Σαββατοκύριακα του Νοέμβρη, και θα ήταν ευχής έργον να επαναληφθεί ή και να περιοδεύσει σε πολλές άλλες πόλεις στην Ελλάδα.