Στο έλεος της εγκατάλειψης το Πάρκο Τρίτση

Έξι φορές μεγαλύτερο από τον Εθνικό κήπο, ξεπερνώντας τα 1.100 στρέμματα, το Πάρκο «Αντώνης Τρίτσης» θα μπορούσε να είναι μια ξεχωριστή ανάσα δροσιάς για την Αθήνα. Ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος του μένει αναξιοποίητο και οι εικόνες μιζέριας κυριαρχούν.

Νεκρά ψάρια, χελώνες ακόμα και ποντίκια επιπλέουν στους υδάτινους διαδρόμους, τις λίμνες και τα μικρά ποταμάκια του πάρκου. Μεγάλο μέρος των υποδομών του έχει φθαρεί, ενώ διάφορες συλλογικότητες έχουν κάνει κατάληψη σε χώρους.

Παράλληλα υπάρχουν τεράστια ανεξόφλητα χρέη προς την ΕΥΔΑΠ και τη ΔΕΗ λόγω της περίπλοκης κατάστασης στο καθεστώς διοίκησης. Η εικόνα που παρουσιάζει σήμερα το μεγαλύτερο – σημειωτέον – πάρκο των Βαλκανίων είναι απελπιστική. Για παράδειγμα, το φαινόμενο των νεκρών ψαριών και της δυσοσμίας από το λιγοστό νερό που έχει μαζευτεί στα κανάλια οφείλεται στην έλλειψη νερού. Η κοίτη του ρέματος της Εσχατιάς, που έχει εγκιβωτιστεί, δεν μπορεί να τροφοδοτήσει το πάρκο με νερό, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Λύσεις υπάρχουν

Ποιος όμως μπορεί να λύσει το θέμα; Το πάρκο το διαχειρίζεται από το 2006 ένας φορέας διαχείρισης που, σύμφωνα με το καταστατικό του, αναπτύσσει κάθε πρόσφορη, νόμιμη δραστηριότητα που έχει να κάνει με το πάρκο. Στον φορέα όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, άλλος ορίζει τον πρόεδρο και άλλος το διοικητικό συμβούλιο, κάνοντας ακόμα πιο περίπλοκη την κατάσταση, ενώ στη διαχείριση εμπλέκονται τόσο η Περιφέρεια Αττικής όσο και ο Δήμος Ιλίου, καθώς το πάρκο βρίσκεται εντός των ορίων του.

Ο νέος περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης και ο δήμαρχος Ιλίου Νίκος Ζενέτος πρέπει να καθίσουν σε ένα τραπέζι και να λύσουν αμέσως το θέμα, λένε οι κάτοικοι των περιοχών.

Οι λύσεις είναι απλές. Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στα πάρκα της υπόλοιπης Ευρώπης. Για να συντηρηθεί λοιπόν ικανοποιητικά ένα τέτοιο πάρκο χρειάζονται πόροι. Εάν το κράτος μας ήταν τόσο πλούσιο και μπορούσε να χρηματοδοτεί αυτή τη συντήρηση, θα είχε λυθεί το πρόβλημα. Επειδή όμως δεν είναι, η λύση που εφαρμόζεται εκτός Ελλάδος και μπορεί να προσαρμοστεί και στα δικά μας δεδομένα είναι μία: Ο χαρακτηρισμός του ως πάρκου αναψυχής ή ήπιας ψυχαγωγίας να ορίσει και τις χρήσεις και κατ’ επέκταση και τον τρόπο που θα μπορέσει να έχει έσοδα.

Η ανάπτυξη ήπιων εμπορικών δραστηριοτήτων, όπως είναι κάποια αναψυκτήρια, υπαίθριες αγορές, χώροι εστίασης ή χώροι αναψυχής για παιδιά μπορούν να δώσουν έσοδα.

Το έκτασης 1.200 στρεμμάτων πάρκο άλλωστε αποτελεί διαμάντι φυσικού κάλλους, με έξι λίμνες και πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία έχει καταγράψει 145 διαφορετικά είδη, πολλά από τα οποία θεωρούνται σπάνια για το αστικό περιβάλλον. Το Πάρκο Τρίτση συνορεύει με το κτήμα του Πύργου Βασιλίσσης, ενός μοναδικού μνημείου της νεότερης Ελλάδας. Ενώ εντός του Πάρκου υπάρχει ένα εκκλησάκι – θησαυρός, ο ναός του Απoστόλου Παύλου, τον σχεδιασμό του οποίου έκανε ο κορυφαίος αρχιτέκτονας Δημήτρης Πικιώνης.

Γουδή

Με «προίκα» το κτήριο του Μπάντμιντον και αναξιοποίητα κτήρια του στρατού και υπεύθυνο έναν μόνο φορέα για όλη την περιοχή, ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό της καθεστώς, θα οργανωθεί η λειτουργία του πάρκου Γουδή – Ιλισίων, σύμφωνα με την τελευταία πρόταση του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Η δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου στου Γουδή (4.500 στρεμμάτων) και στα Ιλίσια (1.600 στρεμμάτων) προβλέφθηκε το 2011 από το Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία του Υμηττού. Μόλις… οκτώ χρόνια αργότερα δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση (έως τις 22 Απριλίου) η πρόταση του υπουργείου Περιβάλλοντος για την ίδρυση ενός ενιαίου φορέα για τα δύο πάρκα.

Σήμερα στην πραγματικότητα δεν υπάρχει πάρκο. Υπάρχουν εκτάσεις που είναι ήδη παραχωρημένες σε κοινή χρήση (Άλσος Στρατού) και εκείνες που έχουν παραχωρηθεί στους Δήμους Αθηναίων και Ζωγράφου (περίπου 965 στρέμματα), εκτάσεις της ΕΤΑΔ στην περιοχή, το πρώην στρατόπεδο Ζορμπά και το τμήμα του στρατοπέδου Φακίνου που έχει χτιστεί.

Το πολύπαθο… Πεδίον

Ελάχιστα χιλιόμετρα νοτιότερα, στην αποληξη της λεωφόρου Αλεξάνδρας, υπάρχει άλλο ένα πολύπαθο πάρκο. Το περίφημο Πεδίον του Άρεως – το ταυτισμένο με τη μεταπολεμική θεατρική ιστορία της Αθήνας – έχει μεν αρχίσει να αλλάζει από πέρυσι το καλοκαίρι, ωστόσο παραμένει ακόμη… πολυτραυματίας.

Η επιχείρηση της αστυνομίας στο τέλος του περασμένου Αυγούστου, σε μια προσπάθεια να απομακρύνει χρήστες ουσιών, εμπόρους και εκδιδόμενους/ες που «κατοικοεδρεύουν» στο πάρκο την τελευταία δεκαετία, κρίθηκε ως η μοναδική αποτελεσματική από τους κατοίκους της γύρω περιοχής – που μέχρι τότε είχαν κουραστεί να διαμαρτύρονται στις αρχές, στον Δήμο Αθηναίων, στην Περιφέρεια και στα αρμόδια υπουργεία ως φωνή βοώντος εν τη ερήμω.

Η κατάσταση την τελευταία τριετία θύμιζε θρίλερ. Το πάρκο ήταν αφώτιστο, κάθε λογής παράνομη δραστηριότητα λάμβανε χώρα εδώ, κάθε πρωί οι κάτοικοι μετρούσαν τραυματίες ανάμεσα στους χρήστες και διαρρήξεις στα γύρω σπίτια. Σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα του πάρκου δεν είναι η παραβατικότητα, αλλά μάλλον η εγκατάλειψη. Σπασμένα παγκάκια, κλειστά και «στολισμένα» με γκράφιτι περίπτερα, απεριποίητα παρτέρια, χορταριασμένοι κήποι, βρύσες που δεν δουλεύουν. Αυτή είναι η εικόνα σήμερα.

Ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Κώστας Μπακογιάννης τάσσεται υπέρ της διοικητικής μετατόπισης δηλώνοντας, σε διάλογο με τους κατοίκους της περιοχής, πως «έφτασε επιτέλους η ώρα το Πεδίον του Άρεως να περάσει στον Δήμο Αθηναίων» – όπως έχει περάσει εδώ και λίγα χρόνια ο Εθνικός Κήπος άλλωστε. «Αυτό που μετράει στην πραγματική ζωή είναι πως ο δημότης θα πρέπει να ξέρει από πού να ζητάει το λογαριασμό. Αυτό που λέμε “τα παράπονά σας στον δήμαρχο” εμείς το εννοούμε» λέει ο Μπακογιάννης.

Ωραία τα λόγια, άντε να δούμε και τα έργα…

(Με πληροφορίες από Το Ποντίκι)