Πώς δρούσε το κύκλωμα που "έφαγε" 5 εκατ. ευρώ από το ΙΚΑ

Ζημιές ύψους 5 εκατ. ευρώ στο ΙΚΑ και 7,8 εκατ. ευρώ στο Δημόσιο εκτιμάται ότι προκάλεσε η δράση κυκλώματος εικονικής ασφάλισης εργαζομένων, στο οποίο εμπλέκονται 18 άτομα, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την αστυνομία.

Όπως διαπιστώθηκε, σκοπός του κυκλώματος, που έδρασε από το 2010 ως το 2013, ήταν να ασφαλίζονται παράνομα εργαζόμενοι από διάφορα φυσικά και νομικά πρόσωπα, ενώ στην πραγματικότητα απασχολούνταν από άλλους εργοδότες ή δεν εργάζονταν καθόλου. Η ζημιά για το ΙΚΑ και το Δημόσιο προκύπτει από το γεγονός ότι στις περιπτώσεις αυτές δεν καταβλήθηκαν ασφαλιστικές εισφορές.

Ως κύριος συμμέτοχος και συνδετικός κρίκος του κυκλώματος εμφανίζεται ένας 54χρονος λογιστής, ο οποίος διαχειριζόταν ένα δαιδαλώδες δίκτυο αλληλοκάλυψης, με εικονικές επιχειρήσεις, που δραστηριοποιούνται στο χώρο του εμπορίου ξυλείας, των ειδών υγιεινής, των βιβλίων, των ενδυμάτων και των καλλυντικών, και οι οποίες ασφάλιζαν εικονικά προσωπικό άλλων επιχειρήσεων, μεμονωμένα ή κατά περίπτωση.

Όπως προέκυψε, επρόκειτο κυρίως για εργαζόμενους, οι οποίοι στην πραγματικότητα απασχολήθηκαν από διάφορες εταιρείες καθαρισμών, καθώς και από δίκτυο γυμναστηρίων. Με αυτή τη διαδικασία, οι πραγματικοί εργοδότες των υπαλλήλων απαλλάχθηκαν από την υποχρέωση ασφάλισης του προσωπικού τους και από την καταβολή εισφορών, μετακυλίοντας αυτή την υποχρέωση στις επιχειρήσεις, που ασφάλιζαν εικονικά προσωπικό. Οι εν λόγω εικονικές επιχειρήσεις, όπως διαπιστώθηκε, ουδέποτε κατέβαλαν τις οφειλές.

Σε ό,τι αφορά στη δράση των συμμετεχόντων στο κύκλωμα, στον τομέα απασχόλησης και ασφάλισης καθαριστών, διαπιστώθηκε ότι πλαστογράφησαν υπογραφές υπαλλήλων και κατέθεσαν στις αρμόδιες υπηρεσίες έγγραφα με ψευδή στοιχεία εργοδοτών. Χαρακτηριστικό είναι ότι προσέλαβαν γυμναστές σε εταιρεία ειδών υγιεινής, οικοδόμους σε εταιρεία εμπορίας βιβλίων, κομμωτές σε εταιρεία εμπορίας ετοίμων ενδυμάτων, καθαριστές σε εταιρεία εμπορίου ξυλείας, κ.α.

Στις περιπτώσεις μάλιστα κατά τις οποίες τα τεχνάσματά τους γίνονταν αντιληπτά, από τους αρμοδίους υπαλλήλους του Ι.Κ.Α. και αναστελλόταν η δυνατότητα ασφάλισης εργαζομένων, μέσω υποβολής αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων, οι συμμετέχοντες στο κύκλωμα μεθοδευμένα «μετέφεραν» μεγάλο μέρος του εικονικά ασφαλισμένου προσωπικού, στην επόμενη επιχείρηση, η οποία για τον ίδιο σκοπό είχε εξαρχής ιδρυθεί ή είχε μεταβιβασθεί, ως πηγή διοχέτευσης εικονικών ασφαλίσεων κ.ο.κ.

Παράλληλα, οι εμπλεκόμενες εταιρείες μεγιστοποιούσαν τα κέρδη τους σε βάρος των εργαζομένων από τη μη καταβολή δεδουλευμένων. Όπως προέκυψε από την έρευνα, σε μεγάλο αριθμό εργαζομένων οι οποίοι απασχολήθηκαν ως καθαριστές, οι «υπεύθυνοι» δεν κατέβαλαν μισθούς, επιδόματα και δώρα. Έπειτα από πιέσεις των εργαζομένων τούς πλήρωναν ελάχιστα χρήματα, τα οποία δεν αντιστοιχούσαν στην πραγματική τους εργασία.

Χαρακτηριστικό είναι επίσης ότι στις εικονικές επιχειρήσεις, εμφανίζονταν ως διαχειριστές ή ιδιοκτήτες (υπεύθυνοι για τη μη καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών στο Ι.Κ.Α.) αλλοδαποί ή φυσικά και νομικά πρόσωπα, τα οποία κατά το παρελθόν είχαν συνεργαστεί μεταξύ τους ή συμμετείχαν από κοινού σε άλλες επιχειρήσεις ή είχαν, ως λογιστή, τον ίδιο τον 54χρονο κατηγορούμενο.

Χαρακτηριστικά επισημαίνεται ότι η επιχείρηση εμπορίας ενδυμάτων, από την οποία ασφαλίσθηκε εικονικά προσωπικό το 2012, τελεί υπό πτώχευση από τον Φεβρουάριο του 2009. Ο εμπλεκόμενος λογιστής ήταν μέλος της επιχείρησης κατά το παρελθόν και είχε τους κωδικούς ηλεκτρονικής υποβολής αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων στο Ι.Κ.Α.

Η δικογραφία που σχηματίσθηκε για την υπόθεση με τα αποτελέσματα της έρευνας, έχει υποβληθεί στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών.