Πέθανε ο εμβληματικός σκηνοθέτης Αμπάς Κιαροστάμι

Μέλος ενός νέου ρεύματος στον ιρανικό κινηματογράφο που άρχισε τη δεκαετία του 1960 και έγινε γνωστό για τις ρεαλιστικές ιστορίες πάνω στις ζωές κοινών ανθρώπων, ο Κιαροστάμι ήταν ένας από τους λίγους κινηματογραφιστές που έμειναν και διέπρεψαν στο Ιράν μετά την ισλαμική επανάσταση το 1979.

Παρά τα πολύ εντόπια, ιρανικά θέματά τους, οι ταινίες του βρήκαν απήχηση σε ένα παγκόσμιο κοινό, και ο Κιαροστάμι κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες το 1997 για την ταινία του “Η Γεύση του Κερασιού”, που αφηγείται την ιστορία ενός μεσήλικα ο οποίος σκοπεύει να αυτοκτονήσει και ψάχνει να βρει κάποιον να τον θάψει όταν πεθάνει.

“Αυτό που είναι περίεργο στην τέχνη του είναι ότι είναι συγχρόνως και ένας βαθιά ριζωμένος Ιρανός όσον αφορά το τοπίο του, τις αστικές του ευαισθησίες, την κινηματογραφική τέχνη”, είπε ο Χαμίντ Νταμπάσι, καθηγητής ιρανικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης, “και έχει καταφέρει επίσης και να ανυψώσει αυτές τις ιρανικές όψεις σε στιγμές παγκοσμιότητας”.

Ο Αμερικανός σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορτσέζε είπε για το έργο του: “Ο Κιαροστάμι αντιπροσωπεύει το υψηλότερο επίπεδο καλλιτεχνικότητας στο σινεμά”.

Γεννημένος το 1940 στην Τεχεράνη, ο Κιαροστάμι σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης. Η πρώτη του δοκιμή στον κλάδο ήταν η παραγωγή σε βίντεο διαφημίσεων για την ιρανική τηλεόραση. Μετά την επανάσταση το 1979, όταν εκδιώχθηκε η μοναρχία στο Ιράν και εισήχθη ένα ισλαμιστικό σύστημα διακυβέρνησης, ο Κιαροστάμι επέλεξε να μείνει, ενώ πολλοί καλλιτέχνες και συγγραφείς εγκατέλειψαν τη χώρα.

Οι ταινίες του, οι οποίες συχνά επικεντρώνονταν σε παιδιά ή σε φτωχότερους Ιρανούς που ζούσαν σε αγροτικές περιοχές, δεν θεωρήθηκαν ποτέ ιδιαίτερα πολιτικές, αλλά μερικά από τα σενάρια που έγραψε για τον προστατευόμενό του σκηνοθέτη Τζαφάρ Παναχί ήταν.

Η ταινία του Παναχί “Κόκκινο Χρυσάφι” (2003), μια ιλαροτραγική απεικόνιση ενός διανομέα πίτσας ο οποίος ταπεινώνεται για την χαμηλή κοινωνική του θέση στην Τεχεράνη, μια πόλη διαιρεμένη ταξικά και οικονομικά, θεωρήθηκε ως επικριτική της Ισλαμικής Δημοκρατίας και απαγορεύτηκε στο Ιράν.