Οι σύγχρονοι κυνηγοί κεφαλών και οι λαθρέμποροι

Παράλογο. Ανήθικο. Αρρωστημένο. Αυτές είναι οι πρώτες σκέψεις που περνάνε από το μυαλό των περισσότερων ανθρώπων όταν αντικρίζουν φωτογραφίες χαμογελαστών κυνηγών να στέκουν δίπλα σε ένα μεγαλοπρεπές άγριο ζώο που μόλις έχουν σκοτώσει με το εξίσου μεγαλοπρεπές –στο μυαλό τους– και πανάκριβο κυνηγετικό τους όπλο. Είναι το λεγόμενο «κυνήγι τροπαίου» που έχει αποτελέσει διαχρονικό πεδίο αντιπαράθεσης μεταξύ περιβαλλοντικών οργανώσεων και υπέρμαχων αυτού του ακριβού και ταυτόχρονα ακραία βίαιου «σπορ».

Το κυνήγι τροπαίου ασκείται σε αρκετές χώρες της Αφρικής –και όχι μόνο– από ανθρώπους που είναι πρόθυμοι να καταβάλουν ένα υπέρογκο ποσό –μερικές δεκάδες χιλιάδες δολάρια– προκειμένου να ικανοποιήσουν την παρόρμησή τους να δολοφονήσουν ένα επιβλητικό άγριο ζώο. «Η αίσθηση που παίρνεις όταν βλέπεις να κείτεται νεκρό το λιοντάρι που μόλις έχεις πυροβολήσει είναι πρωτόγνωρη. Βρίσκεσαι σε έκσταση» αναφέρουν πολλοί από τους συγκεκριμένους θηρευτές ζώων, τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται υπό εξαφάνιση.

Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΣΕΣΙΛ

Την 1η Ιουλίου 2015 η δολοφονία του Σεσίλ, του πιο δημοφιλούς λιονταριού της Ζιμπάμπουε που ζούσε στο Εθνικό Πάρκο Hwange, από τον Αμερικανό οδοντίατρο Γουόλτερ Πάλμερ προκάλεσε παγκόσμια κατακραυγή. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό περιστατικό που αναδεικνύει τη νοοτροπία που χαρακτηρίζει αυτούς τους «μεγαλοκυνηγούς».

Το λιοντάρι που ήταν δεκατριών ετών αποτελούσε τον σημαντικότερο πόλο έλξης του πάρκου, όμως αυτό δεν εμπόδισε τον οδοντίατρο να το δολοφονήσει. Να σημειωθεί ότι ο οδοντίατρος είχε πληρώσει 50 χιλιάδες δολάρια προκειμένου να λάβει την κυνηγετική άδεια. Ο Πάλμερ –είχε δολοφονήσει ήδη πλήθος άγριων ζώων–τραυμάτισε τον Σεσίλ με βέλος, αφού πρώτα χρησιμοποίησε ως δόλωμα τροφή, προκειμένου να τον απομακρύνει από τα όρια του πάρκου. Οταν το ζώο εξήλθε από τα νοητά σύνορα του πάρκου, ο Πάλμερ το τραυμάτισε με βέλος. Το ζώο όμως δεν σκοτώθηκε.

Ο Πάλμερ και οι δύο οδηγοί το αναζητούσαν για 40 ώρες (!) μέχρι να καταφέρουν να το εντοπίσουν. Εκεί το τραυμάτισαν ακόμη μια φορά. Αυτήν τη φορά θανάσιμα. Μάλιστα οι κυνηγοί δεν περιορίστηκαν εκεί, έγδαραν τον Σεσίλ και στη συνέχεια αποκεφάλισαν το νεκρό ζώο προκειμένου να φέρουν πίσω στην πατρίδα τους το κεφάλι του σαν τρόπαιο. Η είδηση του θανάτου του συμβόλου του εθνικού πάρκου έγινε παγκοσμίως γνωστή. Παρά τις σφοδρές αντιδράσεις δεν ασκήθηκε καμία δίωξη στον οδοντίατρο, αφού είχε άδεια κυνηγιού στη συγκεκριμένη περιοχή. 

Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΗΣ ΙΣΠΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΓΙΟΙ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ 

Υπάρχουν όμως κι άλλα τρανταχτά παραδείγματα κυνηγών τροπαίου, όπως ο βασιλιάς της Ισπανίας Χουάν Κάρλος. Το 2012 διέρρευσε στον Τύπο φωτογραφία που τον απαθανατίζει να συμμετέχει σε αιματηρό σαφάρι ελεφάντων στην Μποτσουάνα, τον Απρίλιο του 2012. Ηταν η περίοδος που η Ισπανία βρισκόταν σε περίοδο βαθύτατης οικονομικής κρίσης η οποία προκαλούσε οξύτατες κοινωνικές αντιδράσεις.

Η επίμαχη φωτογραφία αποτέλεσε τη θρυαλλίδα μιας πρωτοφανούς αντίδρασης εκ μέρους του κόσμου. Μάλιστα, η δημοφιλία του βασιλιά έπεσε σε τόσο χαμηλό επίπεδο που παραλίγο να του στοιχίσει ακόμη και τον θρόνο, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να ζητήσει δημοσίως συγγνώμη. Η δολοφονία άγριων ζώων αποτελεί το αγαπημένο χόμπι δύο αδερφών με πολύ διάσημο πατέρα: τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Ερικ και ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ επιδίδονται εδώ και χρόνια σε αιμοσταγή σαφάρι σε διάφορες χώρες της Αφρικής και μάλιστα δεν διστάζουν να ποζάρουν περήφανοι μπροστά από τον φωτογραφικό φακό δίπλα στα θηράματά τους.

Ενδεικτική ήταν και η δήλωση του δούκα του Κέμπριτζ, πρίγκιπα Γουίλιαμ, ο οποίος ανέφερε πως υπάρχει χώρος γι’ αυτού του είδους το κυνήγι στην Αφρική, όπως και σε άλλες χώρες του κόσμου: «Δεν είναι κάτι που απευθύνεται στον οποιονδήποτε, αλλά τα επιχειρήματα που εκφράζονται για το σωστά ελεγχόμενο εμπορικό κυνήγι είναι ότι τα λεφτά που προέρχονται από το κυνήγι ενός πολύ γερασμένου και άρρωστου ζώου καταλήγουν στην προστασία άλλων ειδών». 

ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΤΡΟΠΑΙΟΥ 

Πράγματι, αυτό είναι ένα από τα επιχειρήματα των υποστηρικτών του κυνηγιού τροπαίου. Οσοι τίθενται υπέρ αναφέρουν πως η δολοφονία κάποιων ζώων όχι μόνο δεν πλήττει τη ζωική ποικιλομορφία της περιοχής, αλλά αντίθετα την ενισχύει. Ταυτόχρονα προτάσσουν το επιχείρημα ότι επειδή κυνηγούν σε συγκεκριμένες, οριοθετημένες και σχετικά μικρές περιοχές, το κυνήγι είναι ελεγχόμενο. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι κυνηγούν μόνο γέρικα ζώα, ενώ υπάρχει ακόμη η άποψη πως επειδή το κόστος για να βγάλουν την απαιτούμενη κυνηγετική άδεια είναι αρκετά υψηλό, ουσιαστικά ενισχύουν οικονομικά τους φτωχούς οικισμούς κοντά στους οποίους κυνηγούν.

Τα επιχειρήματα αυτά όμως ως επί το πλείστον απέχουν αρκετά από την αλήθεια. Το επιχείρημα ότι κυνηγούν γέρικα ζώα καταρρίπτεται εύκολα, αφού στο διαδίκτυο εντοπίζονται εκατοντάδες φωτογραφίες θηρευτών τροπαίου. Σχεδόν όλα τα ζώα έχουν επιλεγεί από τους κυνηγούς επειδή είναι από τα πλέον μεγαλόσωμα του είδους τους, αρσενικά, στο άνθος της ηλικίας τους και με φυσικά χαρακτηριστικά που τα κάνει να ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα του (π.χ. μεγάλοι χαυλιόδοντες και κέρατα για τους ελέφαντες και τους ρινόκερους, μεγαλύτερο μέγεθος και πυκνή χαίτη για τα λιοντάρια). Το να σκοτωθεί όμως από κυνηγούς ένα αρσενικό λιοντάρι στην ακμή του, που είναι αρκετά πιθανό να είναι και ο αρχηγός της αγέλης, –σε φυσιολογικές συνθήκες δύσκολα θα έβρισκε τον θάνατο σε νεαρή ηλικία– είναι πράξη με καταστρεπτικές συνέπειες για την επιβίωση και των υπόλοιπων λιονταριών. Κι αυτό γιατί τα συγκεκριμένα λιοντάρια –ή οποιοδήποτε άλλο αντίστοιχο άγριο ζώο– είναι πιο εξελιγμένα γενετικά και αυτά στα οποία βασίζεται η επιβίωση της γενιάς τους με τη μεταβίβαση των ισχυρών γονιδίων.

Οταν τα ισχυρά αρσενικά ζώα δολοφονούνται, διαταράσσεται η ισορροπία στον πληθυσμό της συγκεκριμένης αγέλης και ανοίγει ένας αιφνίδιος κύκλος αίματος. Τα υπόλοιπα αρσενικά στη μάχη για να γίνουν αρχηγός της αγέλης θα σκοτωθούν ή θα σκοτώσουν τα αρσενικά που βρίσκονται σε νεαρή ηλικία, προκειμένου να μην απειληθεί μελλοντικά η κυριαρχία τους. Ακόμη, κάποια θηλυκά είναι πιθανό να σκοτωθούν στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν τα μικρά τους. Πλήθος μελετών αναδεικνύουν ότι αυτό το «ψυχαγωγικό» κυνήγι είναι μέρος του προβλήματος που ονομάζεται «επιβίωση των ανίσχυρων». Τα ευρήματα των εν λόγω μελετών δείχνουν πως πληθυσμοί ειδών όπως το μεγαλοκέρατο πρόβατο –ιδιαίτερα προσφιλής στόχος για τους συγκεκριμένους θηρευτές– έχουν μικρότερα κέρατα συγκριτικά με πριν από τριάντα χρόνια, ενώ οι ελέφαντες με τους μεγάλους χαυλιόδοντες, που επίσης κυνηγιούνται λυσσαλέα εδώ και δεκαετίες για τον ίδιο λόγο, πλέον σπανίζουν στην άγρια φύση. Τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα αν αναλογιστούμε ότι οι συγκεκριμένοι θηρευτές κυνηγούν ζώα που είναι προστατευόμενα ή ακόμη και υπό εξαφάνιση.

Οταν λοιπόν η επιβίωσή τους βρίσκεται σε πολύ κρίσιμη καμπή, ειδικά και λόγω της κλιματικής αλλαγής, οποιαδήποτε μη φυσική μεταβολή προκαλεί πλήγμα στην επιβίωση ακόμη και υγιών πληθυσμών ζώων και το κυνήγι τους είναι πράξη που στην καλύτερη περίπτωση υποδηλώνει απερισκεψία. Ακόμη όμως και το επιχείρημα των κυνηγών ότι συνδράμουν οικονομικά αυτές τις περιοχές είναι αναληθές. Οι κυνηγοί υποστηρίζουν ότι τα κεφάλαια από το κυνήγι τους ανέρχονται μεταξύ των 132 και 436 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως στις περισσότερες από 20 χώρες της Αφρικής όπου επιτρέπεται. Χρήματα τα οποία διατείνονται ότι δίνουν στην τοπική κοινωνία προκειμένου να διαφυλάσσουν την άγρια ζωή και ταυτόχρονα να χρηματοδοτούν την ίδια. Ομως πληθώρα μελετών αλλά και καταγγελιών από περιβαλλοντικές οργανώσεις αμφισβητούν αυτό τον ισχυρισμό, τονίζοντας πως τα συγκεκριμένα χρήματα αποστραγγίζονται λόγω διαφθοράς και κακοδιαχείρισης.

Τα χρήματα αυτού του ισχυρού λόμπι –εδράζεται κυρίως στην Αμερική– υφαρπάζονται από τις τοπικές κυβερνήσεις, τους υπεύθυνους των πάρκων άγριας ζωής ή ορισμένους ιδιοκτήτες γης και φυσικά δεν καταλήγουν στην τοπική κοινωνία. Ακόμη ένα ζήτημα είναι η έκδοση των αδειών για κυνήγι· το κατά πόσο αυτές είναι νόμιμες και αν εκδίδονται με σύνεση, από τη στιγμή που μιλάμε για βαριά βιομηχανία με ισχυρή επιρροή. Τίθεται δηλαδή το ερώτημα κατά πόσο δεν υπάρχει διαφθορά στην έκδοση των αδειών κι ενώ έτσι κι αλλιώς εκδίδονται αφειδώς και συνήθως χωρίς περιορισμούς. Την ώρα μάλιστα που στο διαδίκτυο ιστοσελίδες διαθέτουν μέχρι και τιμοκατάλογο για το κυνήγι του εκάστοτε ζώου, ο οποίος συνοδεύεται από επιπλέον «προσφορές», όπως η συνοδεία έμπειρων κυνηγών.

Τον Νοέμβριο του 2017 η αμερικανική υπηρεσία για τα ψάρια και την άγρια ζωή ανακοίνωσε πως αναστέλλει την πολιτική διαχείρισης του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, η οποία όριζε ότι απαγορεύονται οι εισαγωγές μελών ζώων που έχουν παρθεί ως τρόπαια από τη Ζιμπάμπουε και τη Ζάμπια –χώρες με τις περισσότερες επισκέψεις κυνηγών– στην Αμερική. Ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ υπό την πίεση φιλοζωικών οργανώσεων –ίσως και λόγω της δημοσιοποίησης του χόμπι των γιων του;– αναγκάστηκε να δηλώσει ότι θα ακυρώσει αυτή την απόφαση της υπηρεσίας, αφού «μου είναι πολύ δύσκολο να αλλάξω γνώμη ότι αυτό το φρικιαστικό θέαμα συμβάλλει με οποιονδήποτε τρόπο στην προστασία των ελεφάντων ή οποιουδήποτε άλλου ζώου». 

ΟΤΑΝ Η ΘΑΛΑΣΣΑ ΒΑΦΕΤΑΙ ΚΟΚΚΙΝΗ 

Το κυνήγι τροπαίου δεν είναι η μοναδική περίπτωση που άγρια ζώα δολοφονούνται εκτεταμένα. Τον γύρο του διαδικτύου έκανε τον περασμένο Ιούλιο η φωτογραφία από τις παραλίες Bour και Torshavn στα νησιά Φερόε, όπου τα νερά βάφτηκαν κόκκινα. Περίπου 250 φάλαινες κυνηγοί οδηγήθηκαν από βάρκες ψαράδων στις ακτές, όπου τις περίμεναν εκατοντάδες κάτοικοι προκειμένου να τις σκοτώσουν με μαχαίρια, καμάκια και οποιοδήποτε αιχμηρό αντικείμενο. Υπολογίζεται πως κάθε χρόνο γι’ αυτό τον λόγο σκοτώνονται περίπου 800 φάλαινες στα νησιά Φερόε.

Οι αντιδράσεις εναντίον αυτού του βάρβαρου εθίμου είναι σφοδρές. Εντούτοις οι ντόπιοι υποστηρίζουν ότι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους και τους προμηθεύει με απαραίτητες πρώτες ύλες (κρέας και λάδι φάλαινας) για να επιβιώσουν από τον βαρύ χειμώνα. Ιδιαιτέρως δημοφιλείς –για τους λάθος λόγους– είναι διαχρονικά οι φάλαινες και στην Ιαπωνία. Τον Μάρτιο του 2016 ιαπωνικά φαλαινοθηρικά επέστρεψαν από την Ανταρκτική μεταφέροντας 333 νεκρές φάλαινες, εκ των οποίων περισσότερες από 200 ήταν έγκυες. Ο στόλος χρηματοδοτείται από την ιαπωνική κυβέρνηση παρά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου που απαγορεύει παγκοσμίως τη φαλαινοθηρία, αφού, σύμφωνα και με στοιχεία της Greenpeace, από τη δεκαετία του 1970 το 90% των φαλαινών του πλανήτη έχει εξαφανιστεί. Προκειμένου να ξεπεράσει τον σκόπελο της απαγόρευσης, η κυβέρνηση της Ιαπωνίας ισχυρίζεται ότι η φαλαινοθηρία γίνεται για επιστημονικούς λόγους.

Σύμφωνα όμως με το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης από το 1986 η Ιαπωνία έχει σκοτώσει για εμπορικούς λόγους περισσότερες από 14.000 φάλαινες, επικαλούμενη την επιστημονική έρευνα. Οσο για την αιτία της διαχρονικής σφαγής; Το σούσι από φάλαινα είναι ιδιαιτέρως δημοφιλές στην Ιαπωνία, αφού υπολογίζεται πως τη δεκαετία του 1970 κάθε Ιάπωνας κατανάλωνε κατά μέσο όρο περίπου δύο κιλά φάλαινας ετησίως. Οι ψαράδες του Ταϊτζί, στη νομαρχία Ουακαγιάμα τη δυτικής Ιαπωνίας, σκοτώνουν κάθε χρόνο εκατοντάδες δελφίνια. Με τη χρήση μηχανών και διχτυών εγκλωβίζουν τα θηλαστικά σε έναν μικρό κόλπο, όπου άλλοι ψαράδες τα περιμένουν. Εκεί επιλέγουν μερικά προκειμένου να τα πουλήσουν σε θαλάσσια πάρκα, ελευθερώνουν άλλα, ενώ σκοτώνουν τα υπόλοιπα για να πάρουν το κρέας τους. Μολονότι τοποθετούν έναν μουσαμά για να μη γίνεται ορατή η βαρβαρότητα από ακτιβιστές και δημοσιογράφους, το αίμα των δελφινιών πλημμυρίζει τα νερά του κόλπου.

Το 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε καθολική απαγόρευση στην αφαίρεση πτερυγίων από καρχαρίες για όλα τα αλιευτικά που πλέουν στα ύδατα της ΕΕ ή είναι εγγεγραμμένα στο ευρωπαϊκό νηολόγιο. Αυτό βέβαια δεν έχει εμποδίσει το κυνήγι καρχαρία λόγω του πτερυγίου του –θεωρείται ακριβό έδεσμα– να πραγματοποιείται σε πολλές χώρες του πλανήτη, όπως στο Χόνγκ Κόνγκ. Εκεί οι εικόνες όπου εκατοντάδες κομμένα πτερύγια έχουν αφεθεί σε έναν χώρο για να στεγνώσουν είναι αρκετά συνηθισμένη. Υπολογίζεται ότι μόνο στο Χονγκ Κονγκ πωλούνται τουλάχιστον 20.000 πτερύγια ετησίως σε εστιατόρια. Μάλιστα τα πτερύγια κόβονται ενώ ο καρχαρίας είναι ακόμη ζωντανός, ενώ στη συνέχεια το ζώο αφήνεται και πάλι στη θάλασσα όπου βρίσκει μαρτυρικό θάνατο. 

Η ΜΑΣΤΙΓΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΝΟΜΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ 

Η άγρια ζωή πλήττεται σφόδρα εδώ και δεκαετίες και από το παράνομο εμπόριο που ανθεί σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. Μολονότι πρόκειται για το τέταρτο μεγαλύτερο κύκλωμα παράνομου εμπορίου στον κόσμο, ελάχιστες κυβερνήσεις έχουν λάβει ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπισή του παρότι μεγάλο μέρος των εμπλεκόμενων λαθροθήρων συμμετέχει παράλληλα σε δολοφονίες, διακίνηση ναρκωτικών, εμπορία όπλων, ακόμη και τρομοκρατία.

Σύμφωνα με στοιχεία της WWF, η λαθροθηρία του ρινόκερου έχει αυξηθεί πάνω από 3.000% τα τελευταία χρόνια, ενώ μόνο το 2016 δολοφονήθηκαν 1.054 από τα ευτραφή θηλαστικά. Από τη νότια Αφρική οι λαθροθήρες τροφοδοτούν το… πολυπόθητο κέρας σε παράνομες αγορές της Ασίας και ειδικά στο Βιετνάμ, όπου το κέρατο ρινόκερου θεωρείται αντίδοτο του καρκίνου. Το κέρατο ρινόκερου κοστολογείται στις 60.000 δολάρια το κιλό, τιμή διπλάσια από το χρυσάφι.

Ασύλληπτα είναι τα επίπεδα της λαθροθηρίας και για τον ελέφαντα, αφού περισσότεροι από 20.000 θανατώνονται κάθε χρόνο για το ελεφαντόδοντό τους, ειδικά στην κεντρική Αφρική. Η κυριότερη παράνομη αγορά ελεφαντόδοντου εντοπίζεται στην Ταϊλάνδη, όπου θεωρείται πως πραγματοποιείται το μεγαλύτερο διεθνές ξέπλυμα παράνομου ελεφαντόδοντου. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, μόνο το 2013 πουλήθηκαν 42 τόνοι παράνομου ελεφαντόδοντου, αριθμός που οι ακτιβιστές κρίνουν ότι είναι πολύ χαμηλότερος του πραγματικού.

Σε μια προσπάθεια να δείξει ότι επιδιώκει να καταπολεμήσει το ασύδοτο κυνήγι ελέφαντα, το 2016 η κυβέρνηση της Κένυας προχώρησε σε μια συμβολική κίνηση καίγοντας 105 τόνους παράνομου και κατασχεμένου ελεφαντόδοντου.

Στα όρια της εξαφάνισης είναι οι τίγρεις, αφού ο πληθυσμός τους μειώθηκε κατά 95% τον τελευταίο αιώνα. Πλέον οι τίγρεις που ζουν στην άγρια φύση είναι λιγότερες από 4.000 παγκοσμίως, γεγονός που κατά κύριο λόγο οφείλεται στο παράνομο εμπόριο προϊόντων προερχόμενων από την τίγρη. Οι παράνομοι θηρευτές δεν διστάζουν να σκοτώσουν ακόμη και τίγρεις δύο μηνών, αφού πλέον τα άγρια θηλαστικά είναι τόσο δυσεύρετα.

Η τροπική θαλάσσια χελώνα είναι επίσης πεδίο άσκησης μεγάλων κυκλωμάτων λαθροθηρίας. Εκατομμύρια χελώνες έχουν σκοτωθεί από τον περασμένο αιώνα, αφού το καβούκι τους χρησιμοποιείται κυρίως σε κοσμήματα. Εδώ και περισσότερα από σαράντα χρόνια το εμπόριο χελώνας είναι απαγορευμένο διεθνώς, αλλά αυτό δεν μειώνει τα ποσοστά λαθροθηρίας, αφού υπάρχουν μαύρες αγορές, ειδικά στην Κίνα και την Ιαπωνία. Αρκετά συχνά οι χελώνες δολοφονούνται προτού καν φτάσουν στο έτος αναπαραγωγής, με αποτέλεσμα να είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος εξαφάνισής τους.

Ανείπωτη σφαγή υφίστανται και οι γορίλες, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μείωση του πληθυσμού –από τα μέσα του 20ού αιώνα– πάνω από 80%. Κυριότερη αιτία είναι ότι το κρέας του γορίλα μέσω παράνομων αγορών καταλήγει σε ακριβά εστιατόρια κυρίως της κεντρικής Αφρικής. Αλλα μέρη του σώματος του γορίλα, όπως τα χέρια, διοχετεύονται μέσω των κυκλωμάτων για να πουληθούν ως σουβενίρ.

Η λαθροθηρία είναι η αιτία για τη ραγδαία μείωση του πληθυσμού και της καμηλοπάρδαλης, μείωση που ανέρχεται σε περίπου 40% από τις αρχές του 21ού αιώνα. Το κυνήγι της καμηλοπάρδαλης γίνεται σε διάφορες χώρες της Αφρικής και κυριότερα σε Τανζανία, Κένυα και Κονγκό. Το ψηλότερο θηλαστικό του πλανήτη γίνεται θήραμα των λαθροκυνηγών για διάφορους λόγους, όπως είναι το κρέας του. Στην Τανζανία, όμως, όπου μάλιστα η καμηλοπάρδαλη θεωρείται εθνικό σύμβολο, υπάρχει η πεποίθηση ότι ο εγκέφαλός και ο μυελός των οστών της έχουν θεραπευτικές ικανότητες ακόμη και για τον ιό του HIV.

Σε μάστιγα αποδεικνύεται το παράνομο εμπόριο και των παπαγάλων –πολλά είδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση–, ειδικά στη Λατινική Αμερική, προκειμένου να προωθηθούν σε παράνομες αγορές και να πωληθούν ως κατοικίδια. Υπολογίζεται πως περίπου 80.000 παπαγάλοι ετησίως αιχμαλωτίζονται παράνομα από τα παράνομα κυκλώματα εμπορίου κι ενώ το 77% των πτηνών πεθαίνει προτού καταλήξει στον πελάτη, κατά τη διαδικασία της σύλληψης, μεταφοράς και διανομής. Στην Ελλάδα τα στοιχεία παράνομου εμπορίου είναι περιορισμένα, ωστόσο όπως επισημαίνει η WWF Ελλάς, πρόσφατα καταγράφηκε το πρώτο περιστατικό παράνομης διακίνησης πουλιών στον Εβρο και συγκεκριμένα στο τελωνείο των Κήπων, όπου μια αετογερακίνα βρέθηκε σε αυτοκίνητο που διερχόταν από την Τουρκία στην Ελλάδα με τελικό προορισμό την Αγγλία.

Η περιβαλλοντική οργάνωση επισημαίνει πως επειδή η Ελλάδα βρίσκεται πάνω σε έναν από τους βασικότερους διαδρόμους παράνομης μετακίνησης άγριων ειδών προς τη δυτική Ευρώπη, αποτελεί σημαντικό κρίκο στο παράνομο εμπόριο. Μάλιστα, υπογραμμίζει πως έχουν καταγραφεί ορισμένα περιστατικά διακίνησης άγριων ειδών ή μελών τους στα σημεία εισόδου–εξόδου της χώρας, κρίνοντας αναγκαία την ενίσχυση των εργαλείων που διαθέτουν οι συνοριοφύλακες προκειμένου να αντιμετωπιστεί επαρκώς το φαινόμενο.

* Περιοδικό Hot Doc #153, «Τα ζώα που πληγώναμε», 20/05/2018