Ο Τραμπ κατέστησε σαφές ότι οι συμμαχίες στηρίζονται στο ποιος εταίρος αγοράζει περισσότερα όπλα. Οι αμερικανικές θέσεις εργασίας αξίζουν περισσότερο από τις αμερικανικές αξίες. Η στάση αυτή στέλνει ένα μήνυμα όμως σε όλους τους ξένους ηγέτες για το πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν στην εγχώρια καταστολή χωρίς να προκαλέσουν την οργή της Ουάσινγκτον.
Η δήλωση του αμερικανού προέδρου δείχνει επίσης τον ρόλο που πιστεύει ότι πρέπει να παίζουν τα γεγονότα στη λήψη πολιτικών αποφάσεων. Η CIA συμπέρανε ότι ο πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας διέταξε τη δολοφονία του Κασόγκι. Ο Τραμπ όμως όχι μόνο απέρριψε αυτό το πόρισμα, αλλά και όλη τη διαδικασία αναζήτησης της αλήθειας («Ισως το έκανε, ίσως και όχι!» έγραψε για τον πρίγκιπα).
Τα λόγια του αποτέλεσαν πλήγμα για την Τουρκία, που έχει ζητήσει να τιμωρηθεί η Σαουδική Αραβία για τη δολοφονία του Κασόγκι μέσα στο σαουδαραβικό προξενείο της Κων/πολης. Εγιναν δεκτά όμως με ικανοποίηση από άλλους συμμάχους της Αμερικής στη Μέση Ανατολή που θέλουν να κυβερνούν χωρίς προβλήματα.
«Ένα μεγάλο ευχαριστώ κύριε πρόεδρε, από αυτό το μέρος του κόσμου», δήλωσε ο Αμπντουλχαλέκ Αμπντούλα, ένας πολιτικός επιστήμονας από τα Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα. «Η αποφασιστική σας στάση δεν θα ξεχαστεί ποτέ από το Ριάντ και τις άλλες πρωτεύουσες του Κόλπου, που θα σας ανταμείψουν σε άλλα θέματα».
Ο αμερικανός πρόεδρος είχε πάντοτε αυτή τη στάση. Λίγες εβδομάδες μετά την ανάληψη της εξουσίας, υποβάθμισε σε μια συνέντευξή του τις πληροφορίες ότι ο πρόεδρος Πούτιν διατάζει δολοφονίες αντιπάλων του στο εξωτερικό, λέγοντας ότι μακροπρόθεσμα είναι καλύτερα για τις ΗΠΑ να έχουν φιλικές παρά εχθρικές σχέσεις με τη Ρωσία.
Αλλά και για τον πόλεμο στην Υεμένη, ο Τραμπ απήλλαξε αυτή την εβδομάδα τη Σαουδική Αραβία από κάθε ευθύνη, λέγοντας ότι υπεύθυνο είναι το Ιράν. «Ο κόσμος είναι πολύ επικίνδυνος!» έγραψε. Οι άμεσες προτεραιότητές του παραμένουν έτσι η προστασία του Ισραήλ, η συνέχιση της εκστρατείας εναντίον του Ιράν και η διατήρηση της συμμαχίας με τη Σαουδική Αραβία.
Σε ορισμένα σημεία της δήλωσής του, ο Τραμπ υπερέβη και τους ίδιους τους Σαουδάραβες στην περιγραφή των γεγονότων. Η Σαουδική Αραβία εξακολουθεί να μην έχει επίσημες σχέσεις με το Ισραήλ, παρόλο που σύμφωνα με τον αμερικανό πρόεδρο υπηρετεί τα ισραηλινά συμφέροντα. Ο Τραμπ υποστήριξε ότι οι Σαουδάραβες αποκάλεσαν τον Κασόγκι «εχθρό του κράτους» και μέλος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, κάτι που κανείς σαουδάραβας αξιωματούχος δεν έχει δηλώσει δημοσίως. Ο πρίγκιπας Χαλίντ μπιν Σαλμάν μάλιστα, ο νεότερος αδελφός του Σαλμάν και πρεσβευτής στις Ηνωμένες Πολιτείες, χαρακτήρισε τον Κασόγκι «φίλο» μετά την εξαφάνισή του και πριν από την επιβεβαίωση της δολοφονίας του.
Λίγες ώρες μετά τη δήλωσή του, ο Τραμπ πρόσθεσε σε μια μακρά συνέντευξη Τύπου ότι ο έλεγχος των τιμών του πετρελαίου από το Ριάντ βαραίνει πολύ στις αποφάσεις του. «Αν πιέσουμε υπερβολικά τον πρίγκιπα Μοχάμεντ», είπε, «η Σαουδική Αραβία μπορεί να σταματήσει την παραγωγή πετρελαίου και οι τιμές να φτάσουν στα 150 δολάρια το βαρέλι».
«Νομίζω πως το δόγμα δεν είναι πλέον Πρώτα η Αμερική, αλλά Πρώτα η Σαουδική Αραβία», σχολίασε ο γερουσιαστής Ραντ Πολ από το Κεντάκι.
* Το Άρθρο των δημοσιογράφων Μαρκ Μαζέτι και Μπεν Χάμπαρντ, δημοσιεύτηκε στους New York Times
