O Tραμπ δεν ήταν παρένθεση

Η εκτίμηση ότι ο τραμπισμός ήταν ένα σποραδικό κοινωνικοπολιτικό φαινόμενο το οποίο πλέον τελείωσε με τη νίκη Μπάιντεν, είναι μια εκτίμηση που κερδίζει ολοένα και περισσότερο χώρο στον δημόσιο λόγο, όμως είναι μια λανθασμένη εκτίμηση.

Για να κάνουμε σωστά τον απολογισμό της τετραετίας Τραμπ, πρέπει να κατανοήσουμε τους λόγους που τον έφεραν εξαρχής στην εξουσία. Ο Τραμπ εκμεταλλεύτηκε τα συντρίμμια δεκαετιών νεοφιλελευθερισμού και του κοινωνικού κατακερματισμού που οι ανισότητες επέφεραν. Φλέρταρε με τα κομμάτια της κοινωνίας τα οποία ήταν βαθιά αντιπολιτικά και άρα συντηρητικά και τα συνέδεσε με τη δεξαμενή ιδεών της οργανωμένης Ακροδεξιάς.

Εσωτερικά, εξέφρασε τη δυσφορία με το σύστημα Κλίντον, με τον καθωσπρεπισμό της παλιάς φρουράς των Ρεπουμπλικανών και έδωσε στη λευκή εργατική τάξη των κεντρικών Πολιτειών το ελεύθερο στον άνευ όρων κοινωνικό ανταγωνισμό. Εξωτερικά, οργάνωσε την εθνοκεντρική εκδοχή του παγκόσμιου νεοφιλελευθερισμού. Η αλήθεια είναι ότι αυτές οι κοινωνικές δυναμικές προηγούνταν της εκλογής Τραμπ και είναι εκείνες που στην πραγματικότητα έκαναν δυνατή την εκλογή του.

Η φυσιογνωμική ταυτότητα του Τραμπ δείχνει ότι είναι ένας οπορτουνιστής και μεγαλομανής ακροδεξιός, με ιδιαίτερη απήχηση σε λούμπεν και εργατικά τμήματα της Αμερικής, όπως και σε σημαντική μερίδα της επιχειρηματικότητας η οποία επενδύει στον οικονομικό εθνικισμό. Πάνω από όλα όμως, ο τέως πρόεδρος των ΗΠΑ θα αποτυπωθεί στο λαϊκό υποσυνείδητο ως ο πολιτικός τσαρλατάνος που είχε τη διορατικότητα να μιλήσει στην «άλλη Αμερική», με βάθος, εύρος και κυρίως στρατηγική. Ο Τραμπ ήταν περισσότερο εικόνα από το μέλλον, παρά σύντομη παρένθεση. Είναι μυωπική η εκτίμηση που στέκεται στη γραφικότητά του που διαρκώς τον καθιστούσε αδέξιο και ευάλωτο στην κριτική.

Ο τραμπισμός, παρά τη διάχυτη ανακούφιση της καταψήφισής του, δεν ηττήθηκε ως ρεύμα. Διεθνώς, αποτελεί σημαντικό κομμάτι ευρύτερων μετατοπίσεων, με το τόξο Μπολσονάρο, Κατσίνσκι, Πούτιν, Ορμπαν, ακόμα και του Ναρέντρα Μόντι στην Ινδία διαρκώς να διευρύνεται. Η ήττα του Τραμπ αφήνει το ρεπουμπλικανικό κατεστημένο χαρούμενο. Η οργανωμένη ακροδεξιά ατζέντα, που για χρόνια πάλευε το Tea Party ως φράξια των Ρεπουμπλικανών, πλέον θεωρείται δεδομένη μετά τη θητεία Τραμπ.

To γεγονός ότι οι Δημοκρατικοί είναι πολύ πιθανό να δυσκολευτούν στη Γερουσία να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις λόγω των συσχετισμών, ευνοεί τους Ρεπουμπλικανούς, οι οποίοι ενδέχεται να έχουν λόγο στη διακυβέρνηση και να μπλοκάρουν νομοσχέδια κατά το δοκούν. Σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ακόμα σε τοπικό επίπεδο ο τραμπισμός σε απόλυτα νούμερα πήγε εξαιρετικά καλά (πήρε τις ιστορικά περισσότερες ψήφους που έχει πάρει Ρεπουμπλικανός υποψήφιος, περισσότερες και από τον Ομπάμα το 2008), στήνεται ένα «ιδανικό» σκηνικό για το 2024.

Η Ζεϊνέπ Τουφεκτσί γράφει στο Atlantic πως ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος για την προεδρία το 2024 θα είναι ένας υπερσυντηρητικός πολιτικός, ο οποίος θα πατήσει πάνω στην παρακαταθήκη του τραμπισμού αλλά θα είναι αρκετά πιο ικανός από τον Τραμπ σε επίπεδο διακυβέρνησης και για αυτόν τον λόγο αρκετά πιο επικίνδυνος. Κάποιος που αντί για γραφικός θα είναι εύστροφος και αντί για εριστικός θα είναι αρκετά αγαπητός για να δημιουργήσει πιο σταθερές και μακρόπνοες κοινωνικές συμμαχίες.

Δεν θα φέρεται άτσαλα ούτε θα είναι ευάλωτος όπως ο τέως πρόεδρος. Πάνω από όλα όμως, θα έχει την εθνικιστική συγκρότηση και την ικανότητα να απευθυνθεί στους «χαμένους» της διακυβέρνησης των Δημοκρατικών. Και είναι πολλοί.

Αν δεν αντιληφθούν οι Δημοκρατικοί ότι απαιτούνται ριζοσπαστικές τομές στους μηχανισμούς που παράγουν ανισότητες, δημοκρατικό έλλειμμα, ρατσισμό και κοινωνικό ανταγωνισμό, τότε είναι πιθανό να ζήσουμε την επιστροφή του τραμπισμού σε πιο συνεκτική και επικίνδυνη μορφή. Και όσο οι Δημοκρατικοί επιμένουν σε μια ιδιότυπη νοσταλγία («επιστροφή στις παλιές καλές ημέρες του έθνους») τόσο ταλαντούχοι ακροδεξιοί πολιτικοί θα ακονίζουν τα σπιρούνια τους για το 2024.

Οι πρώτες ενδείξεις, με το υπουργικό συμβούλιο του νεοεκλεγέντος Μπάιντεν να είναι, όπως αφήνεται να διαρρεύσει, ένα κράμα πολιτικών του κατεστημένου και πρώην επιχειρηματιών/τραπεζιτών, είναι ανησυχητικές και ενισχύουν τον παραπάνω συλλογισμό. Σε κάθε περίπτωση, οι μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανοί αλλά και η αριστερόστροφη τάση των Δημοκρατικών, ως εναλλακτικά σχέδια, είναι σίγουρο ότι δεν θα αρκεστούν στον ρόλο του σχολιαστή και θα διεκδικήσουν να έχουν λόγο στις εξελίξεις.

Πηγή: Η Εφημερίδα των Συντακτών

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr