Νέο ευρωχαστούκι για την κυβέρνηση της ΝΔ καθώς, την οδηγία κατά των αγωγών SLAPP (Strategic Lawsuits Against Public Participation – Στρατηγικές Αγωγές Κατά της Συμμετοχής του Κοινού) ενέκρινε σήμερα το Ευρωκοινοβούλιο, υπογραμμίζοντας, ουσιαστικά, την ανάγκη προστασίας των δημοσιογράφων από καταχρηστικές πρακτικές που αποσκοπούν στη φίμωσή τους μέσω της οικονομικής εξόντωσής τους (όπως εκείνη του Documentonews-Koytipadnoras από την κυβέρνηση Μητσοτάκη)
Στο πλαίσιο των προσπαθειών της ΕΕ να ενισχύσει την προστασία των δημοσιογράφων, αλλά και των ακτιβιστών και υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από αγωγές με την κατηγορία της δυσφήμισης – τύπου SLAPP – το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπερψήφισε σήμερα μια νέα οδηγία.
Πιο συγκεκριμένα, με 546 ψήφους υπέρ – 47 κατά και 31 αποχές – το σώμα των Ευρωβουλευτών ενέκρινε οδηγία που στόχο έχει να διασφαλίσει ότι τα πρόσωπα και οι οργανώσεις που εργάζονται για θέματα δημόσιου συμφέροντος θα προστατεύονται από τις αβάσιμες και καταχρηστικές αγωγές.
Η οδηγία, η οποία θα πρέπει να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών, προβλέπει:
-απόρριψη σε πρώιμο στάδιο προδήλως αβάσιμων αγωγών
-μέσα έννομης προστασίας έναντι καταχρηστικών δικαστικών διαδικασιών
-παροχή εγγυοδοσίας για τα εκτιμώμενα δικαστικά έξοδα, που μπορούν να περιλαμβάνουν τα -έξοδα νομικής εκπροσώπησης στα οποία υποβλήθηκε ο εναγόμενος, και τυχόν αποζημίωση
Παράλληλα, εφόσον ο εναγόμενος ζητήσει να απορριφθεί η υπόθεση σε προκαταρκτικό στάδιο, εναπόκειται στον ενάγοντα να αποδείξει ότι υπάρχουν λόγοι να συνεχιστεί η διαδικασία. Το δικαστήριο μπορεί επίσης να επιβάλει κι άλλες κυρώσεις στους ενάγοντες.
Σημειώνεται πως για να αποφεύγονται περιπτώσεις στις οποίες οι ενάγοντες – που είναι συχνά εταιρείες ή πολιτικά πρόσωπα – επιλέγουν να προσφύγουν σε δικαστήρια που είναι πιθανότερο να ταχθούν υπέρ τους, δεν θα αναγνωρίζονται πλέον οι αποφάσεις δικαστηρίων εκτός ΕΕ όσον αφορά αβάσιμες ή καταχρηστικές αγωγές κατά φυσικών ή νομικών προσώπων με έδρα στην ΕΕ.
Τέλος όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να παρέχουν σε δημοσιογράφους και μέλη της Κοινωνίας των Πολιτών – που μηνύονται – πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες δικονομικές εγγυήσεις και τα διαθέσιμα μέσα έννομης προστασίας, αλλά και μέτρα στήριξης, όπως παροχή νομικής βοήθειας και οικονομικής και ψυχολογικής υποστήριξης.
«Απειλή για το κράτος δικαίου»
Μετά την ψηφοφορία, ο εισηγητής Τέεμο Βέλκεν (Σοσιαλιστές, Γερμανία) δήλωσε:
«Οι αγωγές SLAPP αποτελούν απειλή για το κράτος δικαίου και υπονομεύουν σοβαρά τα θεμελιώδη δικαιώματα της ελευθερίας της έκφρασης, της πληροφόρησης και του συνεταιρίζεσθαι. Είναι μια μορφή νομικής παρενόχλησης και κατάχρησης του δικαστικού συστήματος, που χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από ισχυρά άτομα και οργανισμούς για να αποφεύγουν τον δημόσιο έλεγχο. Τα δικαστήρια της ΕΕ δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται κατ’ αυτόν τον τρόπο για προσωπικό όφελος. Η οδηγία αυτή θα συμβάλλει στην καταπολέμηση των SLAPPs, εμποδίζοντας τους ανθρώπους να χρησιμοποιούν τα δικαστήρια για να εκφοβίζουν και να αποτρέπουν δημοσιογράφους και ακτιβιστές από το να δημοσιοποιούν πληροφορίες και να επιβάλλουν ένα είδος αυτολογοκρισίας».