Είναι να απορείς τί θα λέγανε οι λευτεριστές, παρέα με τον πρόεδρο

Είναι 2007, τέτοιες μέρες. Με τον δημοσιογράφο Κώστα Μπαλαχούτη έχουμε γύρισμα στο σπίτι του Λευτέρη Παπαδόπουλου στου Φιλοπάππου. Κάνουμε μια σειρά που λέγεται «Η ιστορία του λαϊκού τραγουδιού» για την αγορά του DVD – ο Μπαλαχούτης έχει τη δημοσιογραφική επιμέλεια κι εγώ τη σκηνοθεσία. Μπαίνοντας στο χώρο του, ο Παπαδόπουλος με πιάνει απ’ τα μούτρα (κυριολεκτικά όμως): «Εσύ δεν είσαι, παλιομαλάκα, αυτός που πήγε κι έκανε ταινία την τσούλα τη Φλέρυ Νταντωνάκη;» Κόκαλο εγώ! Τα χάνω με τον…βόρβορο και δεν τολμάω ν’ αρθρώσω λέξη. Συνεχίζει ο Παπαδόπουλος: «Ναι, ρε, αυτήν λέω, τη Νταντωνάκη, που την είχα συναντήσει κάποτε και μου είχε πει ”Λευτεράκη, θα μου γράψεις καμία επιτυχία, γιατί ο Χατζιδάκις όλο μαλακίες μού δίνει;”» Προτίμησα να μη μπω καν σε διάλογο επί του θέματος. Φαντάζομαι, ο Παπαδόπουλος πολύ θα επιθυμούσε να τον είχε τραγουδήσει η Φλέρυ, πολύ δε περισσότερο να τον είχε μελοποιήσει ο Μάνος Χατζιδάκις…Μάρτυρες μου στον άνωθεν μονόλογο του Λευτέρη Παπαδόπουλου τα μέλη του συνεργείου του γυρίσματος. Ευτυχώς!

Τη ίδια χρονιά, ίσως και νωρίτερα απ’ το περιστατικό, παρουσιάζουμε στον Ιανό της Σταδίου το βιβλίο του Γιώργου Λιάνη με τίτλο «Φλέρυ Νταντωνάκη – Η φεγγαρική αηδόνα». Ομιλητές είμαστε ο Σπύρος Σακκάς, ο Γιώργος Μανιώτης κι εγώ, που είχα κατά κάποιο τρόπο επιμεληθεί την έκδοση. Τραγούδησαν οι πάντες από τους τραγουδιστές του Χατζιδάκι, ανταποκρινόμενοι στην πρόσκληση μου: Από τον Δημήτρη Ψαριανό και τη Νένα Βενετσάνου μέχρι τον Ηλία Λιούγκο, την Αλίκη Καγιαλόγλου, τους νεότερους Βασίλη Γισδάκη, Παντελή Θεοχαρίδη κ.α. Από κάτω σύσσωμο το ΠΑΣΟΚ – λογικό, λόγω Λιάνη. Σε μια φάση, η Αλίκη Καγιαλόγλου προλογίζει το τραγούδι της αναφερόμενη στη σχέση της με τον Χατζιδάκι και τη Νταντωνάκη. «Γιατί δε λες ότι ξεκίνησες με τον Θεοδωράκη;» της φωνάζει ο ντελα μαγκέν ντε βοτανίκ Λευτέρης Παπαδόπουλος! «Δεν σας επιτρέπω» του απαντάει η Καγιαλόγλου στο ίδιο έντονο ύφος για να εισπράξει την προσβλητικότατη επόμενη ατάκα του στιχουργού: «Άντε, τράβα μέσα! Αλεξίου δεν θα γίνεις ποτέ»! 

Αυτές είναι οι δύο ιστορίες που έχω να λέω από την προσωπική μου γνωριμία με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο 12 χρόνια πίσω. Ομολογουμένως, δεν είναι και οι καλύτερες μνήμες από έναν άνθρωπο που θέλει να λέγεται «ποιητής» και όχι απλά «στιχουργός». Ποιητή δηλαδή δεν σε κάνει μια καλή μετάφραση στο «Άσμα Ασμάτων», ούτε τα τραγούδια που μετέτρεψαν το φεγγάρι, το πιο μυστηριακό δώρο του σύμπαντος στον άνθρωπο, σε μικροαστική καψούρα. Ποιητή, επίσης, δεν σε κάνουν οι αναφορές στο «μουνί» και στο «μουνάκι» σε μία συνέντευξη σου, πόσο μάλλον όταν δεν είσαι ο «καταραμένος» Μπουκόφσκι, αλλά ένας τύπος που έφαγε με χρυσά κουτάλια απ’ όλες τις μπάντες. Το λέει άλλωστε και ο ίδιος στον Δανίκα: «Έβγαλα πολλά λεφτά. Κι όμως δεν μου φτάνουν»…Ας πούμε ακόμη ότι το «μουνί» άρεσε και στον Ελύτη, και στον Γκάτσο, μόνο που εκείνοι ως στοχαστές και ποιητές αληθινοί, το ονόμασαν «κορίτσι» και «γυναίκα» – το ίδιο και ο Μάνος Χατζιδάκις, παρόλο που, ως γνωστόν, δεν συμπαθούσε ιδιαιτέρως τα «αιδοία», όπως και τα ωδεία.  

Παιδί ήμουν, θυμάμαι, στη δεκαετία του ’80 και είχα διαβάσει μιαν άλλη συνέντευξη του Λευτέρη Παπαδόπουλου, της οποίας όλο το νόημα ήταν «πως θα γίνει να απολαμβάνουμε το ”μουνί” στα 80 μας», στην ηλικία δηλαδή που βρίσκεται σήμερα. Και γαμώ τους στοχασμούς, έτσι; για να μεταχειριστώ κι εγώ τη γλώσσα του Παπαδόπουλου. Ο σεξισμός και ο φυλετικός ρατσισμός στο ζενίθ του, την ίδια περίοδο που η «Αυριανή» χαρακτήριζε τον Χατζιδάκι «εϊτζιασμένο τομάρι και επικίνδυνο κίναιδο». Διόλου τυχαίο που αυτοί οι δύο δεν τα βρήκαν ποτέ μεταξύ τους! Γνωστή και η ιστορία που θέλει τον Χατζιδάκι να γυρίζει από τις ΗΠΑ το 1972 και να δίνει του Παπαδόπουλου τα αγγλόφωνα «Reflections» για να τους έβαζε ελληνικούς στίχους. Μεταξύ των τραγουδιών υπήρχε και ο «Κεμάλ», που έμελλε να γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα κομμάτια του συνθέτη με τους στίχους, βέβαια, του Νίκου Γκάτσου. Κεμάλ, λέει, ονομαζόταν το σκυλί ενός φίλου του Χατζιδάκι τα χρόνια στην Αμερική, οπότε ο Παπαδόπουλος είπε «Εγώ δε γράφω τραγούδια για σκύλους» και παράτησε το όλο σχέδιο, προκαλώντας όπως ήταν λογικό την οργή του Χατζιδάκι. Τα χρόνια πέρασαν και του έκανε ξανά κρούση ο Χατζιδάκις για ένα νέο κύκλο τραγουδιών με δικούς του πρωτότυπους στίχους που θα ονομαζόταν «Τα Επιτραπέζια» (μεταφέρω με κάθε επιφύλαξη τον τίτλο, αν και σε συνέντευξη μου με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ο ερμηνευτής με είχε ενημερώσει για το αληθές της πληροφορίας συν του ότι εκείνος μάλλον θα ήταν ο τραγουδιστής). Μιλάμε για το διάστημα τέλη του ’80 που ο Χατζιδάκις σύχναζε πολύ τότε στο «Πάρτι» του Παγκρατίου. Τέλος πάντων, ο Χατζιδάκις είχε πάρει στα χέρια του τους στίχους του Παπαδόπουλου, αλλά κατά πως φάνηκε στη συνέχεια, δεν είχε γράψει ούτε μισή νότα. Ο καιρός περνούσε και συναντιόντουσαν περιστασιακά με τον στιχουργό: «Τι γίνεται με τα τραγούδια, πως πάμε;» ρωτούσε ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, «Προχωράμε, προχωράμε» απαντούσε ο Μάνος Χατζιδάκις! Δεν τα βγάζω όλα αυτά από το κεφάλι μου τώρα, πάλι ο ίδιος ο Παπαδόπουλος τά’χει πει σε κατά καιρούς συνεντεύξεις του.Ο στιχουργός άργησε, αλλά κατάλαβε πως ο συνθέτης τον εμπαίζει και δεν έχει σκοπό να φτιάξουν μαζί τραγούδια. Ίσως και να τον τιμωρούσε έτσι για τη συμπεριφορά του παρελθόντος με τον επεισοδιακό «Κεμάλ». Χρόνια μετά, στη δικαστική διαμάχη του θετού γιου του Μάνου Χατζιδάκι με τη χήρα του Αλέκου Σακελλάριου, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος πήγε στο δικαστήριο ως μάρτυρας υπεράσπισης της πλευράς Σακελλάριου. Αυτός και ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ακόμη ένας στιχουργός που ουδέποτε συνεργάστηκε με τον Μάνο Χατζιδάκι! Τυχαία όλα αυτά;

Απορίας άξιον πως στην επίμαχη συνέντευξη, για την οποία διαδίδεται ότι ήταν πρωταπριλιάτικη φάρσα (ακόμη χειρότερα αν ισχύει κάτι τέτοιο), ο Παπαδόπουλος δεν ξανάπιασε στο στόμα του τον Χατζιδάκι. Μάλλον θα αγνοούσε τα άνωθεν περιστατικά ο Δανίκας κι έτσι έχασε άλλο ένα λαυράκι στο βωμό του συμπούρμπουλου από τον συνομιλητή του. Ποιον Χατζιδάκι, όμως, εδώ ο άνθρωπος δεν δίστασε να αποπατήσει κανονικά πάνω στη μνήμη του Μάνου Λοΐζου, που ήταν κολλητός του…Τι μάθαμε, λοιπόν, απ’ αυτή τη συνέντευξη – υπόδειγμα πνευματικής ανάτασης εν έτει 2019; Ότι ο Λοΐζος πήγαινε και γαμούσε σε ξενοδοχεία στα Πετράλωνα με καρτελάκια. Καλά έκανε ο μακαρίτης, δεν κρίνουμε τον Λοΐζο αυτή τη στιγμή, ούτε ανήκουμε στο σύλλογο «Πνεύμα και Ηθική» του Νίκου Τσιφόρου και του Βασίλη Αυλωνίτη. Χυδαίο δηλαδή δεν είναι το event κατά τη γνώμη μου, αλλά ο τρόπος που δημοσιοποιείται. Μου θυμίζει απόσπασμα από βιογραφία ενός παλιού ηθοποιού που περιέγραφε πως έκαναν παρτούζες με τον Ανδρέα Μπάρκουλη σε διαμέρισμα του κέντρου. Σιγά τ’ αυγά, σοκαριστήκαμε τώρα…Γεροντικά σάλια που τρέχουν, περασμένα μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαις…Το πιο εύστοχο σχόλιο το έγραψε η μουσικολόγος Μιράντα Τερζοπούλου επ’ αυτού: «Η ιστορία με το ξενοδοχείο στα Πετράλωνα, θα σήκωνε ξύλο μέχρι σακατέματος αλλά οι νεκροί δεν επιστρέφουν…» 

Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αποκάλεσε «μαλακισμένη» τη βαφτιστήρα του, Μυρσίνη Λοΐζου, αποδίδοντας της κι ένα ελαφρυντικό. Πιθανώς να’χε ενημερωθεί για το διασυρμό της τις τελευταίες εβδομάδες απ’ όλα τα ΜΜΕ. Σκέφτομαι τώρα πως ορθώς η Λοΐζου τού’χει κόψει εδώ και χρόνια την καλημέρα και κακώς που εγώ είχα αποκρύψει αυτή την «είδηση» από την πρόσφατη συνέντευξη μου μαζί της, εδώ, στο Κουτί της Πανδώρας. Είναι που πάντα αποτάσσομαι τον κιτρινισμό στις δημόσιες συζητήσεις μου και αποφεύγω να δημοσιοποιώ πράγματα που προσβάλλουν υπολήψεις. Να, όμως, που αν είχε γραφτεί αυτό δια στόματος Λοΐζου, θα γνώριζαν όλοι πόσο στην απέναντι» βρίσκονται η ίδια και ο Λευτέρης Παπαδόπουλος. Και πάλι εκτεθειμένη η Μυρσίνη και λυπάμαι ειλικρινά…

Είπε πολλά, πάρα πολλά, ο Παπαδόπουλος στον Δανίκα: Αποκάλεσε τη Νατάσσα Μποφίλιου, «ωραίο μουνάκι» μεταξύ άλλων! Ας του απαντήσει η ίδια αν θέλει και αν ενοχλείται πραγματικά από έναν τόσο σεξίστικο και μισογύνικο χαρακτηρισμό για την προσωπικότητα της. Δηλαδή, σε τούτη τη συνέντευξη, χάνεις τόσο πολύ τη μπάλα μέσα σε τέτοια ακρότητα και εκχυδαϊσμό του λόγου, που δεν ξέρεις σε τι να πρωτοαναφερθείς…

Στα της πολιτικής, δεν έχω να σχολιάσω τίποτα, εγώ τουλάχιστον. Ο Παπαδόπουλος αυτός ήταν, αυτός είναι, μια ζωή ολόκληρη! Στον κολοφώνα της δόξας του έφτασε επί των ημερών του ΠΑΣΟΚ και όχι της χούντας, τότε που ο «Δρόμος» τους με τον Μίμη Πλέσσα κυκλοφορούσε για να γίνει ο Νο 1 εμπορικότερος ελληνικός δίσκος όλων των εποχών. Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα, ας σεβαστούμε το λαϊκό αίσθημα εν προκειμένω.

Δεν ακυρώνεται ο δημιουργός Λευτέρης Παπαδόπουλος με το παρόν κείμενο, δεν έχω τουλάχιστον καμία τέτοια πρόθεση. Μόνο να, βρε παιδί μου, ακούς για καλλιτεχνικές παρέες που όρισαν τον 20ο αι., τον Χατζιδάκι, τον Τσαρούχη, τον Γκάτσο, τον Ελύτη να τα πίνουν στου «Φλόκα» ή στο πατάρι του «Λουμίδη» και να προτείνουν πολιτισμό. Είναι ν’ απορείς μετά τι θα λέγανε οι άλλοι, όλοι όσοι μαζεύονταν ως «λευτεριστές» με τον «Πρόεδρο» παρέα…Πόσα μουνιά γάμησαν την προηγούμενη; Όλο αυτό εμένα δε με παραπέμπει σε πολιτισμό, αλλά σε ένα λιγδιασμένο μπλε μπατσικό (και ουχί πράσινο) πουκάμισο, απ’ αυτά τα αμάνικα, σταμπαρισμένο από πασοκική ιδρωτίλα. Μπλιαχ! 

Κλείνω, «κλέβοντας» ένα άλλο πετυχημένο σχόλιο φίλου σχολιαστή στα social media: «Λέω να δωρίσουμε τον εγκέφαλο του Λευτέρη Παπαδόπουλου στην επιστήμη, να εξακριβώσει το μυστήριο ώστε να βρεθεί τρόπος στο μέλλον να παράγουμε ”ποιητές” χωρίς σε κάποιο σημείο να επέρχεται εκφυλισμός των πάντων».

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr