«Καρυοθραύστης» – Το αριστούργημα του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι στην Εθνική Λυρική Σκηνή

Ο Καρυοθραύστης, το αριστούργημα του Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, δικαίως θεωρείται ένα από τα δημοφιλέστερα μπαλέτα του ρεπερτορίου, αφού η συναισθηματική δύναμη και η θεατρικότητα της μουσικής του συνθέτη μαγεύουν διαχρονικά τους μικρούς και μεγάλους θεατές. Στην αρχική δίπρακτη μορφή του, σε χορογραφία του Λεφ Ιβάνοφ και λιμπρέτο του Μαριύς Πετιπά, για το οποίο συνέθεσε τη μουσική του ο Τσαϊκόφσκι, ο Καρυοθραύστης πρωτοπαρουσιάστηκε στο αυτοκρατορικό Θέατρο Μαριίνσκι της Αγίας Πετρούπολης στις 18 Δεκεμβρίου 1892. Η αρχική υπόθεση βασίζεται στο διήγημα Ο καρυοθραύστης και ο βασιλιάς των ποντικιών του Ε.Τ.Α. Χόφμαν.

Ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος εξελίσσει τη χορογραφία του Καρυοθραύστη, την οποία δημιούργησε για το Μπαλέτο της ΕΛΣ το 2021 με μεγάλη επιτυχία. Άλλωστε η σχεδόν εμμονική του σχέση με τον αγαπημένο του συνθέτη Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι μετράει πολλές αναγνώσεις μέσα στη δημιουργική του πορεία. Στο παρελθόν έχει χορογραφήσει και τα άλλα δύο μέρη της τριλογίας του συνθέτη: τη Λίμνη των Κύκνων (Μπαλέτο ΕΛΣ, 2019) και την Ωραία Κοιμωμένη.

Στον Καρυοθραύστη ο Ρήγος βλέπει το έργο μέσα από τα παιδιά που νιώθουν ότι βρίσκονται στο περιθώριο και είναι αναγκασμένα να δημιουργήσουν τα δικά τους όνειρα σε έναν κόσμο που «διέλυσαν οι μεγάλοι». «Παραμονή Χριστουγέννων, η Μαρί-Κλάρα ανοίγει τα δώρα του νονού της και βρίσκει ένα παράξενο παιχνίδι, τον αγαπημένο της Καρυοθραύστη. Στον εύθραυστο παιδικό της κόσμο τα όνειρα και η πραγματικότητα μπερδεύονται γλυκά. Στην αγκαλιά του Καρυοθραύστη θα δει τα πιο υπέροχα όνειρα αλλά και τους πιο τρομακτικούς εφιάλτες. Στη νέα εποχή ο Καρυοθραύστης του Μπαλέτου της ΕΛΣ αναδεικνύει τη σκοτεινή αλλά και τη φωτεινή, φαντασμαγορική πλευρά του γνωστού παραμυθιού. Ένας νέος παράξενος κόσμος δημιουργείται επί σκηνής, όπου το γυάλινο δωμάτιο-βιτρίνα της Μαρί-Κλάρας συναντά τα φωτεινά πολύχρωμα αντικείμενα που αιωρούνται στη σκηνή, τις μπαρόκ πύλες που οδηγούν στα υπόγεια του βασιλείου των ποντικιών, αλλά και το πάμφωτο χριστουγεννιάτικο δέντρο», σημειώνει ο Ρήγος.

Τα σκηνικά της παράστασης με την υπογραφή του χορογράφου κερδίζουν από την πρώτη στιγμή τις εντυπώσεις. Μέσα από το γυάλινο δωμάτιο-βιτρίνα, η Μαρί-Κλάρα θα ονειρευτεί και θα ταξιδέψει μέσω της φαντασίας της. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο της παράστασης είναι μια πλαστική μινιατούρα μέσα στο δωμάτιο-βιτρίνα και η Μαρί-Κλάρα βλέπει το αληθινό μόνο στην οθόνη της. Ο Καρυοθραύστης της γενιάς Ζ ισορροπεί ανάμεσα σε μια σύγχρονη εικόνα και στην κλασική παράδοση του χορού.