Η ταινία της ημέρας: Μνημείων Άνδρες (The Monuments Men)

Από τους Παναγιώτη Φρούντζο, Κωνσταντίνο Καϊμάκη

Σκηνοθεσία: Τζορτζ Κλούνεϊ

Παίζουν: Τζορτζ Κλούνεϊ, Κέιτ Μπλάνσετ, Τζον Γκούντμαν, Μπιλ Μάρεϊ, Ματ Ντέιμον

Τι έκανες στον πόλεμο, μπαμπά; Ο Φρανκ Στόουκς (Τζορτζ Κλούνεϊ) συγκεντρώνει μια ομάδα από έμπειρους ανθρώπους της τέχνης και μαζί τους προσπαθεί να κατορθώσει το αδιανόητο: να σώσει τα αριστουργήματα της τέχνης που έκλεψαν οι ναζί από μουσεία και ιδιωτικές συλλογές. Πόσο εύκολο είναι γι’ αυτούς τους επτά άντρες να βρεθούν στην πρώτη γραμμή του πολέμου, από τη στιγμή που η πιο βίαιη στιγμή που έχουν αντιμετωπίσει στη ζωή του είναι όταν βρέθηκαν μπροστά στους πίνακες του Καραβάτζο;    

Προσοχή στο δείκτη σακχάρου: Το «Μνημείων Άνδρες» είναι βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, τα οποία κατέγραψαν σε βιβλίο οι Ρόμπερτ Μ. Έντσελ και Μπρετ Γουίντερ (ο Κλούνεϊ ανέλαβε και τη διασκευή σεναρίου μαζί με τον συνεργάτη του Γκραντ Χέσλοφ). Άρα, θα σκεφτείτε, ο Κλούνεϊ θέλει να μεταφέρει μια «φέτα» του δεύτερου μεγάλου πολέμου από μια διαφορετική οπτική. Και θα σκεφτείτε λανθασμένα. Τότε μήπως ο Κλούνεϊ θέλει να αναπτύξει το συλλογισμό του αναφορικά με την αξία της τέχνης την εποχή της βαρβαρότητας; Κι εδώ η απάντηση είναι αρνητική. Τότε, θα αναρωτηθείτε, τι κάνει ο Κλούνεϊ με το «Μνημείων Άνδρες»; Αυτή είναι μια καλή ερώτηση, που δύσκολα θα βρει απάντηση. Σαν να βρίσκεται υπό την άμεση επιρροή του Ντάνι Όσεαν (του βασικού χαρακτήρα από τις «Συμμορίες» των 11, 12 & 13), ο Κλούνεϊ μοιάζει να προσπαθεί να ανασυστήσει τη χρυσή εποχή του rat pack, παρουσιάζοντας αποσπασματικά επεισόδια, χωρίς κινηματογραφικό ειρμό και χωρίς ρυθμό έντασης στο μοντάζ. Πολλά άστοχα ευφυολογήματα, ένας ανεκπλήρωτος έρωτας, εκνευριστική επανάληψη του ερωτήματος αν ένα έργο τέχνης αξίζει παραπάνω από μια ανθρώπινη ζωή, δύο απώλειες… και αυτά θα μπορούσε να είναι η σύνοψη της ταινίας, προσθέτοντας, βέβαια, και τον αγώνα δρόμου που δίνουν τα μέλη της ομάδας με τους ναζήδες –που είναι αποφασισμένοι να καταστρέψουν τα έργα τέχνης με εντολή Χίτλερ, στην περίπτωση που αυτός εκλείψει– και τους σοβιετικούς που επελαύνουν στο ανατολικό μέτωπο. Η λογική των δύο άκρων εδώ κάνει την εμφάνισή της με χαριτωμένα υπόγειο τρόπο, άρα και πιο διαβρωτικό. Με εξαίρεση, λοιπόν, μια-δυο ραφιναρισμένες στιγμές –όπως εκείνες με τον Ματ Ντέιμον να κρεμά έναν πίνακα στη θέση του σε ένα ερημωμένο σπίτι εβραίων και τον Μπιλ Μάρεϊ να ακούει από δίσκο γραμμοφώνου την κόρη του να του εύχεται «Ευτυχισμένα Χριστούγεννα»–, ο Κλούνεϊ αποτυγχάνει να δώσει την εικόνα ενός ενιαίου έργου, καθώς στον πυρήνα της ταινίας του βρίσκονται ασύνδετα επεισόδια που θα αποτελούσαν μιας πρώτης τάξης υλικό για μια τηλεοπτική σειρά.        

Η χρήσιμη… άχρηστη πληροφορία: Ο ηθοποιός που υποδύεται τον ηλικιωμένο Φρανκ Στόουκς που επισκέπτεται τη Μαντόνα του Μπριζ είναι ο Νικ Κλούνεϊ, πατέρας του Τζορτζ.

Επιγραμματικά: Προτείνεται μόνο στους φανατικούς του Τζορτζ Κλούνεϊ, δηλαδή σε εκείνους που δεν έχασαν ούτε τo «Return of the Killer Tomatoes!» (1988).