Η ατομική ευθύνη όπως δεν παρουσιάζεται

Κακοποιείται μέσα στην πανδημία η έννοια της ατομικής ευθύνης. Της φορτώνουν τα πάντα για να βγουν λάδι οι ιθύνοντες. Αυτοί δηλαδή που φέρουν διπλή και βαρύτερη ευθύνη, ατομική και συλλογική. Ατομική ευθύνη φυσικά πάντα υπήρχε και θα υπάρχει, απέναντι στους εαυτούς μας, τους δικούς μας ανθρώπους, την κοινωνία. Εδώ έρχεται και δένει και η πολιτική ευθύνη του πολίτη και ψηφοφόρου. Αυτή η διάσταση της ευθύνης  σκόπιμα παραβλέπεται, ίσως γιατί κάποιοι θέλουν τον λαό ένα συνονθύλευμα  άβουλων και υποταγμένων ανθρώπων, μια αγέλη που σύρεται και φέρεται από μια ομοβροντία προπαγάνδας.

Η χρεοκοπία της χώρας το 2010, πραγματική ή λογιστική και μαγειρεμένη, άφησε πίσω της κοινωνικά ερείπια. Και έπεται συνέχεια ακόμα πιο δυσάρεστη, με αφορμή και πρόσχημα την πανδημία. Αμφισβητούνται ή ανατρέπονται όλες οι σταθερές της ζωής. Η εργασία, η οικογένεια, η σχόλη, ο επιούσιος άρτος, η ελπίδα για το μέλλον, τα δικαιώματα, η ελευθερία, το αίσθημα ασφάλειας, η κοινωνική συνοχή, η ψυχική ηρεμία, οι ανθρώπινοι δεσμοί, η ίδια η Δημοκρατία. 
 
Για δεκαετίες ολόκληρες η χώρα αφέθηκε απ’ τους πολίτες της να βυθιστεί στην παρακμή, τρεφόμενη με αυταπάτες και ψευδαισθήσεις. Ιδιαίτερα σήμερα, βασικά αντίβαρα στη φθορά, όπως τα συνδικάτα, ο πνευματικός κόσμος, η επιστημονική κοινότητα, οι ταγοί της δικαιοσύνης, ο κόσμος της τέχνης και του πολιτισμού δείχνουν να παραπαίουν, να έχουν παραιτηθεί από τον κοινωνικό τους ρόλο. Ατονούν παραδόσεις και παρακαταθήκες από τα παλιά, το αγωνιστικό και αντιστασιακό πνεύμα, το αίσθημα περηφάνιας και αξιοπρέπειας, το ατομικό ήθος ως μέτρο αξιολόγησης ανθρώπων. Η κοινωνία μοιάζει  ξεκουρδισμένο και ετοιμόρροπο ρολόι, αν δεν παλέψει συλλογικά να το ξαναφτιάξει, θα ξεμονταριστεί. Μοιάζει να στέκεται αμήχανη σε σταυροδρόμι στο μέσο της ερήμου. Απ’ την ίδια θα κριθεί αν θα βρει μια στέρνα να ξεδιψάσει, μια χλωρασιά να ξαποστάσει ή θα χαθεί στη ξηρασία και στο χάος του ορίζοντα. 

Ο ζόφος που μας περιβάλλει, όχι μόνο λόγω της πανδημίας, δεν είναι ένα παρατράγουδο της στιγμής, μια προσωρινή αναποδιά της ιστορίας. Ήρθε για να μείνει. Να γιατί η πολιτική ευθύνη καθενός ζυγίζει στις μέρες μας πολύ βαριά. Πάνε οι εποχές της χαζοχαρούμενης ανεμελιάς, της μοιρολατρίας και του «περίμενε να δούμε». 

Καλείται ο λαός μας εδώ και τώρα, χωρίς καμιά αναβολή, να αναμετρηθεί με τις πραγματικές αιτίες της κακοδαιμονίας του, απαντώντας σε υπαρξιακά κυριολεκτικά διλήμματα, που δεν καταδεχόταν μέχρι σήμερα να αγγίξει.

Ή θα αναλάβει δράση ή θα συνεχίσει την καταστροφική  πρακτική ανάθεσης εν λευκώ της τύχης του σε «ειδήμονες».

Ή θα συμβάλλει στην αναγέννηση της πατρίδας ή θα τσαλαβουτά στην παρακμή και τον ηθικό εκφυλισμό της κοινωνίας. 

Ή θα απελευθερωθεί από το αδηφάγο κομματικό κράτος των κολλητών και αρεστών ή θα βουλιάξει μαζί μ’ αυτό.

Ή θα λειτουργήσει συλλογικά, προτάσσοντας το δημόσιο συμφέρον ή θα συνεχίσει παγιδευμένος στον αδιέξοδο ατομικισμό. Ή θα απαλλαγεί από διεφθαρμένους, δολοπλόκους, πλιατσικολόγους και αετονύχηδες ή θα απομυζάται από αυτούς.

Ή θα εργαστεί για μια εύρωστη οικονομία με δίκαιη κατανομή του πλούτου ή θα βολοδέρνει στην κοινωνική κρίση και οικονομική ανέχεια.

Ή επιτέλους θα διδαχθεί από την περιπέτεια της προηγούμενης δεκαετίας ή θα κληθεί σύντομα να την ξαναζήσει.

Ή θα απαιτήσει διαφάνεια, λογοδοσία, έλεγχο εξουσίας, αχειραγώγητη ενημέρωση, δημοκρατία παντού ή θα καταδυναστεύεται από αόρατους και ανεξέλεγκτους μηχανισμούς συμφερόντων.

Ή θα υπηρετήσει τις αξίες του ανθρωπισμού, της αλληλεγγύης, της ανεκτικότητας ή θα ταλανίζεται στην τρικυμία της μισαλλοδοξίας, του κοινωνικού ρατσισμού και του κοινωνικού αυτοματισμού, πληρώνοντας βαρύ τίμημα.

Ή θα πορευτεί με όπλα τον ορθολογισμό, την κριτική σκέψη και τα επιτεύγματα των επιστημών ή θα στροβιλίζεται στη δίνη ανόητων δοξασιών και παραδοξοτήτων. Ή θα απαιτήσει μια ανοιχτή κοινωνία Δικαιοσύνης, ισοτιμίας των πολιτών και υπεράσπισης των ατομικών δικαιωμάτων ή θα παραμένει αιώνιο θύμα των ισχυρών. Αν κι αυτή την οριακή στιγμή αμελήσει να κόψει το νήμα με το νοσηρό παρελθόν και παρόν, ας μην κλαψουρίζει για τα χάλια του, πετροβολώντας αδέσποτα δεξιά κι αριστερά. Ατομική ευθύνη δεν είπαμε; Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα.

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του koutipandoras.gr