H συγγραφέας Τζωρτζίνα Τζήλιου στο koutipandoras.gr: "Η τέχνη μπορεί να αναμοχλεύσει τα υλικά που λιμνάζουν μέσα μας"

Οι παραστάσεις στο Studio Μαυρομιχάλη του θεατρικού μονολόγου «Γιατί Μαμά» θα διαρκέσουν μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου και με αυτή την αφορμή μιλήσαμε με τη συγγραφέα Τζωρτζίνα Τζήλιου για αυτό το βιωματικό κείμενο, για τα αγαπημένα της βιβλία, για τις περίπλοκες σχέσεις που μας συντροφεύουν, για τη συνομιλία του δημιουργού με ένα θεατρικό έργο.

Συνέντευξη στην Ηλέκτρα Ζαργάνη

– Πόσο περίπλοκη είναι η σχέση μητέρας – παιδιού; Είναι μία συνθήκη στην οποία πάντοτε επιστρέφουμε, πάντοτε ζητάμε απαντήσεις;

Μια τόσο στενή σχέση με δυο διαφορετικές οντότητες που συνδέονται εξ αίματος και έχουν μια άλφα ηλικιακή απόσταση δε θα μπορούσε παρά να είναι περίπλοκη. Είναι μια σχέση που στηρίζεται στην ανιδιοτελή αγάπη και παρότι πολλές φορές κλονίζεται από στάδια συγκρούσεων εξακολουθεί να αναπνέει σαν ένας ζωντανός οργανισμός που πάλλεται, ανατροφοδοτείται κι επαναπροσδιορίζεται από τις δονήσεις που τον ταρακουνούν. Η μητέρα είναι η αφετηρία της ζωής μας, το σημείο αναφοράς μας, ο άνθρωπος που μας στηρίζει όταν τον έχουμε ανάγκη.

Το γεγονός αυτό βέβαια μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο πως εκδηλώνονται τα συναισθήματα κι από τις δύο πλευρές. Για παράδειγμα, η μητέρα μπορεί να γίνει υπερπροστατευτική, παρεμβατική ή ακόμα και δεσποτική, διότι νιώθει ότι το παιδί της είναι κομμάτι του εαυτού της, που έχει δικαίωμα να πατρονάρει ακόμα κι αν γνωρίζει ότι πρόκειται για μια εγωιστική στάση απέναντί του. Το παιδί από την άλλη θεωρεί την αγάπη της μάνας δεδομένη και υπάρχουν περιπτώσεις που παρεκτρέπεται με τη βεβαιότητα ότι θα συγχωρεθεί για ό,τι κι αν κάνει. Γενικά, υπάρχουν φορές που η σχέση μάνας-παιδιού ακροβατεί σε σχοινί, γι’ αυτό κατά την προσωπική μου άποψη δε θα ‘πρεπε να εστιάζουμε στη θεμελιώδη αρχή της σχέσης, την αγάπη, αλλά στο πως εκφράζεται αυτή για να παραμένουν γερά τα θεμέλια.

Τώρα σε ό,τι αφορά στη δεύτερη ερώτηση, νομίζω ότι ούτε φεύγουμε ούτε επιστρέφουμε από τη σχέση μάνας-παιδιού, αλλά την κουβαλάμε μέσα μας συνειδητά ή μη και ναι, συνεχώς ζητάμε απαντήσεις επειδή από νήπια ρωτάμε «γιατί μαμά;». Μεγαλώνοντας βέβαια γνωρίζουμε τις απαντήσεις αλλά προσποιούμαστε τους ανίδεους. Γιατί; Γιατί είτε έχουμε την ανάγκη για εξηγήσεις και υψώνουμε το «γιατί» μας, είτε γιατί σωπαίνουμε κρύβοντας την αλήθεια απ’ τον ίδιο μας τον εαυτό.

– Έχει επηρεάσει τις ανθρώπινες σχέσεις το γεγονός ότι βιώνουμε ένα πλαίσιο αναδιαμόρφωσης και αλλαγής της κοινωνίας όπως την γνωρίζαμε μέχρι τώρα;

Φυσικά. Είναι φυσιολογικό να υπάρχει αλληλεπίδραση στη ροή των πραγμάτων καθώς εμείς αλλάζουμε την κοινωνία και ταυτόχρονα η κοινωνία αλλάζει εμάς. Συνεχώς το νέο κονταροχτυπιέται με το παλιό μέχρι να ανατρέψει ρόλους και να μας ελευθερώσει από τα δεσμά των στερεοτύπων. Μέσα στο πλαίσιο της κοινωνικής αναδιαμόρφωσης προστίθενται και οι αλλαγές στο χώρο της πολιτικής και της οικονομίας και το τοπίο γίνεται περισσότερο ομιχλώδες, γιατί οι άνθρωποι εστιάζουν πιο πολύ σε πρακτικά ζητήματα και βάζουν τις ανθρώπινες σχέσεις σε δεύτερη μοίρα, πράγμα που κατανοώ αλλά δεν επιδοκιμάζω. Κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να γίνουμε πιο ανθρωποκεντρικοί δίνοντας βαρύτητα στις μεταξύ μας σχέσεις ώστε να ισορροπούμε εσωτερικά, να είμαστε ανοιχτοί στην αγάπη και μέσα από αυτήν να αντλούμε δύναμη για να αντιμετωπίζουμε τις διάφορες αντιξοότητες.

– Πως προέκυψε η έμπνευση σας για αυτή την ιστορία;

Δυστυχώς αυτό δεν μπορώ να το αποκαλύψω, γιατί έτσι θα προδώσω το τέλος του έργου.

– Ποια είναι η σχέση του συγγραφέα με το θεατρικό έργο;

Η σχέση του συγγραφέα με το έργο του είναι σχέση μάνας-παιδιού. Ο συγγραφέας κυοφορεί ιδέες και συναισθήματα και, όταν έρχεται η ώρα, τα καταθέτει βιώνοντας τις οδύνες του τοκετού. Πολλές φορές είναι εξαιρετικά επώδυνο να σκάβεις μέσα σου και στη συνέχεια να αποκολλιέσαι από αυτά τα εσωτερικά ευρήματα, όταν, όμως, περνάει το στάδιο της γέννας, νιώθεις τρομερή ανακούφιση και χαρά. Μόλις έρθει στη ζωή το έργο σου βλέπεις ένα κομμάτι του εαυτού σου που σε καλεί να αγαπήσεις, να φροντίσεις και να είσαι υπεύθυνος γι’ αυτό για πάντα.

– Πρόκειται για ένα κείμενο έντονα φορτισμένο συναισθηματικά και βιωματικό, το οποίο καταπιάνεται με τα ζητήματα του χρόνου, της μνήμης, του υποσυνείδητου. Πόσο δύσκολο είναι να αναζητήσουμε και να συνομιλήσουμε με τόσο καλά κρυμμένες αλήθειες;

Σίγουρα δεν πρόκειται για κάτι εύκολο. Είναι συνηθισμένη τακτική να αποφεύγουμε τις αλήθειες, γιατί φοβόμαστε να πονέσουμε, όμως, ο φόβος είναι πιο οδυνηρός κι από τον ίδιο τον πόνο. Νομίζω πως όταν βρίσκουμε τη δύναμη να σταθούμε με ειλικρίνεια απέναντι στο μέσα μας και να εξωτερικεύσουμε τις βαθύτερες ανησυχίες μας κατορθώνουμε να είμαστε σε σύνδεση με τον άξονά μας και με τους γύρω μας. Στην ουσία πρώτα αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και μετά με ανοιχτά χαρτιά δίνουμε την επιλογή να μας αποδεχτούν. Από την πλευρά του συγγραφέα και μιλώντας προσωπικά, το μόνο που έχω να πω είναι ότι η γραφή είναι ανάγκη, είναι ένας τρόπος εκτόνωσης που επέλεξα και με επέλεξε για να διορθώνω τα κακώς κείμενα μέσα μου, να τα εκτυπώνω και να τα ανατυπώνω με βελτιώσεις στη ζωή μου.

– Πιστεύετε ότι ένα δυνατό κείμενο μπορεί να μετατραπεί σε μία απόπειρα συλλογικής κάθαρσης και επαναπροσδιορισμού;

Κάθε έργο τέχνης έχει αυτή τη δυνατότητα. Αυτό είναι τέχνη εξάλλου. Είναι έκφραση ιδεών και συναισθημάτων που ο καθένας μπορεί να ερμηνεύσει μέσα από τη δική του οπτική και να αναζητήσει μόνος του τα στοιχεία που θα τον οδηγήσουν στην κάθαρση. Μιλώντας για κείμενα, όμως, ναι θεωρώ ότι ένα κείμενο που δίνει πολλά ερεθίσματα και πυροδοτεί τη σκέψη είναι ικανό να αναμοχλεύσει τα υλικά που λιμνάζουν μέσα μας και να μας εξαγνίσει ανοίγοντας το δρόμο για επαναπροσδιορισμό.

– Πείτε μας μερικά από τα αγαπημένα σας βιβλία που δεν θα θέλατε ποτέ να αποχωριστείτε.

Ο Προφήτης του Khalil Gibran, Άκου ανθρωπάκο του Wilhelm Reich, Όταν έκλαψε ο Νίτσε του Irvin Yalom και Ο λύκος της στέπας του Hermann Hesse.

Συντελεστές

Σκηνοθεσία: Αριστοτέλης Μαγουλάς

Κείμενο: Τζωρτζίνα Τζήλιου

Ερμηνεία : Λίζυ Ξανθοπούλου

Video Art: Γιώργος Συμεωνίδης & Άρτεμις Σταθάκου

Μουσική Σύνθεση – sound design: Νικόλας Καρίμαλης (Razastarr)

Φωτογραφίες: Γεωργία Σιέττου, Στέλιος Δανιήλ

Επικοινωνία, γραφείο τύπου: Χρύσα Ματσαγκάνη

INFO

Studio Μαυρομιχάλη | Μαυρομιχάλη 134, Νεάπολη Εξαρχείων

Από 9 Οκτωβρίου έως 11 Δεκεμβρίου

Κάθε Κυριακή στις 19:00

Mail. [email protected] , [email protected]