Γιατί το τέλος μιας φιλίας είναι χειρότερο και από χωρισμό

Σύμφωνα με την Miriam Kirmayer, κλινική θεραπεύτρια με ειδίκευση στις φιλίες νέων και ενηλίκων, μαθαίνουμε πώς να κάνουμε φίλους, πώς να μοιραζόμαστε πράγματα και πώς να αντιμετωπίζουμε τους νταήδες, όταν είμαστε μικροί. Ωστόσο αυτού του είδους οι συζητήσεις σταματούν όταν έρχεται η εφηβεία, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε το 2017 το Personal Relationships, οι φιλίες γίνονται όλο και πιο σημαντικές όσο μεγαλώνουμε.

Οι φιλίες μπορεί να είναι ακόμη πιο ενδεικτικές για την ευημερία μας, απ’ ότι ακόμη και οι σχέσεις μας με τα συγγενικά μας πρόσωπα, αποκάλυψε τότε η έρευνα.

Αν οι φιλίες είναι τόσο σημαντικές, τότε γιατί δε συζητάμε για το τι πρέπει να κάνουμε όταν έρχεται το τέλος τους; «Υπάρχει μια προσδοκία πως οι φιλίες είναι εύκολες για τους ενήλικες», εξηγεί η Kirmayer, μιλώντας στο περιοδικό Time. «Και αυτό προφανώς δεν ισχύει για πολλούς ανθρώπους», προσθέτει.

Οι καλές και οι κακές στιγμές, ακόμη και το τέλος μιας φιλίας όταν αυτό είναι απαραίτητο, μπορεί να είναι τόσο δύσκολο και σκληρό να αντιμετωπιστούν όσο και το τέλος μιας ερωτικής σχέσης, αν όχι και περισσότερο, τονίζει η θεραπεύτρια.

Για ποιους λόγους οι «χωρισμοί» από τους φίλους μας είναι πιο δύσκολοι από τους άλλους;

Δεν ξέρουμε τι να πούμε

«Τείνουμε να πιστεύουμε πως οι χωρισμοί από τους φίλους γίνονται λόγω κάποιας μεγάλης προδοσίας», επισημαίνει η ειδικός. Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι εύκολο να εντοπίσουμε το λόγο και να τον «επικοινωνήσουμε» σε άλλα άτομα.

Ωστόσο τις περισσότερες φορές, οι φιλίες τελειώνουν γιατί οι άνθρωποι σιγά σιγά απλά απομακρύνονται -το οποίο σημαίνει πως ποτέ δε γίνεται μια συζήτηση που επισφραγίζει το «χωρισμό».

Η φιλική σχέση μπορεί να τελειώσει για λόγους που δεν έχουν καμία σχέση με την ίδια τη φιλία, όπως είναι η απόσταση ή διαφορές στον τρόπο ζωής.

«Αυτό μπορεί να δημιουργήσει καταστάσεις όπου τελικά έχουμε πληγωθεί. Είτε επειδή δεν το διαχειριστήκαμε σωστά, είτε γιατί απλά είναι κάτι το απρόσμενο, στην ουσία δεν ξέρουμε πραγματικά πως είναι ο χωρισμός από έναν φίλο», εξηγεί η Kirmayer.

Νιώθουμε ντροπή που δεν καταφέραμε να κρατήσουμε τη φιλία

«Οι άνθρωποι αισθάνονται πως θα έπρεπε να ξέρουν τι να κάνουν σε αυτές τις περιπτώσεις και υποθέτουν πως όλοι οι άλλοι γνωρίζουν τι να κάνουν. Νιώθουν ότι κάνουν κάτι λάθος, όταν δίνουν τέλος σε μια φιλία», επισημαίνει η ειδικός.

Επειδή συζητάμε αυτές τις καταστάσεις πολύ πιο σπάνια απ’ όσο μιλάμε για τους χωρισμούς απ’ τους συντρόφους μας, οι άνθρωποι συχνά πιστεύουν πως μόνο εκείνοι δυσκολεύονται να διατηρήσουν τις φιλίες τους και αυτό τους κάνει να αισθάνονται ακόμη πιο αποξενωμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο.

Έχουμε διαφορετικές προσδοκίες από τους φίλους μας

Υπάρχει μια βασική διαφορά ανάμεσα στις φιλίες και στις ερωτικές σχέσεις, που κάνει το χωρισμό από τους φίλους να πονά περισσότερο, τονίζει η Αμερικανίδα ψυχοθεραπεύτρια Marni Feuerman. «Οι προσδοκίες είναι διαφορετικές σε μια ερωτική σχέση. Ο κόσμος δηλώνει “ζευγάρι” ή η σχέση είναι πολύ συγκεκριμένη: είμαστε μαζί, αρραβωνιαζόμαστε, παντρευόμαστε», εξηγεί και σημειώνει πως υπάρχουν και νομικά έγγραφα που δηλώνουν τι ακριβώς σημαίνει η σχέση αυτή.

Τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά σε μια φιλία. Επειδή είναι πολύ πιο δύσκολο να ορίσει κανείς τις προσδοκίες του από μια πλατωνική σχέση, είναι πολύ πιο πιθανό οι δύο φίλοι να έχουν τελείως διαφορετική ιδέα για το τι φιλία έχουν.

Αυτό από μόνο του μπορεί να οδηγήσει σε χωρισμό και να κάνει και δυσκολότερο το να το ξεπεράσουμε. Δεν «επικοινωνούμε» τις προσδοκίες μας από μια φιλία, εξηγεί η Feuerman, γιατί «δε θέλουμε να εκφράσουμε τις ανάγκες μας και ο άλλος να τις απορρίψει».

Δε γνωρίζουμε τους όρους του χωρισμού

Μετά το τέλος μιας ερωτικής σχέσεις, οι άγραφοι κανόνες μας βοηθούν να βγάλουμε άκρη για το πώς προχωράμε: συνήθως αποφασίζουμε αν θα παραμείνουμε φίλοι ή όχι, αν θα κόψουμε τελείως τους δεσμούς ή αν θα έχουμε τυπικές σχέσεις στο δρόμο και στα social media.

Όλα αυτά δε συμβαίνουν με το τέλος μιας φιλίας. «Υπάρχει μεγάλο μπέρδεμα για το τι σημαίνει ο χωρισμός από έναν φίλο. Προτίθεστε να συνεχίσετε να επικοινωνείτε σε ορισμένες περιπτώσεις; Είστε ανοιχτοί στην πιθανότητα να ξαναειδωθείτε σε περιβάλλον με κοινούς γνωστούς;»

Όταν αυτά τα ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, αυτό που ακολουθεί είναι άβολες, τυχαίες συναντήσεις στην καλύτερη περίπτωση και απόλυτη σιγή από ένα φίλο που δε σηκώνει πια ούτε το τηλέφωνο χωρίς εξηγήσεις, στη χειρότερη, τονίζει η ψυχοθεραπεύτρια.

Δεν ξέρεις πόσο και για πόσο θα πονάς…

Έχουμε μάθει να αναμένουμε πολύ και παρατεταμένο πόνο, μετά το χωρισμό από το σύντροφό μας. Ωστόσο στην περίπτωση μιας φιλίας η περιοχή είναι σχεδόν αχαρτογράφητη: σχεδόν ποτέ δε συζητάμε με τους άλλους γι’ αυτές τις περιπτώσεις, ενώ συχνά δεν είμαστε προετοιμασμένοι για τον πόνο που ακολουθεί. Σύμφωνα με τη Feuerman, αυτό το απροσδόκητο τραύμα είναι που κάνει και πιο αισθητό τον πόνο.

«Στην πραγματικότητα θα περάσετε μια περίοδο “πένθους” και αυτό είναι φυσιολογικό. Αν αισθάνεστε πως δεν μπορείτε να αλλάξετε μια φιλία που είναι τοξική, είναι φυσιολογικό να πενθήσετε, να πάτε παρακάτω και να βρείτε σχέσεις που σας δίνουν πολύ περισσότερη ικανοποίηση», παραδέχεται η ψυχοθεραπεύτρια.

Μετά το τέλος μιας φιλίας, είναι συνηθισμένο να νιώθουμε θυμό, λύπη, μοναξιά και άγχος για το αν και υπό ποιες συνθήκες θα ξαναδούμε τον πρώην φίλο μας, αλλά και φόβο για το αν κοινοί φίλοι θα πάρουν το μέρος κάποιου, επισημαίνει και η Kirmayer. Το να καταλάβουμε πως όλα αυτά τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά, είναι που θα μας βοηθήσει να πάμε παρακάτω.

Τελικά αυτό που θα δώσει λύση είναι να είμαστε επιεικείς με τον εαυτό μας. «Εντοπίστε πώς μιλάτε και τι λέτε για τον εαυτό σας, αντί να βάζετε κατευθείαν ταμπέλες και να ανακηρύσσετε τον εαυτό σας “κακό φίλο”», καταλήγει η Kirmayer.

«Μιλήστε στον εαυτό σας, όπως θα μιλούσατε σε έναν καλό φίλο».