Εβδομήντα χρόνια από την κατάθεση των όπλων στην Βάρκιζα

Εβδομήντα χρόνια συμπληρώνονται από το πρωινό της Δευτέρας του 1945, που όλα ήταν έτοιμα για να μπει η υπογραφή των τελικών κειμένων, στην συμφωνία που έμεινε γνωστή ως η συμφωνία της Βάρκιζας…
Εκείνη την στιγμή βέβαια δεν ήταν όλα έτοιμα και έτσι υπεγράφη το ακόλουθο πρωτόκολλο:
 «Οι υπογεγραμμένοι αφ’ ενός Ιωάννης Σοφιανόπουλος, υπουργός των Εξωτερικών, Περικλής Ράλλης, υπουργός των Εσωτερικών και Ιωάννης Μακρόπουλος, υπουργός της Γεωργίας, αποτελούντες την υπό της Ελληνικής Κυβερνήσεως εξουσιοδοτημένην Αντιπροσωπείαν και αφ’ ετέρου Γεώργιος Σιάντος, γραμματεύς της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτριος Παρτσαλίδης, γραμματεύς της ΚΕ του ΕΑΜ και Ηλίας Τσιριμώκος, γενικός γραμματεύς της ΕΛΔ, αποτελούντες την υπό την ΚΕ του ΕΑΜ εξουσιοδοτημένην Αντιπροσωπείαν δηλούν, ότι επί όλων των κατά την διάσκεψιν συζητηθέντων θεμάτων κατέληξαν εις απόλυτον συμφωνίαν ήτις διατυπουμένη εις αναλυτικόν πρακτικόν θέλει υπογραφή σήμερον και ώραν 14ην».
Λίγη ώρα αργότερα η κυβέρνηση έστειλε στις εφημερίδες της εποχής το εξής κείμενο:
 «Η πρωτοβουλία της ΑΜ του Αρχιεπισκόπου – Αντιβασιλέως, συγκληθείσα διάσκεψις των αντιπροσώπων της Ελληνικής Κυβερνήσεως και της αντιπροσωπείας του ΕΑΜ, ετερμάτισεν τας εργασίας της σήμερον και ώρα 4.30′ πρωινήν. Εφ’ όλων ανεξαιρέτως των συζητηθέντων σημείων επήλθε συμφωνία. Λόγω του προκεχωρημένου της ώρας δεν κατέστη δυνατή η υπογραφή του αναλυτικού πρακτικού, των αντιπροσώπων περιορισθέντων εις την υπογραφήν περιληπτικού πρωτοκόλλου.
Κατά την υπογραφήν παρίσταντο και οι κ.κ. Μακ Μίλαν, μόνιμος υπουργός της Μ. Ανατολής και Λήπερ, πρεσβευτής της Μ. Βρετανίας.»
Το τελικό κείμενο υπεγράφη το απόγευμα της ίδια ημέρας στο υπουργείο εξωτερικών αλλά ονομάστηκε συμφωνία της Βάρκιζας γιατί οι διαβουλεύσεις έγιναν στην βίλα Κανελόπουλου λίγο πιο έξω από την Βάρη.
Ο στρατηγός Σαράφης έγραφε σχετικά: «Ο ΕΛΑΣ είχε δυνατότητες σε τρόφιμα, πυρομαχικά και έμψυχο υλικό να κάνει πόλεμο για πολύ καιρό κατά των Αγγλων και των κυβερνητικών Ελλήνων και στην περίπτωση αυτή έπρεπε να προετοιμαστεί».
Η συμφωνία προέβλεπε τρία βασικά σημεία:
•    Μονομερής αποστράτευση του ΕΛΑΣ και συγκρότηση εθνικού στρατού μέσα από κανονική στρατολογία.
•    Εκκαθάριση του κρατικού μηχανισμού από δοσίλογους και φασιστικά στοιχεία.
•    Διενέργεια δημοψηφίσματος και στη συνέχεια εκλογών μέσα στο 1945.
Δεν υπήρχε πουθενά λέξη για αμνηστία…
Τόνοι μελανιού έχουν χυθεί για αυτή την ιστορία. Αυτό που απέδειξε η μετέπειτα εξέλιξη είναι ότι μπορεί η μάχη της Αθήνας να είχε χαθεί για το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στο οποίο συσπειρώνονταν όλοι οι προοδευτικοί και ριζοσπάστες άνθρωποι και όλοι να πίστεψαν ότι η κυβέρνηση και οι Βρετανοί θα σέβονταν την κατάπαυση του πυρός, αλλά τελικώς διαψεύστηκαν.
Άρχισε η περίοδος που από πολλούς αποκαλέστηκε η περίοδος της «Λευκής τρομοκρατίας». Μια περίοδος κατά την οποία κομμουνιστές και αριστεροί, δολοφονήθηκαν, εκτελέστηκαν, εξορίστηκαν ή φυλακίστηκαν.
Εκείνη η περίοδος μπορεί να χαρακτηριστεί και ως μια χαμένη ευκαιρία για το ΚΚΕ και την Αριστερά να κυβερνήσουν την χώρα. Επέλεξαν ή αναγκάστηκαν, η ιστορία θα το κρίνει, να την παραδώσουν στα χέρια όσων είχαν αφήσει τον λαό στην τύχη του κατά την διάρκεια της κατοχής.
Ελάχιστοι από όσους συνεργάστηκαν με του κατακτητές τιμωρήθηκαν και όσοι υπέστησαν τιμωρία ήταν αυτό που σήμερα λέμε «μικρά ψάρια».
Ο λαός δεν μπόρεσε να αντέξει την τρομοκρατία και τις διώξεις και τα πράγματα έφτασαν στον εμφύλιο με τα γνωστά αποτελέσματα.