Διεθνούς φήμης βυζαντινολόγοι στέλνουν μήνυμα για να μείνουν στη θέση τους οι αρχαιότητες

Βυζαντινολόγοι διεθνούς φήμης ενώνουν τη φωνή τους με τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων και απαιτούν οι αρχαιότητες που βρέθηκαν στον Σταθμό Βενιζέλου να παραμείνουν στη θέση τους. Όλοι τους τονίζουν τη σημασία των ευρημάτων, τα οποία αποδεικνύουν τη συνέχεια σε μια πόλη που κατοικείται χιλιάδες χρόνια και σημειώνουν. Σημειώνουν δεν ότι η παραμονή τους στο σημείο που βρέθηκαν αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία ανάδειξης και της ίδιας της πόλης της Θεσσαλονίκης.

Ειδικότερα, ο Jean-Michel Spieser, ομότιμος καθηγητής παλαιοχριστιανικής και βυζαντινής αρχαιολογίας και τέχνης του Πανεπιστημίου του Fribourg της Ελβετίας και μέλος της Επιτροπής Βυζαντινών Σπουδών της Γαλλίας μιλά για τις αρχαιότητες του Σταθμού Βενιζέλου:

«Η Θεσσαλονίκη μου είναι αγαπητή από τότε που μετέβαινα συχνά για την προετοιμασία της διδακτορικής διατριβής μου που αφορά στην παλαιοχριστιανική Θεσσαλονίκη και έκτοτε δεν έχω χάσει την επαφή με αυτή την πόλη. Για αυτό τον λόγο ήταν μεγάλη χαρά για μένα να πληροφορηθώ αυτή την εξαιρετική ανακάλυψη. Είναι κάτι το μοναδικό να έχεις την τύχη να αποκαλύπτεις στη θέση του ένα τμήμα δρόμου τόσων αιώνων μέσα σε μία σύγχρονη πόλη. Πρόκειται για τη μαρτυρία ενός παρελθόντος, όπου η Θεσσαλονίκη ήταν ήδη μία πόλη πλούσια και σπουδαία.   

Για μένα είναι αυτονόητο ότι τα ευρήματα πρέπει να μείνουν στη θέση τους και να είναι προσβάσιμα στο κοινό. Η απόσπασή τους θα προκαλούσε απώλεια του μοναδικού χαρακτήρα τους, καθώς θα έμπαιναν σε ένα τεχνητό πλαίσιο που δεν θα επέτρεπε πλέον να φανεί τι ήταν η αρχαία Θεσσαλονίκη. Πρέπει να επιμείνουμε στο μοναδικό χαρακτήρα αυτής της αποκάλυψης σε μία μητρόπολη που δεν σταμάτησε να εξελίσσεται από την αρχαιότητα και εξής. Πρέπει να διατηρηθεί αυτός ο μοναδικός χαρακτήρας, ο οποίος θα προσελκύσει και τους επισκέπτες. Το να εκτεθούν αυτές οι αρχαιότητες με διαφορετικό τρόπο θα τις καθιστούσε πολύ λιγότερο ενδιαφέρουσες για τον επισκέπτη που δεν θα μπορεί να δει αυτό που ήδη βλέπει στις ανασκαφές πόλεων που έχουν εγκαταλειφθεί, όπως στους Φιλίππους ή στο Δίον. Είναι η παρουσία τους μέσα στην σύγχρονη πόλη που θα προκαλέσει το ενδιαφέρον.    

Ελπίζω με όλη μου την καρδιά ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας θα σας δικαιώσει και ότι θα αποφασίσει τη “κατά χώραν” διατήρηση των αρχαιοτήτων. Θα είναι μεγάλο το ενδιαφέρον για την επιστήμη, για την εκπαίδευση των φοιτητών, αλλά και για τον τουρισμό της Θεσσαλονίκης. Ο χώρος θα προστεθεί στα πλεονεκτήματα της πόλης, όπως είναι ήδη οι ωραίες εκκλησίες με τα ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες» σημειώνει ο Jean-Michel Spieser, ανάμεσα στα βιβλία του οποίου ξεχωρίζει η μονογραφία: «Thessalonique et ses monuments du IVe au Vie siècle : contribution à l’étude d’une ville paléochrétienne, Paris 1984 » (Η Θεσσαλονίκη και τα μνημεία της από τον 4ο έως τον 6ο αιώνα. Συμβολή στη μελέτη μιας παλαιοχριστιανικής πόλης, Παρίσι 1984).

Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά της η Μαρία Μαυρουδή, Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Berkeley, στην Καλιφόρνια, τονίζει ότι το θέμα της μετακίνησης των βυζαντινών ευρημάτων την αφορά προσωπικά γιατί σε μεγάλο βαθμό η βυζαντινή όψη της πόλης, στην οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε, ήταν πηγή έμπνευσης για την ίδια. «Είναι ένα έγκλημα να χαλάσουν αυτά τα πράγματα ακόμη και με την υπόσχεση ότι θα μετακινηθούν. Αποκλείεται να μείνουν τα ίδια και αυτό το ξέρει καλά όποιος έχει κοινό νου» σημειώνει και εκφράζει την ελπίδα η κυβέρνηση και το Συμβούλιο της Επικρατείας να πράξουν το σωστό.

Από την πλευρά του ο Jean-Pierre Sodini, Ομότιμος Καθηγητής στο Paris I Pantheon-Sorbonne και μέλος της Ακαδημίας des Inscriptions et Belles-Lettres, σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα του, επισημαίνει: «Η μεταφορά αυτών των καταλοίπων εκτός του χώρου στον οποίο βρέθηκαν θα τα κάνει πολύ λιγότερο ελκυστικά στον επισκέπτη καθώς θα του στερεί την εντύπωση της συνέχειας και της αυθεντικότητας».

Στη σημασία των αρχαιοτήτων του Σταθμού Βενιζέλου επιμένει ο Young Richard Kim αναπληρωτής καθηγητής Κλασικών και Μεσογειακών Σπουδών του Illinois Chicago University στο δικό του βιντεοσκοπημένο μήνυμα. «Ενώ καταλαβαίνω ότι δεν είναι δυνατόν να σώσουμε οτιδήποτε βρίσκουμε στο έδαφος, υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία που διατηρούν μοναδικά ένα “στιγμιότυπο” της ζωής μιας πόλης στο παρελθόν και των κατοίκων της και πρέπει να γίνεται κάθε δυνατή προσπάθεια διατήρησής τους επί τόπου» υπογραμμίζει.

Τέλος, ο Dimiter Angelov, καθηγητής Βυζαντινής Ιστορίας στο Dumbarton Oaks του Πανεπιστημίου του HarvardD σημειώνει στο βιντεοσκοπημένο μήνυμά του για τις αρχαιότητες: «Η απομάκρυνσή τους για το μετρό θα αποτελέσει τεράστια απώλεια για την πόλη της Θεσσαλονίκης, την Ελλάδα και για την παγκόσμια κληρονομιά».