Διαφθορά, γάγγραινα αλλά και όπλο εξουσίας

Υπάρχει κάτι που δεν μπορεί να διαφύγει ως συμπέρασμα ούτε από τους πιο φανατικούς οπαδούς του Κυριάκου Μητσοτάκη: η εύρυθμη λειτουργία του σκληρού κράτους που επιχειρεί να καθιερώσει έχει κάποιους αστερίσκους. Τη θέλει την τάξη και την ασφάλεια, την επικαλείται τη σούζα που πρέπει να στεκόμαστε όλοι, αλλά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα Μητσοτάκη.

Γίνονται κατά καιρούς προβλέψεις για να υπάρχει από πανεπιστημιακή αστυνομία έως και έφιππη κατά τα γούστα του Μηταράκη. Εχουν προνοήσει για σιδερόφραχτους αστυνομικούς, εξοπλισμούς, περιπολικά και ό,τι άλλο δείχνει (αν και δεν εγγυάται) την τάξη και την αλφαδιά Μητσοτάκη. Αλλά καμία πρόοδος δεν γίνεται στον τομέα αντιμετώπισης της διαφθοράς. 

Οι εγκληματίες του λευκού κολάρου παραμένουν τα μεγάλα ψάρια που σκίζουν το δίχτυ και βγάζουν τη γλώσσα και στις κυβερνητικές εξαγγελίες και στο περί δικαίου αίσθημα. Οσες υποθέσεις διαφθοράς δεν τακτοποιούνται διά της νομοθέτησης ευνοϊκών διατάξεων για τους απατεώνες (όπως ο νόμος Μητσοτάκη για την απαλλαγή των τραπεζιτών και όσων έφαγαν το τραπεζικό χρήμα) ρυθμίζονται διά των διωκτών του οικονομικού εγκλήματος. Στις 25 Ιουνίου το Documento είχε αποκαλύψει ότι μεγάλες υποθέσεις διαφθοράς, εξόφθαλμες περιπτώσεις που βοούν για το τι έχει συμβεί, αρχειοθετούνται από τις υπηρεσίες του ΣΔΟΕ με την ίδια μέθοδο φασόν. Δίνεται η εντολή για έλεγχο, η οποία ανατίθεται στους ίδιους συνήθως ελεγκτές, και καταλήγουν να αρχειοθετηθούν γιατί τα στελέχη του ΣΔΟΕ με χλιαρά «φιλολογικά» πορίσματα δεν βρίσκουν κάτι το επιλήψιμο.

Μόλις την προηγούμενη Παρασκευή η υπόθεση της πρώην γενικής γραμματέα Αντεγκληματικής Πολιτικής Σοφίας Νικολάου με τις απευθείας αναθέσεις της και την κραυγαλέα πρόκληση της αγοράς υλικών για την Covid-19 από βουλκανιζατέρ κατέληξε ως μη υπάρχουσα, παρά το αρχικό εισαγγελικό πόρισμα.

Δίνεται η εντύπωση ότι υπάρχει ένα αόρατο χέρι προστασίας για υποθέσεις διαφθοράς και οικονομικών σκανδάλων, ακόμη και αν η ανάγκη να αποδοθεί δικαιοσύνη είναι πανθομολογούμενη.

Η αποκάλυψη που κάνει σήμερα το Documento είναι ενισχυτική της αντίληψης που έχει δημιουργηθεί στους πολίτες ότι υπάρχει ένα είδος κρατικής μαφίας. Στελέχη του ελεγκτικού μηχανισμού για το οικονομικό έγκλημα φαίνεται να έχουν συστήσει μια εκτεταμένη εγκληματική ομάδα εκβιασμού επιχειρηματιών για να μην κάνουν φορολογικούς ελέγχους ή για να σβήνουν πρόστιμα. Αλιεύουν στοιχεία για τους επιχειρηματίες-θύματα από λογιστικά γραφεία με τα οποία συνεργάζονται εγκληματικά. Αν χρειαστεί δημιουργούν οι ίδιοι θύματα, αποδίδοντας κατηγορίες τις οποίες στη συνέχεια ανακαλούν ή μπερδεύουν έναντι αμοιβής.

Το πώς λειτουργούν οι εφορίες ή το ΣΔΟΕ δεν είναι κάτι που ανακάλυψε το Documentο. Είναι βαθιά προβληματικό να αισθάνεται ο μέσος πολίτης την εφορία ως κάτι απειλητικό, ενώ στην πραγματικότητα (πρέπει να) εξασφαλίζει τα έσοδα του κράτους. Και γι’ αυτό δεν φταίνε οι πολίτες ούτε φυσικά όλοι οι εφοριακοί. Δεν είναι διεφθαρμένοι και εξωνημένοι όλοι οι υπάλληλοι των εφοριών. Οπως όμως συμβαίνει και στη Δικαιοσύνη, οι ανέντιμοι και επίορκοι καταφέρνουν να ορίζουν τους κανόνες, γιατί απλώς έχουν την κάλυψη της εξουσίας την οποία εξυπηρετούν.

Ζούμε κατά καιρούς επιχειρήσεις εξυγίανσης (ή όπως αλλιώς τις ονομάζουν) για τα Εξάρχεια, τους μπαχαλάκηδες, τους πορτοφολάδες στο μετρό, αλλά ουδέποτε έχουμε ζήσει μια επιχείρηση «καθαρά χέρια» εναντίον των εγκληματικών πυρήνων που αναπτύσσονται μέσα στις αρχές δίωξης οικονομικού εγκλήματος.

Το χειρότερο είναι ότι το έγκλημα του οποίου οι εγκέφαλοι είναι στο ΣΔΟΕ, στις εφορίες, στην οικονομική αστυνομία ή στο υπουργείο Οικονομικών είναι ορατό από όλους. Παραμένει όμως αναπτυσσόμενο και ατιμώρητο.

Το 2013 μια έμπορος χρυσού, η Μάρα Αναστοπούλου, κατήγγειλε ένα κύκλωμα στελεχών του ΣΔΟΕ το οποίο την εκβίαζε για να μην την καταστρέψει με εφόδους και οικονομικούς ελέγχους. Η επιχειρηματίας κατήγγειλε στις αρχές τον εκβιασμό και παγιδεύτηκε με μικρόφωνα για να αποκαλυφθεί το κύκλωμα, πράγμα το οποίο και έγινε. Δέκα χρόνια μετά η Μάρα Αναστοπούλου ταλαιπωρείται ακόμη από τις «διαδικασίες» και τη «γραφειοκρατία» του υπουργείου Οικονομικών που την αντιμετωπίζει εκδικητικά. Οι επίορκοι κρατικοί λειτουργοί χαίρουν άκρας υγείας.

Το μήνυμα είναι σαφές: «Είμαστε η αόρατη εξουσία η οποία μπορεί να σας καταστρέψει. Να σας ερευνήσει, να σας ενοχοποιήσει. Οποιος σταθεί απέναντι θα το μετανιώσει». Η χώρα είναι τόσο διεφθαρμένη που τα στοιχεία αυτού του σχεδόν δημόσιου εκβιασμού γίνονται αποδεκτά σαν φυσιολογική λειτουργία.

Στο υπουργείο Οικονομικών και στις υπηρεσίες Εσωτερικών Υποθέσεων υπάρχουν δεκάδες καταγγελίες, με στοιχεία, για τη διαφθορά στις εφορίες, στο ΣΔΟΕ και στα κέντρα ελέγχου. Καμία ουσιαστική έρευνα δεν έχει γίνει ποτέ και φυσικά κανένας δεν έχει οδηγηθεί σε τιμωρία. Κάθε καταγγελία έχει την ίδια πορεία. Ανατίθεται τυπικά για διερεύνηση. Τις περισσότερες φορές η υπόθεση δεν προτεραιοποιείται για έρευνα με το πρόσχημα ότι η καταγγελία είναι ανώνυμη. Φυσικά αυτό δεν αποτελεί νομικό επιχείρημα. Οι καταγγελίες, ακόμη και οι ανώνυμες, είναι προς διερεύνηση. Με ανώνυμες και ανυπόστατες καταγγελίες «αγανακτισμένου πολίτη» έγιναν οικονομικοί έλεγχοι και στο Documento (φυσικά χωρίς ευρήματα) και στην εφημερίδα «Δημοκρατία». Συνεπώς είναι θέμα πρόθεσης.

Στις περιπτώσεις των στελεχών του υπουργείου Οικονομικών αν ξεκινήσει κάποια έρευνα, τότε απλώς Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει. Στη χειρότερη περίπτωση οι ελεγχόμενοι ελέγχουν τον εαυτό τους, για να καταλήξουν διά πορίσματος ότι όλα είναι καλά. Η συνήθης τακτική είναι να δίνεται η εντολή να ανοίξουν οι λογαριασμοί του ελεγχομένου. Και επειδή οι χρηματισμοί δεν γίνονται μέσω τραπεζικών καταθέσεων, είναι βέβαιο ότι δεν θα βρεθεί μαύρο χρήμα πιστοποιημένο με επιταγή εντολής «εμού του ιδίου». Αφού λοιπόν δεν υπάρχει σε τράπεζα το χρήμα, με άλμα λογικής (συγκάλυψης πάντα), άρα δεν υπάρχει χρήμα.

Οι επιστολές-καταγγελίες που δημοσιεύει σήμερα το Documento είναι σοβαρές, λεπτομερείς και από όσα μπορεί να συμπεράνει η δημοσιογραφική έρευνα πιθανόν αληθινές. Απαιτούνται η έρευνα των αρχών και ανακριτικές διαδικασίες για να καταλήξει κάποιος με ασφάλεια σε αυτό το συμπέρασμα. Αποδέκτες των επιστολών ήταν εδώ και ένα χρόνο όσοι μπορούσαν και είχαν αρμοδιότητα να τις ερευνήσουν. Ακόμη και το Μέγαρο Μαξίμου, για το οποίο ο καταγγέλλων υποστηρίζει ότι στο εσωτερικό του υπάρχει βαθύ λαρύγγι του κυκλώματος. Και μόνο αυτό το τμήμα της καταγγελίας θα έπρεπε να ενεργοποιήσει την έρευνα. Δεν έχει γίνει.

Είναι άραγε αυτή η κατάσταση μια συνεχής αβλεψία, μια συντεχνιακή αντίληψη ή μια παθογένεια που δεν βοηθάει να υπάρξει η κάθαρση; Οπωσδήποτε όχι. Η διαφθορά στην Ελλάδα συνδέεται γραμμικά με το σύστημα εξουσίας. Το μαύρο χρήμα που συλλέγεται από την κρατική μαφία διοχετεύεται και στους ισχυρούς της εξουσίας. Ετσι ανακυκλώνουν και συντηρούν την εξουσία τους. Και έτσι μπορούν να τιμωρούν όσους τους απειλούν. Αν για την κοινωνία η διαφθορά είναι γάγγραινα, για την εξουσία είναι όπλο και καύσιμο.