"Δεν φτάνουν τα μέτρα, πάρτε κι άλλα"

Αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών ύψους 11 δισ. ευρώ προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού που παρουσίασε χθες ο Ευ. Βενιζέλος. Τις αμφιβολίες του για την επίτευξη των στόχων εξέφρασε ο κοινοτικός επίτροπος Ολι Ρεν
“Βόμβα” στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς βάζει ο προϋπολογισμός του 2012. Προβλέπει πρόσθετα μέτρα, αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών, ύψους 11 δισ. ευρώ, μέχρι… νεωτέρας. Κι αυτό καθώς ο αρμόδιος κοινοτικός επίτροπος Ολι Ρεν έσπευσε να δηλώσει χθες στο Λουξεμβούργο, λίγο πριν ξεκινήσει η συνεδρίαση του Eurogroup, πως “τα συγκεκριμένα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί μέχρι σήμερα δεν επαρκούν για την επίτευξη όλων των δημοσιονομικών στόχων”.
Πρόσθεσε δε ότι η Ελλάδα πιθανώς να μην μπορέσει να εκπληρώσει αυτούς τους στόχους. Εμμέσως ο κ. Ρεν εξέφρασε και αμφιβολίες για το εάν θα περάσουν τα μέτρα που περιέχονται στον προϋπολογισμό, λέγοντας πως είναι σημαντικό η κυβέρνηση να νομοθετήσει τα μέτρα που αποφασίστηκαν στο έκτακτο Υπουργικό Συμβούλιο της Κυριακής.
Αλλά και ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος παρουσιάζοντας χθες το προσχέδιο του προϋπολογισμού προανήγγειλε το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων.
Οπως είπε, αν δεν υπάρξει ανταπόκριση στην εθνική συλλογική προσπάθεια, με βάση τα έως τώρα δεδομένα το φετινό έλλειμμα μπορεί να αυξηθεί και να κλείσει το 2011 στο 9% του ΑΕΠ από 8,5% που οριοθετείται στο προσχέδιο. Η απόκλιση αυτή, την οποία θεωρούν σχεδόν βέβαιη στις Βρυξέλλες, σημαίνει ότι θα απαιτηθούν πρόσθετες παρεμβάσεις ύψους 1,1 δισ. ευρώ περίπου.
Επίσης ο προϋπολογισμός στηρίζεται σε… πήλινα πόδια, καθώς λόγω της βαθιάς ύφεσης (5,5% για το 2011) δεν είναι εύκολο να εκτιμηθούν με ακρίβεια τυχόν αστοχίες στην εκτέλεσή του. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά πιθανό να υπάρξουν αλλαγές στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού, το οποίο θα ψηφιστεί από τη Βουλή μέχρι το τέλος του μήνα.
Πιο αναλυτικά, έπειτα από μαραθώνιες και επίπονες διαβουλεύσεις με την τρόικα το υπουργείο Οικονομικών ολοκλήρωσε την κατάρτιση του προσχεδίου με στόχο να μειωθεί το έλλειμμα στα 18,7 δισ. ευρώ (8,5% του ΑΕΠ) το τρέχον έτος και στα 14,6 δισ. ευρώ το 2012 (6,8% του ΑΕΠ). Προς αυτήν την κατεύθυνση μέχρι την εκπνοή του 2011 υπολογίζεται να αποδώσουν στο ακέραιο μέτρα ύψους 2 δισ. ευρώ (κατά κύριο λόγο το τέλος ακινήτων και το ψαλίδισμα στις επικουρικές), ενώ τα 11 δισ. ευρώ του 2012 αναμένεται να προέλθουν από την άμεση φορολογία στα εισοδήματα και την ακίνητη περιουσία, αλλά και τις δραστικές περικοπές στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων και στις συντάξεις.
Ο κ. Βενιζέλος χαρακτήρισε χθες τον νέο προϋπολογισμό “πολύ φιλόδοξο”, καθώς όπως πρόσθεσε ο στόχος είναι σε αυτό το οικονομικό περιβάλλον η Ελλάδα να παρουσιάσει “για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια ένα πρωτογενές πλεόνασμα”. “Με τον προϋπολογισμό ολοκληρώνεται μία πυκνή και δύσκολη προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής, που από πρωτογενές έλλειμμα 24 δισ. ευρώ το 2009, φθάνει σε πρωτογενές πλεόνασμα 3,2 δισ. ευρώ το 2012” ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα “ανοικτά” μέτωπα στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα είναι τα πρόσθετα μέτρα ύψους περίπου 6 δισ. ευρώ για τη διετία 2013-2014, ώστε να ολοκληρωθεί η αναθεώρηση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου.
ΔΥΣΟΙΩΝΕΣ ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ
Στα 372 δισ. ευρώ αναμένεται να εκτοξευθεί το χρέος το 2012
Σε δυσθεώρητα ύψη θα φθάσει το δημόσιο χρέος εντός του 2012. Σύμφωνα με το προσχέδιο, το χρέος της γενικής κυβέρνησης θα φτάσει στο 172,7% του ΑΕΠ ή στα 372 δισ. ευρώ από 356,5 δισ. ευρώ (161,8% του ΑΕΠ) το τρέχον έτος.
Εξάλλου, το “φράγμα” των 400 δισ. ευρώ ή 185,9% του ΑΕΠ θα “σπάσει” το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης μέσα στην επόμενη χρονιά καταγράφοντας αύξηση 17 δισ. ευρώ περίπου .
Οι δυσοίωνες αυτές προβλέψεις βρίσκονται στην “καρδιά” του δημοσιονομικού προβλήματος της Ελλάδας καθώς οι υποχρεώσεις της μόνο για τόκους ανέρχονται σε 34,2 δισ. ευρώ τη διετία 2011?2012.
Τόκοι
Η διόγκωση του χρέους αποδίδεται στις αυξημένες ανάγκες του κράτους για δανεισμό, ώστε να καλύψει τις υποχρεώσεις του. Οι τόκοι εξυπηρέτησης του χρέους θα φτάσουν του χρόνου στα 17,9 δισ. ευρώ από 16,3 δισ. ευρώ εφέτος.
Αξίζει να σημειωθεί πως το ύψος των τόκων που θα κληθεί να καταβάλει το 2012 η Ελλάδα, δεν έχει καθοριστεί με σαφήνεια ακόμα, αφού βρίσκεται σε εξέλιξη το πρόγραμμα ανταλλαγής ελληνικών ομολόγων (PSI) ύψους 135 δισ. ευρώ. Εφόσον προχωρήσει ως έχει το PSI, το δημόσιο χρέος του χρόνου θα πέσει από τα 372 δισ. στα 345 δισ. ευρώ ή στο 160,4% του ΑΕΠ.
ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ
Σε ύφεση η οικονομία, “έκρηξη” στην ανεργία
Σε ύφεση θα παραμείνει η ελληνική οικονομία και το 2012 και πλέον στο οικονομικό επιτελείο εκφράζουν την εκτίμηση ότι θα επιστρέψει σε θετικό ρυθμό ανάπτυξης το 2013. Παράλληλα δραματικές διαστάσεις αναμένεται να προσλάβει η ανεργία.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, φέτος το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί κατά 5,5%, αντί 3,8% που προέβλεπε το Μεσοπρόθεσμο, ενώ τον επόμενο χρόνο το ΑΕΠ θα παραμείνει σε αρνητικό έδαφος και θα μειωθεί κατά 2,5%. Μεγάλη άνοδος προβλέπεται για την ανεργία, που εκτιμάται πως θα αυξηθεί φέτος στο 15,2%, από 11,9% πέρσι και θα εκτιναχθεί στο 16,4% το 2012. Σε απόλυτα νούμερα το ελληνικό ΑΕΠ αναμένεται πως θα συρρικνωθεί φέτος στα 220,3 δισ. ευρώ, από 230,17 δισ. ευρώ το 2010 και θα περιοριστεί περαιτέρω στα 215,3 δισ. ευρώ το 2012.
ΠΡΩΤΟΓΝΩΡΟ ΤΟ “ΨΑΛΙΔΙ”
Νέες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις, επιδόματα, παροχές
Πρωτόγνωρες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις, κοινωνικές παροχές και επιδόματα περιέχονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2012. Συνολικά το υπουργείο Οικονομικών… φιλοδοξεί να περιορίσει τις πρωτογενείς δαπάνες κατά 5,52 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το τρέχον έτος.
Μόνο από το μισθολογικό κόστος στο Δημόσιο υπολογίζεται ότι θα κοπούν 1,8 δισ. ευρώ. Το κονδύλι που θα εξοικονομηθεί από το ψαλίδισμα των επιχορηγήσεων προς τα Ταμεία και τον ΟΑΕΔ ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ, γεγονός που προδικάζει δραστικές μειώσεις στις συντάξεις (κύριες και επικουρικές). Το υπουργείο υπολογίζει ότι η μείωση των συντάξεων θα αποφέρει 740 εκατ. ευρώ εντός του 2012. Πιο αναλυτικά, από την εφαρμογή του νέου ενιαίου μισθολογίου, το οποίο σε ορισμένες περιπτώσεις θα επιφέρει μειώσεις έως και 40% στο σύνολο των αποδοχών, το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι θα προκύψει όφελος φέτος της τάξης των 150 εκατ. ευρώ και του χρόνου συνολικά η εξοικονόμηση θα ανέλθει στο 1,1 δισ. ευρώ. Το δημοσιονομικό όφελος από την εργασιακή εφεδρεία υπολογίζεται στα 200 εκατ. ευρώ για το 2012.
Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι η εξοικονόμηση στη μισθολογική δαπάνη θα προέλθει από:
Την αύξηση του ωραρίου εργασίας από 37,5 σε 40 ώρες την εβδομάδα.
Τη μείωση του αριθμού των συμβασιούχων ορισμένου χρόνου κατά 50% το 2011 (επίπτωση στο 2012) και κατά 10% το 2012.
Την επιβράδυνση του ρυθμού λήψης της μισθολογικής ωρίμανσης από τους υπαλλήλους του Δημοσίου.
Την κατάργηση σημαντικού αριθμού κενών οργανικών θέσεων και του επαναπροσδιορισμού των θέσεων ευθύνης.
Την αναπροσαρμογή του αριθμού των εισακτέων στις παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας.
Την καθιέρωση της δυνατότητας ελαστικών μορφών απασχόλησης στο Δημόσιο.
ΜΙΣΘΩΤΟΙ-ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ
Επιδρομή στα εισοδήματα
Νέα φοροεπιδρομή δέχονται μισθωτοί, συνταξιούχοι και ιδιοκτήτες ακινήτων με τον προϋπολογισμό του 2012. Οι φορολογούμενοι καλούνται να πληρώσουν πρόσθετους φόρους ύψους 5,55 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2011.
Σύμφωνα με το προσχέδιο, οι φόροι που θα πληρώσουν το 2012 μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και εμποροβιοτέχνες για τα εισοδήματά τους θα φθάσουν τα 10,9 δισ. ευρώ και είναι αυξημένοι κατά 2,572 δισ. ευρώ ή 30,88% σε σχέση με φέτος. Η φορολογική επιδρομή στα εισοδήματα των φυσικών προσώπων θα προέλθει από την επιβολή των φορολογικών παρεμβάσεων του Μεσοπρόθεσμου και των νέων μέτρων που αποφάσισε η κυβέρνηση υπό την πίεση της τρόικας και συγκεκριμένα από:
Τη μείωση του αφορολόγητου ορίου στις 5.000 ευρώ.
Το “ψαλίδισμα” και την κατάργηση πολλών φορολογικών απαλλαγών και εξαιρέσεων.
Την κατάργηση του μέτρου της έκπτωσης φόρου σε ποσοστό 10% επί του επιπλέον ποσού από το αφορολόγητο που συγκεντρώνεται με την προσκόμιση αποδείξεων.
Την αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης.
Την επιβολή τέλους επιτηδεύματος στους ελεύθερους επαγγελματίες και στις επιχειρήσεις το οποίο από 300 ευρώ φέτος αυξάνεται το 2012 σε 500 ευρώ.
Την επιβολή ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στους φορολογούμενους με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
Στο προσχέδιο ξεχωρίζει η μείωση των επιστροφών φόρων από 4,7 δισ. ευρώ σε 3,8 δισ. ευρώ το επόμενο έτος, μετά την κατάργηση του bonus λόγω συλλογής αποδείξεων.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ
Πρόσθετα τέλη στα ακίνητα
Οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να πληρώσουν το επόμενο έτος 3,78 δισ. ευρώ, δηλαδή 2,65 δισ. ευρώ περισσότερα σε σύγκριση με φέτος. Η εντυπωσιακή αύξηση 235,2% που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για τους φόρους στην περιουσία θα προέλθει από:
Την επιβολή του ειδικού τέλους ακινήτων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ που θα φέρει στα δημόσια ταμεία έσοδα ύψους 1,8 δισ. ευρώ.
Τις αλλαγές στον φόρο ακίνητης περιουσίας, με τη μείωση του αφορολόγητου ορίου και την αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
Την είσπραξη του ΕΤΑΚ του 2009 και του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας για τα έτη 2010 και 2011.
Λιγότερους φόρους κατά 608 εκατ. ευρώ θα καταβάλουν το 2012 οι επιχειρήσεις λόγω της μείωσης του συντελεστή φορολογίας των κερδών τους από 24% σε 20%, αλλά κυρίως της δραματικής πτώσης του τζίρου. Για πρώτη φόρα τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους (ΦΠΑ και φόροι κατανάλωσης) προβλέπεται το επόμενο έτος να είναι μειωμένα κατά 57 εκατ. ευρώ, παρά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις των συντελεστών την τελευταία διετία.
Κώστας Τσαχάκης
http://www.ethnos.gr