Βρετανικό Μουσείο: «Ο μεγαλύτερος κλεπταποδόχος πολιτιστικών αγαθών»

Άλλωστε, το δικηγορικό του γραφείο ήταν αυτό που προετοίμασε την έκθεση για την επανένωση των μαρμάρων του Παρθενώνα για λογαριασμό της ελληνικής κυβέρνησης με την Αμάλ Κλούνεϊ και τον καθηγητή Νόρμαν Πάλμερ. Στο νέο του βιβλίο αναγνωρίζει ότι η επιστροφή των Μαρμάρων μπορεί να ενθαρρύνει περαιτέρω τις διεκδικήσεις κλεμμένων αρχαιοτήτων.

Φανατικός πολέμιος της τακτικής να κρατούνται ακόμα και σήμερα τα πολιτιστικά αγαθά που έχουν αφαιρεθεί βίαια σε περιόδους αποικιοκρατίας και πολέμων στις αποθήκες των μουσείων, ο Ρόμπερτσον θέτει στο επίκεντρο της συλλογιστικής του το μεγαλύτερο ερώτημα στον κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού που αφορά την επιστροφή των περιουσιακών στοιχείων που έχουν ληφθεί χωρίς συγκατάθεση. Οι λαοί που έχουν υποστεί εισβολές, υποδούλωση ακόμα και καταστροφή του πολιτισμού τους ζητούν σήμερα να τους επιστραφούν οι θησαυροί από μουσεία και ιδιωτικές συλλογές στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Ο Ρόμπερτσον πρωτοστατεί στη διαμάχη σχετικά με τα Γλυπτά του Παρθενώνα, υποστηρίζοντας τη δήλωση του Τζέρεμι Κόρμπιν, επικεφαλής του Εργατικού Κόμματος, πως αν εκλεγεί ηγέτης της Κυβέρνησης, θα επιστρέψει τα Μάρμαρα που έκλεψε ο Έλγιν στην Ελλάδα. Ο Ρόμπερτσον επικαλείται τις δηλώσεις Μακρόν που άνοιξε τη συζήτηση δηλώνοντας ότι «η αφρικανική πολιτιστική κληρονομιά δεν μπορεί πλέον να παραμείνει φυλακισμένη στα ευρωπαϊκά μουσεία». Μάλιστα πολλοί αναρωτιούνται σήμερα αν πρέπει να κλείσει το Μουσείο Αφρικανικής Τέχνης στο Βέλγιο, το οποίο άνοιξε πρόσφατα με 120.000 αντικείμενα που αποκτήθηκαν κυρίως από ένοπλες δυνάμεις των Βέλγων στο Κονγκό.

Ο Ρόμπερτσον υποστηρίζει ότι το Βρετανικό Μουσείο έχει «κλεμμένη πολιτιστική κληρονομιά» και «αρχαιότητες που αφαιρέθηκαν με τη βία», και εξαπολύει σφοδρή επίθεση στη διοίκηση του μουσείου. Πρόκειται, σύμφωνα με τον ίδιο, για ένα μουσείο γεμάτο αντικείμενα που έχουν αφαιρεθεί με τη βία από άλλους λαούς και προτάσσει τα παραδείγματα των Γλυπτών του Παρθενώνα, της πέτρινης κεφαλής από το Νησί του Πάσχα και τους μπρούτζινους θησαυρούς του Μπενίν από τη Νιγηρία.

«Οι διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου έχουν μετατραπεί στους μεγαλύτερους κλεπταποδόχους παγκοσμίως», λέει για τη διοίκηση του μουσείου και διευκρινίζει ότι ένα μεγάλο μέρος των κλοπιμαίων βρίσκονται μακριά από τα μάτια του κοινού στις αποθήκες των μουσείων. Αναφερόμενος στα γλυπτά του Παρθενώνα υποστηρίζει ότι το Βρετανικό Μουσείο δεν σταματά να διαδίδει σειρά από «προσεκτικά κατασκευασμένα ψέματα και μισές αλήθειες» για το πώς ο λόρδος Έλγιν «έσωσε» τα γλυπτά του Παρθενώνα από την καταστροφή ή για το πώς πέρασαν οι αρχαιότητες αυτές στην κατοχή του με νόμιμο τρόπο.

Από τα πυρά του δε γλυτώνουν κορυφαία μουσεία όπως το Λούβρο στο Παρίσι καθώς και το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη που κρατούν κλειδωμένους θησαυρούς άλλων λαών, οι οποίοι «κατακτήθηκαν με πόλεμο και δολιότητα».

Ο δικηγόρος επικαλείται τα ανθρώπινα δικαιώματα και ζητά από τα ευρωπαϊκά και τα αμερικανικά θεσμικά όργανα να επιστρέψουν θησαυρούς που αποκτήθηκαν από «υποδουλωμένους λαούς» και από «κατακτητές ή αποικιοκράτες». «Δεν μπορεί να δικαιώνουμε ιστορικά λάθη, δε μπορούμε πλέον χωρίς ντροπή να επωφελούμαστε από αυτά», γράφει ο Ρόμπερτσον που θεωρεί πως ο μόνος τρόπος να αποκατασταθούν οι λαοί που έχουν υποστεί τη βία της κλοπής της πολιτιστικής τους κληρονομιάς όπως η Κίνα και η Αίγυπτος και την καταστροφή των ίδιων των κοινωνιών όπως η Αφρική, η Ασία και η Νότια Αμερική είναι η επιστροφή των θησαυρών στον τόπο που ανήκει.

Οι απόψεις του δημοσιεύονται στο βιβλίο του “Who Owns History? Elgin’s Loot and the Case for Returning Plundered Treasure”, που κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Biteback και τις υποστηρίζει και ο Julian Spalding, ο πρώην επικεφαλής των μουσείων της Γλασκόβης, του Σέφιλντ και του Μάντσεστερ που συμφωνεί για την επιστροφή των Γλυπτών ως «εγγενές τμήμα ενός από τα μεγαλύτερα έργα τέχνης στον κόσμο».

Πηγή: elculture.gr