Αμφίρροπες εκλογές στην Ολλανδία: Η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός ή συμμαχία Πράσινων-Εργατικών;

Οι Ολλανδοί προσέρχονται σήμερα στις κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές που προβλέπονται αμφίρροπες και μετά τις οποίες ο απερχόμενος πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε θα παραχωρήσει τη θέση του σε ένα νέο πρόσωπο έπειτα από 13 χρόνια επικεφαλής της Ολλανδίας, ένα ρεκόρ.

Οι δημοσκοπήσεις ήταν ιδιαίτερα ασταθείς. Για εβδομάδες έδειχναν μια κούρσα στήθος με στήθος ανάμεσα σε τρεις υποψηφίους, πριν δείξουν, μερικές ημέρες πριν από την ψηφοφορία, μια απροσδόκητη άνοδο της άκρας δεξιάς, η οποία περιλαμβάνεται πλέον στα φαβορί.

Η Ευρώπη θα παρακολουθήσει από κοντά αυτές τις εκλογές, καθώς ο Ρούτε διαδραμάτισε ρόλο πρώτης γραμμής σε ζητήματα που κυμαίνονταν από την οικονομική αρωγή της ευρωζώνης -για την οποία η σκληρή γραμμή του τον έκανε συχνά να διαφωνεί με χώρες της νότιας Ευρώπης- μέχρι τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Η Ντιλάν Γεσιλγκιόζ, 46 ετών, η οποία ανήκει στο κεντροδεξιό κόμμα του Ρούτε, μπορεί να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ολλανδίας. «Είναι καιρός», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο στη διάρκεια συγκέντρωσης, όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Ο Φρανς Τίμερμανς, πρώην επίτροπος της ΕΕ ο οποίος ηγείται μιας συμμαχίας Πράσινων-Εργατικών, έχει σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ανακτήσει δυνάμεις λίγο πριν από την ψηφοφορία.

Ο Τίμερμανς θεωρείται κορυφή σε ό,τι αφορά τα περιβαλλοντικά διακυβεύματα, καθώς είναι αυτός που υπερασπίσθηκε το Πράσινο Σύμφωνο της ΕΕ.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι αριστεροί ψηφοφόροι υποστηρίζουν τον Τίμερμανς με στόχο να εμποδίσουν ένα συνασπισμό της δεξιάς, έπειτα από ενδεχόμενη άνοδο του ακροδεξιού PVV του Γκέερτ Βίλντερς.

Η Γεσιλγκιόζ, η οποία έχει γεννηθεί στην Τουρκία, έφθασε στην Ολλανδία σε ηλικία οκτώ ετών με τον πρόσφυγα πατέρα της που ζήτησε άσυλο, όμως δεν κρύβει τις φιλοδοξίες της να περιορίσει τη μετανάστευση. Προκάλεσε αντιδράσεις λέγοντας πως είναι ανοικτή σε έναν ενδεχόμενο συνασπισμό με το PVV.

Ο Βίλντερς προσπάθησε πρόσφατα να λειάνει την εικόνα του κάνοντας ελαφρώς πίσω σε ορισμένες από τις πιο επίμαχες θέσεις του.

Ο ίδιος δήλωσε μεταξύ άλλων πως υπάρχουν προβλήματα πιο επείγοντα από τη μείωση του αριθμού των αιτούντων άσυλο, ενώ χαμήλωσε επίσης τους τόνους σε ό,τι αφορά μερικές από τις αντιισλαμικές θέσεις του.

Ένα νέο κόμμα, το Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC) του χαρισματικού μάρτυρα δημοσίου συμφέροντος Πίτερ Όμτζιγκτ, καταγράφει μικρή οπισθοχώρηση αφού είχε ανέβει γρήγορα στις δημοσκοπήσεις μετά τη δημιουργία του τον Αύγουστο.

Ο Όμτζιγκτ, ένας πολύγλωσσος 49χρονος, υπόσχεται να καταστήσει πιο αξιόπιστη την ολλανδική πολιτική, η οποία αντιμετώπισε πολλά σκάνδαλα. Υιοθετεί κι αυτός σκληρή στάση σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση.

Ο δημοφιλής βουλευτής είχε τονίσει επανειλημμένα πως δεν επιθυμεί να γίνει πρωθυπουργός, πριν δηλώσει, την παραμονή των εκλογών, έτοιμος να ηγηθεί μιας κυβέρνησης ειδικών.

Η μετανάστευση, το κόστος ζωής και η κρίση στο στεγαστικό, που πλήττει ιδιαίτερα τους νέους ολλανδούς ψηφοφόρους, ήταν τα κύρια θέματα της προεκλογικής εκστρατείας.

Μετά το ρεκόρ μακροβιότητας του Ρούτε στην πρωθυπουργία, ο οποίος επονομάσθηκε πρωθυπουργός «Τεφλόν» για την ικανότητά του να ξεπερνά τα σκάνδαλα, οι Ολλανδοί αναζητούν μια αλλαγή στον τρόπο διακυβέρνησης, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Ο Ρούτε προκάλεσε σοκ τον Ιούλιο στην Ολλανδία ανακοινώνοντας την πτώση της κυβέρνησης έπειτα από «ανυπέρβλητες» διαφωνίες σχετικά με τη μετανάστευση. Μερικές ημέρες αργότερα ανακοίνωσε πως αποχωρεί από την πολιτική.

Κανένα κόμμα δεν αναμένεται να κερδίσει πάνω από 20% των ψήφων, πράγμα που σημαίνει ότι θα είναι απαραίτητες μακρές συνομιλίες για να σχηματισθεί ένας συνασπισμός.

Για να σχηματισθεί η τελευταία κυβέρνηση είχαν χρειασθεί 271 ημέρες, αριθμός ρεκόρ. Και προς το παρόν το σασπένς είναι απόλυτο. «Όποιος λέει πως ξέρει ποιος θα κερδίσει αυτές τις εκλογές, λέει ψέματα», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η πολιτειολόγος Τζούλια Βάουτερς. «Μπορεί ακόμα να συμβεί οτιδήποτε».