Αίτημα της Αθήνας για αποπληρωμή των δανείων του ΔΝΤ

Όπως έχει δηλώσει ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, μετά το άτυπο Eurogroup στο Βουκουρέστι, η Ελλάδα επιζητεί να αποπληρώσει πρόωρα στο Ταμείο περί τα 3,7 δισεκ. ευρώ (1,5 δισεκ. ευρώ που λήγουν εφέτος και 2,2 δισεκ. ευρώ που λήγουν το 2020). Πρόκειται για το τμήμα του δανείου με το (πολύ υψηλό) επιτόκιο 5,13% και που ενέχει, συν τοις άλλοις, σημαντικό επιτοκιακό και συναλλαγματικό κίνδυνο, ο οποίος δεν μπορεί να αντισταθμιστεί με τη χρήση χρηματοπιστωτικών εργαλείων. Η συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα οφείλεται στο γεγονός ότι το Ταμείο δεν δανείζει σε δολάρια, ευρώ, ή κάποιο άλλο νόμισμα, αλλά σε «ειδικά τραβηχτικά δικαιώματα» (SDR). Είναι μια μονάδα που χρησιμοποιούν αποκλειστικά το ΔΝΤ και ορισμένοι άλλοι διεθνείς οργανισμοί και η αξία των SDR προκύπτει από τη σταθμισμένη αξία ενός «καλαθιού» νομισμάτων, στο οποίο μετέχουν το δολάριο ΗΠΑ, το ευρώ, το κινεζικό γουάν, το ιαπωνικό γεν και η στερλίνα.

Το όφελος από την πρόωρη αποπληρωμή του «ακριβού» μέρους του δανείου από το ΔΝΤ είναι διπλό: αφ’ ενός εξοικονομούνται περίπου 150 εκ. ευρώ από τόκους και, αφ’ ετέρου, αποστέλλεται ένα ακόμη θετικό μήνυμα προς τις αγορές για την αναδιάρθρωση της δομής του χρέους, το οποίο θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση των όρων δανεισμού του Δημοσίου και της αξιολόγησης τής πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.

 

Η έγκριση από τον ESM του ελληνικού αιτήματος είναι αναγκαία, καθώς ο Μηχανισμός έχει καθεστώς «προτιμώμενου πιστωτή» για τα κράτη-μέλη που δανείζονται από αυτόν, όπως και το ΔΝΤ. Εάν οι οφειλές μιας χώρας προς το ΔΝΤ προεξοφληθούν χωρίς την έγκριση του ESM, τότε θα πρέπει να καταβληθεί άμεσα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό η αντίστοιχη αναλογία του ανεξόφλητου δανείου της. Ήτοι, εάν η Ελλάδα αποπλήρωνε τα 3,7 δισεκ. ευρώ (38% των συνολικών οφειλών της προς το ΔΝΤ) χωρίς το «πράσινο φως» του ESM, τότε θα έπρεπε να καταβάλει στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και στον προκάτοχό του, τον EFSF, ποσό ύψους 72,5 δισεκ. ευρώ (το 38% των 190,8 δισεκ. ευρώ που έχει λάβει η χώρα). Τώρα η Ελλάδα θα λάβει την εξαίρεση για πληρωμή και στον ESM, κάτι που ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός είχε κάνει παλαιότερα και με την Πορτογαλία. Σημειώνεται ότι η πρόταση για πρόωρη εξόφληση μέρους του δανείου του ΔΝΤ θα αποσταλεί και στην Ευρωομάδα (Eurogroup), καθώς χρειάζεται και η έγκριση ορισμένων κοινοβουλίων κρατών-μελών της ευρωζώνης, όπως είναι το Γερμανικό Κοινοβούλιο.