«Χαστούκι» από το Ευρωκοινοβούλιο για υποκλοπές: Υπερψηφίστηκε το τελικό κείμενο της PEGA

Χωρίς να μπορεί πλέον να κρυφτεί πίσω από τις «δολοφονίες χαρακτήρων» συγκεκριμένων μελών της επιτροπής PEGA, ξεμένει η ΝΔ, αφού πλέον τα συμπεράσματα της επιτροπής υπερψηφίστηκαν από το Ευρωκοινοβούλιο.

Στη σημερινή του συνεδρίαση η Ολομέλεια του ΕΚ ενέκρινε τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η PEGA μετά από πολύμηνη και ενδελεχή έρευνα στα κράτη μέλη όπου χρησιμοποιήθηκαν  κακόβουλα λογισμικά παρακολούθησης, με την περίπτωση της Ελλάδας να φιγουράρει ως μια από τις σοβαρότερες στην ΕΕ.

Το Κοινοβούλιο τονίζει ότι η παράνομη χρήση τέτοιων προγραμμάτων έχει θέσει σε κίνδυνο την ίδια τη δημοκρατία και ζητούν να διεξαχθούν αξιόπιστες έρευνες, να υπάρξουν αλλαγές στη νομοθεσία και να εξασφαλιστεί καλύτερη εφαρμογή των υφιστάμενων κανόνων για να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα κατάχρησης. Το ψήφισμα εγκρίθηκε με 411 ψήφους υπέρ, 97 κατά και 37 αποχές.

Όπως αναφέρει το Δελτίο Τύπου που εκδόθηκε μετά την κρίσιμη συνεδρίαση, το Ευρωκοινοπούλιο ζητά από την ελληνική κυβέρνηση να «αποκαταστήσει επειγόντως και να ενισχύσει τις θεσμικές και νομικές διασφαλίσεις», να καταργήσει τις άδειες εξαγωγής που δε συνάδουν με τη νομοθεσία της ΕΕ και να σεβαστεί την ανεξαρτησία της Ελληνικής Αρχής για την Ασφάλεια και το Απόρρητο των Επικοινωνιών. Μάλιστα, σε άλλο σημείο της απόφασης τονίζεται προς όλα τα κράτη μέλη ότι θα πρέπει να «ειδοποιούνται υποχρεωτικά όσοι έχουν βρεθεί στο στόχαστρο λογισμικών κατασκοπείας», δίνοντας έτσι και μια απάντηση στη σχετική αλλαγή του νόμου που έκανε η ΝΔ, στην προσπάθειά της να εμποδίσει το δικαίωμα του παρακολουθούμενο στην ενημέρωση.

Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες χώρες, οι ευρωβουλευτές καλούν την Ουγγαρία και την Πολωνία να συμμορφωθούν με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και να αποκαταστήσουν τη δικαστική ανεξαρτησία και τα όργανα εποπτείας. Οι δύο χώρες θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσουν ανεξάρτητη και ειδική δικαστική εξουσιοδότηση πριν από την ανάπτυξη spyware, να ξεκινήσουν αξιόπιστες έρευνες για υποθέσεις κατάχρησης και να εγγυηθούν ότι οι πολίτες έχουν πρόσβαση σε ουσιαστικά νομικά μέσα.

Σημειώνοντας ότι η Κύπρος έχει λειτουργήσει ως εξαγωγικός κόμβος για λογισμικό υποκλοπής spyware, οι ευρωβουλευτές λένε ότι θα πρέπει να καταργήσει όλες τις άδειες εξαγωγής που δεν ευθυγραμμίζονται με τη νομοθεσία της ΕΕ. Οι ισπανικές αρχές θα πρέπει να διασφαλίσουν «πλήρες, δίκαιες και αποτελεσματικές» έρευνες, ειδικά για τις 47 περιπτώσεις όπου δεν είναι σαφές ποιος εξουσιοδότησε την ανάπτυξη spyware. Οι ισπανικές αρχές θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι οι στοχευόμενοι έχουν πραγματικά ένδικα μέσα, λένε οι ευρωβουλευτές.

Σαφείς κανόνες κατά της κατάχρησης λογισμικών κατασκοπείας

Για να σταματήσει άμεσα η παράνομη χρήση αυτού του είδους λογισμικών, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο σε κράτη μέλη στα οποία έχουν διερευνηθεί διεξοδικά οι καταγγελίες για κατάχρηση, στα οποία η εθνική νομοθεσία συμμορφώνεται με τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας και τη νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ και στα οποία εφαρμόζονται οι κανόνες για τον έλεγχο των εξαγωγών.

Το Κοινοβούλιο ζητά επίσης να θεσπιστούν κανόνες της ΕΕ σχετικά με το πώς θα χρησιμοποιούν οι αρχές επιβολής του νόμου τα λογισμικά κατασκοπείας, επισημαίνοντας ότι η χρήση αυτή θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, για προκαθορισμένο σκοπό και για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν ότι δεδομένα που εμπίπτουν στο δικηγορικό απόρρητο ή ανήκουν σε πολιτικούς, γιατρούς και μέσα ενημέρωσης θα πρέπει να προστατεύονται από την παρακολούθηση, εκτός εάν υπάρχουν ενδείξεις εγκληματικής δραστηριότητας.

Προτείνουν επίσης να ειδοποιούνται υποχρεωτικά όσοι έχουν βρεθεί στο στόχαστρο λογισμικών κατασκοπείας, αλλά και όλοι εκείνοι που τα προσωπικά τους δεδομένα διέρρευσαν στο πλαίσιο της παρακολούθησης άλλων προσώπων. Ζητούν ακόμη να διεξάγεται ανεξάρτητος έλεγχος μετά από κάθε περιστατικό παράνομης χρήσης τέτοιων λογισμικών και να καθοριστεί ένας κοινός νομικός ορισμός για το πότε θα μπορούν οι αρχές να επικαλούνται «λόγους εθνικής ασφάλειας» για την παρακολούθηση ατόμων.