Απογοητευτική η πρώτη δοκιμή «ελπιδοφόρου» φαρμάκου κατά του κορονοϊού

Το φάρμακο για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα σαριλουμάμπη (εμπορική ονομασία Kevzara), το οποίο δοκιμάστηκε κατά του νέου κορονοϊού, δεν έδειξε να ωφελεί τους ασθενείς με Covid-19 σε σοβαρή κατάσταση, που δεν είχαν διασωληνωθεί. Η κλινική μελέτη, πάντως, θα συνεχιστεί σε διασωληνωμένους ασθενείς που βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση.

Η σαριλουμάμπη, ένας αναστολέας της ιντερλευκίνης-6, που παράγεται από τις φαρμακευτικές εταιρείες Regeneron και Sanofi, καταστέλλει τις αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος σε ασθενείς με αρθρίτιδα. Δοκιμάζεται με την ελπίδα να φανεί χρήσιμο σε ασθενείς με Covid-19, των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα υπεραντιδρά, επιδεινώνοντας έτσι την κατάστασή τους μέσω της λεγόμενης «καταιγίδας κυτοκινών».

Η χρήση τέτοιων φαρμάκων σε 21 ασθενείς με Covid-19 ξεκίνησε στην Κίνα τον Φεβρουάριο, αν και τότε είχε χρησιμοποιηθεί ένα άλλο παρεμφερές φάρμακο, η τοσιλιζουμάμπη. Οι Κινέζοι γιατροί είχαν αναφέρει ταχύτερη υποχώρηση του πυρετού των ασθενών και αξιοσημείωτη βελτίωση των συμπτωμάτων τους.

Ο Ελληνοαμερικανός Τζορτζ Γιανκόπουλος, συνιδρυτής και επικεφαλής επιστήμονας της Regeneron, αποφάσισε η εταιρεία του να αρχίσει κλινική δοκιμή του δικού της φαρμάκου σε ασθενείς με Covid-19. Δεν ήταν, πάντως, εξαρχής ιδιαίτερα αισιόδοξος, καθώς, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και το πρακτορείο Ρόιτερς, δήλωσε ότι «ο αναπροσανατολισμός υφιστάμενων φαρμάκων δεν έχει ιστορικό επιτυχιών στη φαρμακοβιομηχανία», όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Οι Regeneron και Sanofi προχώρησαν σε δοκιμή του sarilumab σε 457 τυχαία επιλεγμένους νοσηλευόμενους ασθενείς με Covid-19, οι οποίοι πήραν είτε το φάρμακο (σε δόσεις των 200 ή 400 μιλιγκράμ) είτε εικονικό φάρμακο (πλασίμπο). Οι ασθενείς ανήκαν σε δύο ομάδες, αυτοί που ήταν σε σοβαρή κατάσταση (χρειάζονταν οξυγόνο αλλά χωρίς διασωλήνωση) και αυτοί που ήταν σε κρίσιμη κατάσταση (διασωληνωμένοι και εισηγμένοι σε ΜΕΘ).

Οι εταιρείες ανέφεραν ότι αν και το φάρμακο μείωσε τα επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (που αυξάνεται στη σοβαρή φλεγμονή), δεν βοήθησε τους σοβαρά άρρωστους, πολλοί από τους οποίους ανάρρωσαν μόνοι τους. Σε ποσοστό 80% πήραν εξιτήριο, είτε είχαν πάρει σαριλουμάμπη είτε όχι, 10% συνέχισαν να νοσηλεύονται και 10% πέθαναν.

Τα αποτελέσματα για τους ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση δεν είναι ακόμη σαφή, αλλά καθώς υπάρχουν ενδείξεις κάποιας βελτίωσης λόγω του φαρμάκου, η κλινική δοκιμή θα συνεχιστεί ειδικά γι’ αυτούς (σε περισσότερους από 600 ασθενείς). Τα αποτελέσματα αναμένονται στις αρχές Ιουνίου.

Οι δύο εταιρείες, παράλληλα, πραγματοποιούν μία δεύτερη ελεγχόμενη κλινική δοκιμή του φαρμάκου σε 400 ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση εκτός ΗΠΑ. Τα πρώτα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά στο τρίτο τρίμηνο του έτους.

Η Regeneron αναπτύσσει, επίσης, φαρμακευτικά μονοκλωνικά αντισώματα που στοχεύουν ειδικά στον νέο κορονοϊό, με τον ίδιο τρόπο που ανέπτυξε το μοναδικό υπάρχον αποτελεσματικό φάρμακο κατά του ιού Έμπολα. Οι κλινικές δοκιμές αυτού του νέου φαρμάκου σε ασθενείς θα αρχίσουν τον Ιούνιο.

Από την άλλη πλευρά, Γάλλοι ερευνητές έκαναν γνωστό ότι το φάρμακο Actemra, ένας άλλος αναστολέας της ιντερλευκίνης-6 από την εταιρεία Roche, μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου και τον αριθμό των ασθενών που χρειάζονταν διασωλήνωση. Όμως, τα αναλυτικά στοιχεία για την εν λόγω κλινική δοκιμή σε 129 ασθενείς Covid-19 ακόμη δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα.