Απόψε η μεγαλύτερη νύχτα του έτους

Ηλιοστάσιο ονομάζεται η χρονική στιγμή κατά την οποία ο άξονας της Γης είναι στραμμένος πιο κοντά ή πιο μακριά από τον Ήλιο, ο οποίος βρίσκεται στο ψηλότερο ή χαμηλότερο σημείο του ουρανού (θερινό ή χειμερινό ηλιοστάσιο).

Ημερολογιακά, το χειμερινό ηλιοστάσιο κυμαίνεται μεταξύ της 20ης και της 23ης Δεκεμβρίου, ενώ φέτος η τυπική έναρξη του χειμώνα είναι σήμερα, 21 Δεκεμβρίου, οπότε είναι και η μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου, με διάρκεια 14 ώρες και 29 λεπτά.

Είναι ένα φαινόμενο που συμβαίνει δύο φορές τον χρόνο, τον Ιούνιο το θερινό και τον Δεκέμβριο το χειμερινό και είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένο με τις εποχές του έτους.

Η λέξη ηλιοστάσιο είναι σύνθετη και προέρχεται από το Ήλιος και το στέκομαι (στάση), καθώς λίγες μέρες πριν ή μετά τα ηλιοστάσια, ο Ήλιος φαίνεται να επιβραδύνει την φαινομενική κίνησή του προς τα βόρεια ή τα νότια, κίνηση που την ημέρα του ηλιοστασίου μηδενίζεται και αντιστρέφεται.

Η ημέρα του ηλιοστασίου είναι είτε η μεγαλύτερη (το καλοκαίρι), είτε η μικρότερη (το χειμώνα) μέρα του έτους, σε όλες τις περιοχές της Γης, με μόνη εξαίρεση όσες βρίσκονται στους Τροπικούς. Κι ενώ στο βόρειο ημισφαίριο υποδεχόμαστε τον χειμώνα, στο νότιο ξεκινά το καλοκαίρι με τη διάρκεια της μέρας να είναι αντίστοιχα στο αποκορύφωμά της.