Δημήτρης Πιατάς στο koutipandoras.gr: Ο κωμικός οφείλει να είναι σοβαρός

Ο Δημήτρης Πιατάς δεν χρειάζεται συστάσεις για να συναντηθεί με το ελληνικό κοινό. Δημοφιλής όσο και αγαπητός, ο έμπειρος ηθοποιός που υπηρέτησε με συνέπεια το θέατρο, το κινηματογράφο και την τηλεόραση όλα αυτά τα χρόνια, φέτος τολμάει να καταπιαστεί με ένα δύσκολο εγχείρημα- τη σκηνοθεσία μιας ταινίας με τίτλο «Πανδημία»-  και να μιλήσει για την «ελληνική κρίση». Ας δούμε τις μας είπε…

Συνέντευξη στους Παναγιώτη Φρούντζο, Κωνσταντίνο Καϊμάκη

Ποια δύναμη σας ώθησε στη δημιουργία της «Πανδημίας»;

Κοιτάχτε, είναι μια  ανεξάρτητη παραγωγή  που γυρίστηκε δύσκολα καθώς έγινε εκτός κυκλωμάτων και ολοκληρώθηκε χάρη στη συλλογική και εν πολλοίς εθελοντική εργασία – αρκετοί επώνυμοι δέχτηκαν να μπουν σε αυτή την περιπέτεια αφιλοκερδώς- όλων σχεδόν των συντελεστών .  Πρόθεση μου ήταν επιτέλους να μιλήσω κινηματογραφικά σε μια χώρα που βάλλεται από παντού όσον αφορά την κρίση αλλά και γενικότερα.  Όσοι υπηρετούμε τον πολιτισμό και ιδιαίτερα οι στρατευμένοι καλλιτέχνες περιέργως επιδείξαμε μια περίεργη και τεράστια σιωπή όλο αυτόν τον καιρό. Ειδικά στον κινηματογράφο υπήρξε μεγάλη απουσία έργων σε σχέση με τα ιστορικά αυτά γεγονότα που ζούμε. Ήταν μεγάλη η ανάγκη μου να καλύψω αυτό το κενό που ήταν ακόμη πιο έντονο για τον χώρο που υπηρετώ, αυτόν της κωμωδίας.

Ποιο είναι το θέμα της ταινίας;

Η κρίση και η υποκρισία των ΜΜΕ με τα περίφημα παπαγαλάκια ενός συστήματος που διαμορφώνει «κοινή γνώμη». Δεν είναι όμως ντοκιμαντέρ. Μοιάζει περισσότερο με ψευδοντοκιμαντέρ. Υποκρίνομαι ότι κάνω ένα ντοκιμαντέρ που το «ντύνω» με μυθοπλασία. Πρωταγωνιστικός χαρακτήρας του έργου είναι ένας μεγαλοδημοσιόγραφος ισχυρού τηλεοπτικού καναλιού που περνάει κρίση επαγγελματική και κλιμακτηριακή, υποκύπτοντας στις «ορέξεις» μιας τηλεπερσόνας κίτρινης εκπομπής. Στην εξέλιξη της πλοκής όλα γίνονται θυσία στο βωμό της ακροαματικότητας.

Νιώθετε ως στρατευμένος καλλιτέχνης ότι έχετε κάποιο χρέος απέναντι στον κόσμο που σας παρακολουθεί; 

Μου αρέσει αυτό το «χρέος» που λέτε. Για μένα όμως δεν είναι χρέος. Είναι το αυτονόητο.  Ο καλλιτέχνης οφείλει να στέκει απέναντι στα κρίσιμα ζητήματα. Δεν είναι πολιτικός για να δίνει λύσεις. Όμως δεν είναι δυνατόν ένας καλλιτέχνης και δή κωμικός να σφυρίζει αδιάφορα σε όσα τερατώδη συμβαίνουν τριγύρω του.

Στο συλλογικό μας υποσυνείδητο σε σχέση με την κατάσταση που βιώνουμε τι βαραίνει περισσότερο: η ευθύνη του ξένου και δη της γερμανικής ηγεσίας ή η δική μας υπαιτιότητα και ανευθυνότητα ?

Εξίσου και οι δύο. Στο συλλογικό υποσυνείδητο η ευθύνη δεν είναι μεμονωμένη. Δεν ανήκει μόνο στους ξένους αλλά ανήκει και σε μας. Τα κέντρα αποφάσεων βέβαια έπαιξαν το ρόλο τους σε αυτό το θέμα- θυμάστε πχ τα ΜΜΕ να μιλούν για αποκλειστική ευθύνη του έλληνα πολίτη για όσα έγιναν- αλλά τώρα που ξεκαθάρισε το τοπίο φαίνεται καθαρά και η ευθύνη των ξένων ισχυρών δυνάμεων.

Μπορείτε να διατηρείτε την αισιοδοξία σας μέσα σε όλη αυτή τη δύσκολη κατάσταση και ειδικά σε σχέση με το μέλλον της χώρας μας;  

Δεν θέλω να φανώ αστείος με την έννοια του κωμικού λέγοντας ότι στο φινάλε η ζωή θα πάρει το δρόμο της. Αλλά πάντα έτσι δεν συμβαίνει; Υπάρχει μια συνέχεια στα πάντα. Μετά από μια καταστροφή έρχεται συνήθως η γαλήνη, η άνοιξη. Με αυτή την καλλιτεχνική και μεταφυσική αν προτιμάτε έννοια δηλώνω αισιόδοξος.

Όταν σας θυμώνει κάτι εκφράζετε την οργή σας ή είστε εσωστρεφής;

Ανήκω στην κατηγορία των καλλιτεχνών που κράτησα πραγματικά χαμηλό προφίλ αυτά τα χρόνια. Δεν είμαι ένας οργισμένος βαλκάνιος. Είμαι εσωστρεφής. Μου κάνει κακό, τόσο σε επαγγελαμτικό επίπεδο αλλά και στην ίδια μου την ψυχική ισορροπία, να αντιμετωπίζω το πρόβλημα με δυναμισμό. Απόδειξη είναι η ταινία που έκανα, χωρίς χρήματα και με πολλή υπομονή και με την πρόθεση να επικοινωνήσω με ένα μικρό κοινό, που θα μοιραστούμε τις ίδιες αγωνίες.  

Τι σημαίνει πολιτική για σας;

Τεράστια υπόθεση. Είμαι ένα κατεξοχήν πολιτικοποιημένο άτομο. Και έντονα μάλιστα (ανήκω στον αριστερό χώρο από παλιά) αλλά δεν είμαι οπαδός με την έννοια της ποδοσφαιροποίησης. Έχω το δικό μου κώδικα συμπεριφοράς, αξιών και ιδεολογίας, απέναντι στα μικρά και μεγάλα ζητήματα της ζωής, με την έννοια της εντιμότητας και της δικαιοσύνης. Και ποτέ δεν καταχράστηκα την επωνυμία ή την θέση εξουσίας που μπορεί κάποια στιγμή να είχα.

Δηλώνετε ότι είστε σοβαρός και όχι σοβαροφανής κωμικός και μάλιστα έχετε ιδεολογία πάνω σε αυτό. Τι εννοείτε;  

Η ιδεολογία του κωμικού είναι να μην είναι σοβαροφανής αλλά σοβαρός. Η διαφορά έγγειται στο χρώμα που βλέπει κανείς: ο σοβαρός κωμικός θα ψάξει να βρει όλα τα χρώματα που βρίσκονται πίσω από μια εικόνα. Ο σοβαροφανής δεν θα ασχοληθεί καν. Μιλάμε εν κατακλείδι για τη σοβαρότητα που πρέπει να αντιμετωπίζουμε γενικότερα τη ζωή. Και δεν αναφέρομαι μόνο στους κωμικούς.

Γελάτε και στην προσωπική σας ζωή ή έχετε αδειάσει μέσω των παραστάσεων ή των γυρισμάτων? 

Το γέλιο παίζει τεράστιο ρόλο στη ζωή μου.  Πιστέψτε με ότι έχει μεγάλο αν όχι το μεγαλύτερο μερίδιο σε αυτήν. Επικοινωνώ διαρκώς μέσα στην καθημερινότητα μου μέσω του γέλιου και του χιούμορ.  Η τύχη μου είναι πως ζω σε μια χώρα που το γέλιο, ακόμη και σε σκοτεινούς καιρούς σαν αυτόν, είναι μέσο διαφυγής, λύτρωσης αλλά και απτής, ουσιαστικής επικοινωνίας.

Στη ζωή σας ποιοι παράγοντες έχουν παίξει σημαντικότερο ρόλο. Ο έρωτας, η δουλειά, η τύχη; Νιώθετε χορτάτος από τη ζωή;

Μιλάτε σε έναν χοντρό ηθοποιό που έχει πάντοτε όρεξη οπότε είμαι μάλλον χορτάτος (γέλια). Αν και όχι τελειώς. Η δουλειά μου είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες στο να φτάσω μέχρι εδώ. Αν και όμως έχω δουλέψει πολύ και σκληρά δεν είμαι εργασιομανής. Αντίθετα η οικογένεια μου (οι κόρες και η σύντροφος μου) παίζει το σημαντικότερο ρόλο στη ζωή μου αν και είμαι χύμα – με την έννοια του καλλιτέχνη που βρίσκεται διαρκώς στον αέρα-

Ανεκπλήρωτες επιθυμίες ή όνειρα έχετε;

Κανένα. Είμαι θιασώτης του να ζεις τις συνθήκες και τις αναγκαιότητες σου ανάλογα το που και με ποιους βρίσκεσαι την εκάστοτε στιγμή. Το κυριότερο για μένα είναι να μην παύεις στιγμή να είσαι δημιουργικός και να ζεις για το τώρα.

Σας είπαμε πριν να ξεχωρίσετε κάποιες συνεργασίες σας αλλά δεν θελήσατε για να μην παραλείψετε κάποιον. Ο Θανάσης Βέγγος τι σήμαινε για σας;

Στα 40 χρόνια καριέρας γνώρισα όλους τους μεγάλους κωμικούς μας. Ο Βέγγος ήταν ένα μοναδικό πλάσμα. Το απόλυτο καλό ή απόλυτη αθωότητα πάνω στη Γη ήταν ο Βέγγος.

Ποιες ήταν οι επιρροές σας όταν γυρίζατε το φιλμ;

Έχω κατακλέψει όλους τους έλληνες και ξένους σκηνοθέτες της κωμωδίας. Περισσότερο όμως με τράβηξε ο Αλμοδοβάρ και η ανηθικότητα του. Αλλά και οι έλληνες σκηνοθέτες έπαιξαν το ρόλο τους- ο Δαλιανίδης πχ του παλιού ελληνικού κινη,ματογράφου- και τόσοι άλλοι. Ουσιαστικά η ταινία μου κουβαλά αυτά που με εντυπωσίασαν εμένα ως  θεατή όλα αυτά τα χρόνια.