Τρόϊκα: "Χάνουμε την υπομονή μας"

Εντονο παρασκήνιο μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών προηγήθηκε των κυβερνητικών εξαγγελιών της Παρασκευής. Οι ελεγκτές της τρόικας διεμήνυσαν ότι η επόμενη δόση δεν θα είναι δεδομένη: «Χάνουμε την υπομονή μας. Ξεπεράσατε ήδη την κίτρινη κάρτα», προειδοποιούν.
Χάνουμε την υπομονή μας με την έλλειψη αποφασιστικότητας των ελληνικών αρχών». Αυτό ήταν το αυστηρότατο μήνυμα της τρόικας προς την Αθήνα μετά την τελευταία επίσκεψη στην Ελλάδα και εν όψει της νέας κρίσιμης αξιολόγησης από το υψηλόβαθμο κλιμάκιο της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ, το διάστημα 3-13 Μαΐου.
Πηγές της επιτροπής ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι πρόθεση των ελεγκτών είναι να μεταβούν στην Ελλάδα με «πορτοκαλί» πλέον και όχι «κίτρινες» κάρτες, προειδοποιώντας δηλαδή για τον άμεσο κίνδυνο στασιμότητας που παρουσιάζουν οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας έναντι των Βρυξελλών.
Ετσι έγινε αντιληπτό ότι τα χρονοδιαγράμματα είναι πλέον ασφυκτικά για έμπρακτες αποδείξεις στους πιστωτές, με αντάλλαγμα την 5η δόση της βοήθειας ύψους 12 δισ. ευρώ τον Ιούνιο.

Οι συμφωνίες
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η αναβλητικότητα που παρατηρείται στην υλοποίηση των αποφάσεων έχει μετατρέψει τη δυσαρέσκεια των τελευταίων μηνών σε έντονη δυσφορία της τρόικας, η οποία εκτιμά ότι η Αθήνα δεν ανταποκρίνεται στα συμφωνηθέντα.

Κάτι που οι κοινοτικοί δήλωσαν ότι αδυνατούν να εξηγήσουν «αν οφείλεται σε πολιτική ατολμία ή σε αδυναμία μετωπικής σύγκρουσης με συγκεκριμένα συμφέροντα και ξεπερασμένες αντιλήψεις παρά τις εξαγγελίες».

Κατά την πρόσφατη επίσκεψή τους στην Ελλάδα, οι ελεγκτές δεν έμειναν ικανοποιημένοι από τις γενικόλογες υποσχέσεις που έλαβαν, καταγγέλλοντας έλλειψη προετοιμασίας και ζητώντας επιτακτικά σημαντικές αλλαγές στο μείγμα των μέτρων ύψους 23 δισ. ευρώ για την περίοδο 2012-2015.

Στο στόχαστρο της τρόικας, που ζητά επιτάχυνση του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, βρέθηκαν μια σειρά από ζητήματα με συγκεκριμένα τελεσίγραφα.

Καθυστερήσεις
Στο μέτωπο της δημοσιονομικής προσαρμογής και εν όψει της αναθεώρησης του ελλείμματος του 2010 που θα ανακοινωθεί από τη Eurostat στις 26 Απριλίου, η τρόικα εκφράζει επιφυλάξεις πλέον για το κατά πόσο είναι εφικτό να πετύχει η Ελλάδα τον στόχο του 7,5% (17 δισεκατομμύρια ευρώ) το 2011.

Ανησυχία στους κοινοτικούς αξιωματούχους προκαλούν και οι καθυστερήσεις για την εφαρμογή των επιχειρησιακών σχεδίων σχετικά με την αναμόρφωση του συστήματος υγείας (με δαπάνες κάτω από το 6% του ΑΕΠ), αλλά και του συνταξιοδοτικού.

Στο μικροσκόπιο βρίσκονται επίσης οι ΔΕΚΟ, η φορολογική μεταρρύθμιση, το ενιαίο μισθολόγιο, η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι κοινωνικές και στρατιωτικές δαπάνες και οι δημόσιες επενδύσεις.

Σε ό,τι αφορά τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, «πονοκέφαλος» για τις Βρυξέλλες είναι η μάστιγα της φοροδιαφυγής, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, η αναβάθμιση της παιδείας, οι αλλαγές στην αγορά εργασίας, αλλά και η διαδεδομένη πλέον ανομία μεταξύ του ελληνικού πληθυσμού που αντιδρά στα δρακόντεια μέτρα λιτότητας.

Ειδικότερα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η τρόικα αναμένει πιο λεπτομερή και ποσοτικοποιημένα στοιχεία για το έργο των πέντε ειδικών ομάδων δράσης που έχουν συσταθεί.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: Β. ΔΕΜΙΡΗΣ

Θερμό επεισόδιο
Απέρριψαν τα σχέδια της Λούκας

Εμπλοκή παρατηρείται σε δύο μέτωπα, τα έσοδα των Ταμείων και τις επιχειρησιακές συμβάσεις, στον νέο γύρο επαφών των εκπροσώπων της τρόικας με το υπουργείο Εργασίας.

Ενδεικτική του κλίματος είναι η τοποθέτηση των εκπροσώπων των δανειστών, οι οποίοι επισήμαναν πως: δεν πρόκειται να βγουν οι προβλέψεις για τα έσοδα, κυρίως στο μέτωπο της εισφοροδιαφυγής. Επομένως πρέπει να εξεταστούν εναλλακτικά σενάρια για τη μείωση των δαπανών.Ουσιαστικά οι επιτηρητές αμφισβητούν τη δυνατότητα του υπουργείου εν μέσω κρίσης να περιορίσει στο μισό τη μαύρη εργασία (από το 26% στο 12% με 13%).

Η «ώρα της κρίσης» φτάνει και για τον νόμο που ανοίγει τον δρόμο για υπογραφή ειδικών επιχειρησιακών συμβάσεων (οι οποίες θα προβλέπουν αμοιβές κάτω από την εκάστοτε κλαδική σύμβαση). Τέσσερις μήνες μετά την ψήφιση του νόμου και ακόμα δεν έχει υπογραφεί καμία επιχειρησιακή σύμβαση, με αποτέλεσμα να μπαίνει θέμα νέας ρύθμισης. Η «διορία» που είχε δοθεί από τους εκπροσώπους των δανειστών για να προχωρήσει η υπογραφή των νέων συμβάσεων λήγει τον Μάιο, χωρίς να έχουν υπάρξει αποτελέσματα. Ετσι στην επόμενη επίσκεψη των επιτηρητών θα τεθεί θέμα αλλαγής του νόμου, ώστε να περπατήσει ο νέος αυτός θεσμός.

Στάση αναμονής από το ΔΝΤ και νέα διάψευση για αναδιάρθρωση

Χαμηλούς τόνους κρατά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για το μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Σταθερότητας που ανακοίνωσε η ελληνική κυβέρνηση, με τη δικαιολογία ότι πριν εκφέρουν την οποιαδήποτε γνώμη απαιτείται διαβούλευση με την Αθήνα, αλλά και ο έλεγχος που θα αρχίσει το πρώτο δεκαήμερο Μαΐου. Αντίθετα, οι αξιωματούχοι του Ταμείου διέψευσαν με ισχυρό τρόπο κάθε σκέψη για αναδιάρθρωση και είναι σημαντικό ότι διατηρούν την ίδια «γραμμή» τόσο επίσημα όσο και ανεπίσημα. Σε ιδιωτικές συζητήσεις που είχε το «Εθνος της Κυριακής» τονίστηκε πως «ό,τι λέμε το εννοούμε». Απέρριψαν επίσης ότι έγινε οποιαδήποτε επίσημη ή ανεπίσημη συζήτηση μέσα στο ΔΝΤ για το συγκεκριμένο θέμα.

Επίσημα το Ταμείο δεν τοποθετείται για τα νέα μέτρα. Πηγή του Ταμείου υποστήριξε στο «Εθνος της Κυριακής» ότι «οι υποχρεώσεις της χώρας σας απορρέουν κυρίως από τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της Ευρωζώνης. Δεν μπορεί μια χώρα που ανήκει στην Ευρωζώνη να συνεχίσει να εφαρμόζει μια αλόγιστη δημοσιονομική πολιτική που μπορεί να προκαλέσει μια γενικότερη κρίση στην Ευρωζώνη.

Αξιωματούχοι του Ταμείου τονίζουν πως το Πρόγραμμα Σταθερότητας στηρίχθηκε στην υπόθεση εργασίας ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να επανενταχθεί στις διεθνείς χρηματαγορές μέχρι το 2012. Υποστηρίζουν ότι «δεν έχει υπάρξει τίποτα από ελληνικής πλευράς που να αποτελεί εμπόδιο στην ομαλή υλοποίηση του προγράμματος». Προσθέτουν ότι έχουν προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό οι διαρθρωτικές αλλαγές και η δημοσιονομική εξυγίανση. Ωστόσο οι αγορές αμφισβητούν τη διατηρησιμότητα του ελληνικού χρέους για κερδοσκοπικούς και άλλους λόγους και αυτό δεν διευκολύνει την επάνοδο της Ελλάδας στις αγορές, ώστε να μπορέσει να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της.

Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη στον βαθμό που μετά την Ελλάδα εντάχθηκαν και άλλες χώρες στον μηχανισμό στήριξης ΔΝΤ – ΕΕ (Ιρλανδία και Πορτογαλία). Ετσι, σύμφωνα με τη θέση του Ταμείου, η Ευρωζώνη καθίσταται ακόμα πιο ευάλωτη και γι’ αυτό οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να ενισχύσουν τον υφιστάμενο μηχανισμό στήριξης και να προωθήσουν από το 2013 τον νέο μηχανισμό χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.

Οι αγορές
Οι άνθρωποι του Ταμείου υποστηρίζουν ότι μπροστά στην κατάσταση αυτή η Ελλάδα πρέπει να επιμείνει και να επιδιώξει την επιτυχή υλοποίηση του προγράμματός της, με την ελπίδα ότι οι αγορές θα ανταποκριθούν στις προσπάθειες αυτές.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», στο ΔΝΤ πιστεύουν ότι «εάν και πάλι δεν πειστούν οι αγορές, τότε μέσα από τον υφιστάμενο ευρωπαϊκό μηχανισμό χρηματοπιστωτικής στήριξης θα μπορούσαν να καλυφθούν οι ανάγκες για την αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους το 2012 και το 2013.

Οι ανάγκες αυτές θα είναι μικρότερες από εκείνες που θα είχε η Ελλάδα αν δεν είχαν αποφασίσει οι Ευρωπαίοι εταίροι της την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των 80 δισεκατομμυρίων που θα πάρει η χώρα σας από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό μέχρι τα μέσα του 2013. Κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι πρόωρο και ύποπτο να υποκινεί κανείς θέμα αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, η οποία από μόνη της δεν μπορεί να λύσει τα σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα και τις ελλείψεις, όπως και το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία».

Θα πρέπει επίσης να γίνει σαφές ότι ως μέλος της Ευρωζώνης η Ελλάδα δεν είναι δυνατόν να σκεφθεί μια μονομερή και μη εθελοντική αναδιάρθρωση, τόνισε αρμόδια πηγή. Εξήγησε ότι «δεν μπορεί να πράξει τίποτα η Ελλάδα χωρίς να λάβει υπόψη της τα συμφέροντα των άλλων χωρών της Ευρωζώνης και το ρίσκο μετάδοσης των επιπτώσεων από μια ελληνική ενέργεια στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης».

Αλλά ακόμα και αν η αναδιάρθρωση αυτή γίνει κατά συντεταγμένο τρόπο, δηλαδή σε συνεργασία με την ΕΕ, θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι με βάση τη διεθνή εμπειρία οι χώρες που προχωρούν σε αναδιάρθρωση αποκόπτονται από τις αγορές από 2 μέχρι και 10 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσει την πραγματοποίηση πρωτογενών πλεονασμάτων πριν προχωρήσει σε συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους της σε ένα τέτοιο εγχείρημα.

Επίσης, η αναδιάρθρωση συνήθως δημιουργεί προβλήματα στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, με αποτέλεσμα να καθίσταται ακόμα δυσχερέστερη η χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και ως αποτέλεσμα να επιβραδύνεται σημαντικά ο ρυθμός ανάπτυξης και μεγέθυνσης της οικονομίας.

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΟΥ

Βαν Ρομπαϊ
Οι συστάσεις του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο Μαξίμου

Μπορεί η πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν Βαν Ρομπάι, στην Αθήνα να… ξεκίνησε με αφορμή την πρόσκληση από το ΕΛΙΑΜΕΠ, στην πραγματικότητα όμως εξελίχθηκε σε «ευκαιρία» ανταλλαγής απόψεων εκ του σύνεγγυς του κορυφαίου Ευρωπαίου παράγοντα με τον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου και πολιτικούς παράγοντες. Οι πληροφορίες λένε ότι ο κ. Ρομπάι περιέγραψε με ενάργεια την εικόνα που έχει αποκομίσει η Ευρώπη για την προσπάθεια και την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης. Ναι μεν επεσήμανε σε όλους τους τόνους ότι στηρίζει την κυβέρνηση για την επίτευξη των στόχων της, αλλά ταυτόχρονα χτύπησε «καμπανάκια» για την εφαρμογή των αποφάσεων και των νόμων. Οι ίδιες οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ζήτησε τη λήψη μέτρων που θα εφαρμόζονται αμέσως, εντοπίζοντας τις γκρίζες ζώνες στην υλοποίηση του κυβερνητικού έργου από το 2010. «Συνεχίστε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα» φέρεται ότι είπε στον πρωθυπουργό, ενώ μια φράση στην ομιλία του στο ΕΛΙΑΜΕΠ εμπεριείχε πολλαπλά μηνύματα. Η φράση αφορούσε στο πολιτικό κόστος, που κατά τον κ. Ρομπάι πρέπει να μην «απασχολεί» σε αυτήν τη συγκυρία την κυβέρνηση, ώστε να προχωρήσει χωρίς αμφιταλαντεύσεις.

Κ. Ε.

Αντόνιο Μπόρχες
Είμαστε στο πιο δύσκολο σημείο

Ο διευθυντής του Γραφείου Ευρώπης του ΔΝΤ, Αντόνιο Μπόρχες, εξέφρασε τη βεβαιότητα την Παρασκευή το βράδυ για την επίτευξη των στόχων του ελληνικού προγράμματος σταθερότητας. «Η άποψη του Ταμείου είναι ότι ποτέ δεν θα συμμετάσχει σε ένα πρόγραμμα αν δεν είναι βέβαιον ότι το πρόβλημα μπορεί να λυθεί. Είναι η επίσημη πεποίθησή μας ότι οι χώρες αυτές θα καθορίσουν τη βιωσιμότητα του χρέους τους και ότι αυτό θα αναγνωριστεί από τις αγορές». Πρόσθεσε ότι «είμαστε στο πιο δύσκολο σημείο του κύκλου και δεν είναι η στιγμή να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια».
http://www.ethnos.gr