Το παρασκήνιο του αδιεξόδου για το Κυπριακό

Οι επίμαχες συζητήσεις πραγματοποιήθηκαν κατά το δείπνο της 6ης Ιουλίου, το οποίο ολοκληρώθηκε τα ξημερώματα της επομένης. Κατά πληροφορίες, στις συζητήσεις είχαν τεθεί όλα τα θέματα, τόσο αυτά που αφορούσαν τις δικοινοτικές συνομιλίες, όσο και τη διεθνή Διάσκεψη, ασφάλεια – εγγυήσεις. Συζητιόταν δε ακόμη και το ενδεχόμενο για συνάντηση πρωθυπουργών στη Νέα Υόρκη, μετά το πέρας της Διάσκεψης, την επόμενη εβδομάδα, εφόσον, βεβαίως, τη νύκτα θα σημειωνόταν πρόοδος.

Η Τουρκία δήλωνε

επισήμως, σύμφωνα με πηγές που βρέθηκαν κοντά στη διαπραγμάτευση, ετοιμότητα για λύση και διαλλακτικότητα, αλλά στην πραγματικότητα, μέσα σε κλίμα έντασης, αδιαλλαξίας και επιθέσεων από την τουρκική πλευρά κατά της Λευκωσίας. Με τον Κύπριο πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη, να ζητά επίμονα από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, να διατυπώσει σαφώς την τουρκική πρόταση, και τον τούρκο ΥΠΕΞ να λέει πως θέλει «ικανοποίηση» στα τέσσερα κεφαλαία (των δικοινοτικών συνομιλιών).

Περί τις δυο τα ξημερώματα, όπως πληροφορούμαστε, μεσολάβησε διάλειμμα, και ο κ. Αναστασιάδης επικοινώνησε με τον έλληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα. Μετά το διάλειμμα, όταν ξανάρχισαν οι συζητήσεις, η κυπριακή πλευρά φέρεται να ζήτησε μετ’ επιτάσεως από τον κ. Τσαβούσογλου να υποβάλλει η Άγκυρα γραπτώς την τελική πρότασή της. Κάτι που απέφευγε να κάνει χτες, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, παρ’ ότι οι συνομιλίες είχαν μπει στην τελική ευθεία. Άλλωστε, γι’ αυτό είχε έλθει στο Κρανς Μοντάνα ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η τουρκική αντιπροσωπεία συνέχισε να προβάλλει αντιρρήσεις ως προς την υποβολή γραπτών προτάσεων, επικαλούμενη το επιχείρημα ότι την πρότασή της την έχει εκθέσει στον κ. Γκουτέρες. Σύμφωνα με πληγές που έζησαν τις κρίσιμες ώρες στο Κραν Μοντάνα ο ίδιος ο γ.γ. του ΟΗΕ παρενέβη και δήλωσε πως θα συντάξει ο ίδιος το κείμενο, δεδομένου ότι αυτός έχει τη συνολική εικόνα των προτάσεων που έχουν γίνει. 

Όταν ο κ. Γκουτέρες μίλησε για «κατάργηση» εγγυήσεων – παρεμβατικών δικαιωμάτων, ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, πρόσθεσε την παρατήρηση «άμεση» («immediately»), η οποία και έγινε αποδεκτή από τον γ.γ του ΟΗΕ. Τότε, ωστόσο φέρεται να παρενέβη ο κ. Τσαβούσογλου λέγοντας πως αυτά δεν έχουν καμία σχέση με την τουρκική πρόταση και ότι η Τουρκία επιμένει στη διατήρηση των εγγυήσεων για 15 χρόνια, και στη συνέχεια την επανεξέτασή τους. 

Κατόπιν, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, συνέχισε στο μήκος κύματος των γνωστών τουρκικών θέσεων. «Προκλήθηκε για μια ακόμη φορά αναστάτωση μεταξύ τουρκικής και κυπριακής αντιπροσωπειών, με τον γ.γ. του ΟΗΕ να κλείνει τη συζήτηση, διαπιστώνοντας το αδιέξοδο» παραθέτουν οι ίδιες πηγές. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δεν έκανε λόγο μόνο για διατήρηση της συνθήκης εγγυήσεων και παρεμβατικών δικαιωμάτων για 15 χρόνια, αλλά είπε ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να επιστρέψει ολόκληρη τη Μόρφου.