Τo τέρας με τα χίλια πρόσωπα

Τι γυρεύει ο Μπάνον στην Ευρώπη;

Οταν στις 18 Αυγούστου 2017 ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απομάκρυνε από το περιβάλλον του τον έως τότε στενό σύμβουλο και συνεργάτη του Στιβ Μπάνον, αυτός ήρθε και εγκαταστάθηκε στην Ευρώπη. Ο ρατσιστής και ιδεοληπτικός Μπάνον ήταν διευθυντής της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ και μετά έγινε ειδικός σύμβουλος σε θέματα διακυβέρνησης και στρατηγικής του προέδρου των ΗΠΑ. Πριν απ’ όλα αυτά ήταν διευθύνων σύμβουλος του διαβόητου ακροδεξιού ειδησεογραφικού ιστότοπου Breitbart News.

Ο Μπάνον διαμένει στο Βερολίνο. Ισως να μην είναι καθόλου τυχαίο ότι εκεί ζει και ο νέος πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Γερμανία Ρίτσαρντ Γκρενέλ. Ο διορισμός του Γκρενέλ έγινε πέρυσι το φθινόπωρο αλλά, σύμφωνα με αμερικανικά δημοσιεύματα, η εγκατάστασή του στη γερμανική πρωτεύουσα καθυστέρησε μερικούς μήνες εξαιτίας του υπερσυντηρητικού παρελθόντος του. Λένε ότι μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του επιβεβαίωσε τον εριστικό και δύστροπο χαρακτήρα του απειλώντας τις γερμανικές εταιρείες «να μην τολμήσουν να αγνοήσουν τις κυρώσεις που θα επιβάλει η Ουάσινγκτον στο Ιράν, διότι θα έχουν σοβαρές συνέπειες». Το Βερολίνο απάντησε ευγενικά αναφέροντας ότι «οι Γερμανοί πάντα ακούν προσεκτικά τους άλλους αλλά δεν δέχονται οδηγίες από κανέναν».

Χέρι χέρι με… τον πρέσβη

Μια άλλη δήλωση ενδεικτική του τρόπου σκέψης του Γκρενέλ είναι ότι η εκλογή Τραμπ «άνοιξε τον δρόμο και ενέπνευσε άτομα αλλά και κινήματα να ταρακουνήσουν το συντηρητικό στάτους κβο της Ευρώπης».

Ο Γκρενέλ και ο Μπάνον στηρίζουν με κάθε τρόπο τα ακροδεξιά ευρωπαϊκά κόμματα. Ο Γκρενέλ σε δημόσιες δηλώσεις και συνεντεύξεις του αναφέρεται «στην αναγέννηση των συντηρητικών δυνάμεων της Ευρώπης που οφείλεται στην αποτυχία της Αριστεράς» (εννοώντας τα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα).

Τι γυρεύει ο Μπάνον στην Ευρώπη; Η σύντομη απάντηση είναι ότι κυνηγάει μια εθνικιστική φαντασίωση: φιλοδοξεί να ιδρύσει μια διεθνή ακροδεξιά συμμαχία. Η φιλοδοξία του προσκρούει στις ιστορικές διαφορές μεταξύ των εθνικισμών, στα αντιτιθέμενα γεωστρατηγικά και οικονομικά συμφέροντα μεταξύ των κρατών, στις βλέψεις διάφορων ηγετών και ηγετίσκων, τις αντιδράσεις των πολιτικών και οικονομικών ελίτ στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, καθώς και –τελευταίο αλλά όχι έσχατο– στα κοινωνικά κινήματα και την προσπάθεια αναγέννησης της κεντροαριστεράς με ηγέτες όπως ο Τζέρεμι Κόρμπιν των Βρετανών Εργατικών και ο Πέδρο Σάντσεθ των Ισπανών Σοσιαλιστών.

Η βραβευμένη αρθρογράφος της «Washington Post» Αν Απλμπαουμ αναλύει τις κινήσεις και τις δηλώσεις του καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι στηρίζει ξεκάθαρα τα ευρωπαϊκά ακροδεξιά κόμματα ενώ εμφανίζεται εχθρικός προς τις κυβερνήσεις και την εξωτερική πολιτική που ασκεί η ΕΕ. Πρόσφατα εκπρόσωπος του Ιταλού υπουργού Εσωτερικών, του ρατσιστή ηγέτη της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι, αποκάλυψε στο CNN ότι ο Σαλβίνι είχε συνάντηση με τον Μπάνον, έπειτα από αίτηση του Αμερικανού, «για ανταλλαγή απόψεων».

Και το όνομα αυτο, The Movement

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δεν θα πρέπει να απορεί κάποιος με το θράσος με το οποίο ο Σαλβίνι και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν στις κοινές δηλώσεις τους όταν συναντήθηκαν στα τέλη Αυγούστου ανέφεραν ότι «πρέπει να συγκροτηθεί ένα ευρωπαϊκό δίκτυο που θα περιορίσει τη δράση των σοσιαλιστών και της Αριστεράς» ενόψει των ευρωεκλογών του Μαΐου του 2019. «Αυτή είναι η πρώτη μιας μεγάλης σειράς συναντήσεων που θα αλλάξουν τη μοίρα όλης της ευρωπαϊκής ηπείρου» δήλωσε ο Σαλβίνι.

Η ίδρυση του δικτύου αυτού έχει ήδη προγραμματιστεί και σχεδιαστεί από τον Μπάνον. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα The Daily Beast, θα ονομαστεί The Movement (το κίνημα) και τα κεντρικά γραφεία του θα είναι στις Βρυξέλλες. Θα προσληφθούν το λιγότερο δέκα υπάλληλοι, κυρίως ειδικοί στις δημοσκοπήσεις και τις έρευνες γνώμης. Το Κίνημα θα διενεργεί δημοσκοπήσεις, θα παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες και αναλύσεις σε άτομα που ανήκουν στον χώρο της Δεξιάς και κυρίως της ακροδεξιάς και δεν έχουν κάποια ισχυρή οργάνωση να τους στηρίζει.

Από τη Ρώμη έως το Τόκιο

Πρώτα βήματα του Μπάνον στη γηραιά ήπειρο ήταν οι επαφές με τον Σαλβίνι και τη Μαρίν Λεπέν, επικεφαλής της γαλλικής ακροδεξιάς, ενώ προβάλλει τη δήλωση του ηγετικού στελέχους της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD) Αλις Βάιντελ η οποία βρήκε τη στρατηγική του «συναρπαστική και φιλόδοξη».

Βέβαια, από τις βαρύγδουπες δηλώσεις μέχρι τις πράξεις υπάρχει πάντα απόσταση. Αυτό που δείχνει να μην υπολογίζει ο Μπάνον είναι ότι εκτός από το ζήτημα των προσφύγων και το μίσος κατά των ανθρωπιστικών ιδεών και της Αριστεράς, λίγα είναι τα κοινά σημεία που ενώνουν τα ακροδεξιά, σοβινιστικά κόμματα στην Ευρώπη. Οσο για τους ηγέτες, είναι απορίας άξιο πώς φαντασιώνεται ότι μπαίνουν στο ίδιο τσουβάλι ο Τραμπ, ο Πούτιν, ο Σι Τζινπίνγκ, ο Ερντογάν, ο Νετανιάχου, ο Ναρέντρα Μόντι της Ινδίας, ο Σίνζο Αμπε της Ιαπωνίας, ο Ροντρίγκο Ντουέρτε των Φιλιππίνων, ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και άλλοι.