Σκοτώνοντας τα όνειρα 68 εκατομμυρίων ανθρώπων

Οι φυσικοί λένε ότι τα δεδομένα ενός φαινομένου αλλάζουν ανάλογα με τη θέση του παρατηρητή. Αν μένεις λοιπόν στην Ευρώπη, πρόσφυγες είναι όσοι διαπλέουν τη Μεσόγειο ή καταλήγουν στον βυθό της από υπερβολική δόση ανθρωπισμού αλά Σαλβίνι. Αν μένεις στις Ηνωμένες Πολιτείες του Τραμπ, πρόσφυγες είναι το καραβάνι των Λατινοαμερικανών στα σύνορα με το Μεξικό που θέλει να φορέσει τα ξέφτια του American dream. Κι αν μένεις στην Ιορδανία, πρόσφυγες είναι τόσο οι προπαππούδες των Παλαιστινίων που «φιλοξενούνται» εκεί, τεσσάρων γενεών απάτριδες, όσο και οι φρέσκοι, οι 655.624 επισήμως καταγραμμένοι Σύριοι που ήρθαν κυνηγημένοι μετά το 2011. Τέλος, αν μένεις στην Ουγγαρία του Ορμπάν, οι πρόσφυγες είναι στο μυαλό όσων εθνικιστών συγκρούονται με την πραγματικότητα, δηλαδή όλων, αφού από τους περίπου 500.000 ανθρώπους που έκαναν για πρώτη φορά αίτηση ασύλου στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης το 2017, η Ουγγαρία δέχτηκε τους 1.290 – σταγόνα στον ωκεανό.

Ο συνολικός αριθμός των προσφύγων στον πλανήτη υπολογίζεται σε περίπου 68 εκατομμύρια. Τα όνειρα αυτών των ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή σκοτώνονται καθημερινά από τη νεοαποικιοκρατία και τη λεηλασία του φυσικού πλούτου των χωρών τους, από τις πολυεθνικές ελίτ της εξουσίας, των μπίζνες και των χρηματοπιστωτικών μηχανισμών, από τις ιδεοληπτικές αφηγήσεις που απλώνουν ρίζες βαθιά στον ρατσισμό, στη μισαλλοδοξία και την εργαλειακή χρήση του σύγχρονου μεταφασισμού ώστε να μείνει βουτηγμένο στα πλούτη του το 1% των υπερ-πλούσιων του άδικου –στους αιώνες των αιώνων– κόσμου.

Στην Ευρώπη δεν υπάρχει μεγαλύτερο λάθος απ’ το να πιστέψει κανείς ότι «τα χειρότερα πέρασαν», ότι η προσφυγική κρίση κλιμακώθηκε το 2015-16 και τώρα πάει, βρίσκεται σε ύφεση. Ναι, λιγότεροι ζητούν άσυλο στην ΕΕ, ο Ερντογάν συγκρατεί με θηριώδη ανταλλάγματα τις ροές από την Τουρκία στριμώχνοντας στα κανναβάτσα ντόπιους και πρόσφυγες, η ξενοφοβική ρητορική ανέβασε κυβερνήσεις στην Ιταλία, την Πολωνία, την Τσεχία, την Ουγγαρία, την Αυστρία και ενίσχυσε ακροδεξιά κόμματα παντού.

Ομως οι ψυχές 16.522 καταγραμμένων πνιγμένων στα νερά της Μεσογείου κατά το διάστημα Ιανουάριος 2014 – Οκτώβριος 2018 και τα δεκάδες εκατομμύρια των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων δεν διαγράφονται απ’ τα κιτάπια της σύγχρονης εποχής. Νέες στρατιές θυμάτων προστίθενται στον κατάλογο της φρίκης όσο οι πόλεμοι συνεχίζονται, ιδίως στη Μέση Ανατολή, με όπλα ευρωπαϊκής, αμερικανικής και ρωσικής κατασκευής. Οσο η νεοαποικιοκρατία τρυγάει τους υδρογονάνθρακες, τα μεταλλεύματα και τις πρώτες ύλες, ιδίως στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Οσο ιδεολογήματα όπως η «χριστιανική Ευρώπη» και ο «πόλεμος των πολιτισμών» πωλούνται μαζικά σε χαμηλή τιμή.

Ας διασχίσουμε τον Ατλαντικό με πορεία δυτικά. Οι ΗΠΑ από το 1975 μέχρι σήμερα δέχτηκαν 3,3 εκατομμύρια πρόσφυγες για μόνιμη εγκατάσταση, κατά μέσο όρο περίπου 80.000 τον χρόνο. Κατά το οικονομικό έτος 2017-18 (έληξε τον περασμένο Σεπτέμβριο) η κυβέρνηση του προέδρου Τραμπ έδωσε μόλις 22.491 άδειες σε πρόσφυγες. Είναι ο μικρότερος αριθμός των τελευταίων 40 ετών. «Στο θέμα αυτό είμαστε και παραμένουμε το πιο γενναιόδωρο κράτος του κόσμου» δήλωσε φαρισαϊκά ο υπουργός Εσωτερικών Μάικ Πομπέο. Ψέμα. Ο γειτονικός Καναδάς, με το ένα δέκατο του πληθυσμού και το ένα δέκατο του ΑΕΠ των ΗΠΑ, δέχτηκε το ίδιοι διάστημα 27.000 πρόσφυγες. Για να φτάσει τον Καναδά η Αμερική του Τραμπ θα έπρεπε να προσφέρει άσυλο και παραμονή σε 250.000 πρόσφυγες κάθε χρόνο. Για να μη μιλήσουμε για χώρες που συνορεύουν με περιοχές σε κρίση, όπως η Τουρκία που δέχτηκε στο έδαφός της 3,5 εκατ. Σύριους πρόσφυγες από το 2011, τους οποίους «εργαλειοποιεί» κατά απάνθρωπο τρόπο, ο Λίβανος ή η Ιορδανία. Τα καραβάνια των μεταναστών που ξεκίνησαν πρόσφατα από την Κεντρική Αμερική έφτασαν στη μεθόριο του Μεξικού με τις ΗΠΑ.

Οι άνθρωποι αυτοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια αντίληψη που συμπυκνώνεται στον τίτλο της διαβόητης εκτελεστικής εντολής 13780 που υπέγραψε ο Τραμπ τον Μάρτιο του 2017: «Για την προστασία του έθνους από την είσοδο ξένων τρομοκρατών στις Ηνωμένες Πολιτείες». Η εξίσωση είναι προφανής. Ανέστιος, κυνηγημένος, πρόσφυγας ίσον τρομοκράτης.