Ρόδος: Ο θάνατος σκόρπισε πάνω από το πιο «ζωντανό» νησί – Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της πυρκαγιάς

Η πυρκαγιά, που μέχρι τώρα εκτιμάται πως έχει μετατρέψει σε στάχτη περίπου 40-50.000 στρέμματα, μπορεί να μην έχει κοστίσει σε ανθρώπινες ζωές, όμως κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι παρολ’αυτά δεν έχει τα δικά της θύματα. Από τα ελάφια Ντάμα-Ντάμα που αποτελούσαν το σήμα κατατεθέν του νησιού, μέχρι τα άγρια άλογα του Αρχάγγελου και από το νησί με την πλουσιότερη ερπετοπανίδα, στο γεγονός ότι στα εδάφη της φυτρώνουν πάνω από 1350 είδη φυτών, ένα είναι σίγουρο: ότι η απώλεια του φυσικού πλούτου που μένει πίσω μετά την καταστροφή είναι τεράστια.

Το πραγματικό αποτύπωμα της μεγάλης πυρκαγιάς θα το διαπιστώσουν οι ειδικοί μετά το τέλος της κρίσιμης κατάστασης όμως όλα δείχνουν ότι οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες.

Λέκκας: Δύσκολο να ανακάμψει αυτή η περιοχή

Για τις εικόνες της απόλυτης καταστροφής στη Ρόδο, αλλά και για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που θα αφήσουν μίλησε ο καθηγητής φυσικών καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας.

Ο κ. Λέκκας αναφέρθηκε και στις σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις σημειώνοντας πως:  «Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον είναι πολύ σημαντικές και είναι δύσκολο να ανακάμψει αυτή η περιοχή. Η καταστροφή αυτή και προς τη θέση της έχει σημασία για το περιβαλλοντολογικό μέλλον της κεντρικής και νότιας Ρόδου».

Ελάφια Ντάμα-Ντάμα: Απειλείται το σύμβολο της Ρόδου

Θλίψη προκαλούν οι εικόνες με τα ροδίτικα πλατώνια, τα ελάφια δηλαδή του είδους Ντάμα-Ντάμα που ζουν στη Ρόδο εδώ και αιώνες και έχουν γίνει το σήμα κατατεθέν του νησιού, να τρέχουν να ξεφύγουν από τις φλόγες.

Τα ελάφια της Ρόδου είχαν χαρακτηριστεί είδος υπό εξαφάνιση, καθώς οι φωτιές του 1987 και του 1992 είχαν μειώσει δραστικά τον πληθυσμό τους. Ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά τα τελευταία μόνο χρόνια όμως η καταστροφή που συντελείται αυτές τις ημέρες μπορεί να έχει προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές στην επιβίωση του είδους. Φυσικά μετά το τέλος της πυρκαγιάς, οι καταγραφές θα αποτυπώσουν την πραγματική εικόνα.

Πανίδα της Ρόδου: Ένα νησί που έσφυζε από ζωή

Μπορεί τα πλατώνια να είναι το γνωστότερο είδος που έχει συνδεθεί οργανικά με το νησί της Ρόδου, όμως η πανίδα του νησιού είναι ιδιαίτερα πλούσια. Μάλιστα η Ρόδος θεωρείται και ένα από τα πιο σημαντικά και πλούσια νησιά της Ελλάδας σε ότι αφορά την ερπετοπανίδα.

Στο νησί απαντώνται δύο είδη αμφιβίων (ο πράσινος φρύνος και πιθανώς ο απειλούμενος με εξαφάνιση ενδημικός βάτραχος της Καρπάθου), δύο είδη χελωνών (Ελληνική χελώνα και γραμμωτή νεροχελώνα), εννέα είδη σαυρών, και επτά είδη φιδιών.

Στη Ρόδο υπάρχει επίσης ένας πληθυσμός μικρόσωμων αλόγων ελευθέρας βοσκής, εκ των οποίων επέζησε, τα τελευταία χρόνια, ένας πολύ μικρός αριθμός που ζει σε βραχώδεις λόφους στα περίχωρα του χωριού Αρχάγγελος.

Από τα χερσαία θηλαστικά, εκτός από το Ντάμα-Ντάμα και τα άγρια άλογα, στη Ρόδο ζουν και τα παρακάτω είδη: ο ανατολικός σκαντζόχοιρος (Erinaceus concolor), η δίχρωμη χωραφομυγαλίδα (Crocidura leucodon), οι πυγμαίες ετρουσκομυγαλίδες (Suncus etruscus), o λαγός (Lepus europaeus rhodius), το αγριοκούνελο (Oryctolagus cuniculus), o βραχοποντικός (Apodemus mystacinus rhodius), ο δασοποντικός (Apodemus sylvaticus), ο δεκατιστής (Rattus norvegicus), ο μαυροποντικός (Rattus rattus) και το υποείδος του Rattus rattus frugivorus, ο σπιτοποντικός (Mus domesticus), η αλεπού (Vulpes vulpes), το κουνάβι (Martes foina) και το ενδημικό υποείδος του Martes foina milleri, o ασβός (Meles meles).

Πάνω από 1.350 είδη φυτών στη Ρόδο

Στη Ρόδο, συνολικά, έχουν καταγραφεί 1351 φυτά εκ των οποίων 8 είναι τοπικά ενδημικά, 13 είναι ενδημικά του Αιγαίου και της Ρόδου, ενώ 64 είναι ενδημικά της Τουρκίας και της Ρόδου.

Λόγω του θερμο-μεσογειακού κλίματος οι βιότοποι που απαντώνται σε όλο το νησί είναι κυρίως αυτοί της ευμεσογειακής ζώνης βλάστησης με αείφυλλους θάμνους (με χαρακτηριστικότερα είδη το σχίνο Pistacia lentiscus, την κουμαριά Arbutus unedo και το πουρνάρι Quercus coccifera), φρύγανα (με χαρακτηριστικότερα είδη το θυμάρι Corydothymus capitatus, την αστοιβή Sarcopoterium spinosum, τη ρίγανη Origanum sp, τον ασφόδελο Asphodelus sp και την ασφάκα Phlomis fruticosa), καθώς και πευκόφυτες πλαγιές τραχείας πεύκης Pinus brutia, που κατά τόπους συγκροτεί σπάνια μικτά δάση με οριζοντιόκλαδα κυπαρίσσια (Cupressus sempervirens v. horizontalis).

Τα μικτά αυτά δάση απαντώνται σε ελάχιστα μέρη στην Ελλάδα (Δωδεκάνησα και Κρήτη) και στη Ρόδο τα βρίσκουμε σε μία από τις καλύτερες και πιο αντιπροσωπευτικές τους μορφές. Στα σημεία της ενδοχώρας καλλιεργούνται κυρίως ελιές και αμπέλια, ενώ στα παράλια κυριαρχούν τα κέδρα (Juniperus sp) που φύονται ως και τη θάλασσα.

Ανάμεσα στα ξεχωριστά φυτικά είδη της Ρόδου συμπεριλαμβάνεται και η λικιδάμβαρη (Liquidambar orientalis) ή ζητιά όπως την αποκαλούν οι Ροδίτες. Η κατανομή αυτού του δέντρου περιορίζεται στη Ρόδο και σε δύο περιοχές της ΝΔ Μικράς Ασίας. Συνήθως φυτρώνει σε ποτάμια και ρεματιές που έχουν συνεχή ροή καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Στη ζητιά οφείλεται η μεγάλη συσσώρευση των πεταλούδων στη γνωστή «κοιλάδα των πεταλούδων».

Άλλα είδη που συμμετέχουν λιγότερο ή περισσότερο στη βλάστηση του νησιού είναι η κουκουναριά (Pinus pinea), η χαρουπιά (Ceratonia silliqua), τα ρείκια (Erica sp.), η μυρτιά (Myrtus communis), η δάφνη (Laurus nobilis), η αγριοκουμαριά (Arbutus adrachnae), το σπάρτο (Spartium junceum), η ασπαλαθιά (Callicotome villosa), ο αρκουδόβατος (Smilax aspera), το σπαράγγι (Asparagus acutifolius), η πικροδάφνη (Nerium oleander), η γαλαστοιβή (Euphorbia acanthothamnos), η θρούμπα (Satureja thymbra), η ασφάκα (Phlomis fruticosa), οι λαδανιές (Cistus sp.), η λεβάντα (Lavandula stoechas), η αφάνα (Genista acanthoclada), το αμάραντο (Helichrysum ciculum) και η σκυλοκρεμμύδα (Urginea maritima).

Με πληροφορίες από ecorodos.gr