Πώς γινόταν το "ξέπλυμα" χρήματα μέχρι και πριν τα capital controls

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, αρκετοί επιχειρηματίες με ένα καλοστημένο κόλπο καταφέρνουν να ιδρύουν εταιρίες στο εξωτερικό, συνδέοντας ένα μηχάνημα POS με λογαριασμό όψεως σε τράπεζα του εξωτερικό.

Η πρακτική αυτή θυμίζει κατά πολύ τις εξωχώριες εταιρίες που χρησιμοποιούνται για να χαθούν τα φορολογικά ίχνη μεγαλοεπιχειρηματιών που θέλουν να ξεφύγουν από το μικροσκόπιο της εφορίας, διακινώντας μαύρο χρήμα, το οποίο αρκετές φορές δεν προέρχεται από νόμιμες δραστηριότητες. Επίσης, άλλες offshore δημιουργούνται για την απόκρυψη περιουσιακών στοιχείων, όπως ακίνητα ή πολυτελή σκάφη, και οι οποίες στην πραγματικότητα δεν έχουν καμία απτή επιχειρηματική δράση. Καλύτερο παράδειγμα για τα προαναφερθέντα είναι τα λεγόμενα Panama Papers, όπου περίπου 400 ονόματα αφορούν Έλληνες επιχειρηματίες και μη.

Η μέθοδος της απλής κάρτας

Όπως σημειώνεται στο Hot Doc (τεύχος 17) αυτή είναι η πιο απλή μέθοδος. Μια εξωχώρια εταιρία στην Κύπρο έχει δημιουργηθεί για να χρηματιστεί κάποιος ή για να διοχετευτεί παράνομο χρήμα. Το πόθεν έσχες και τα περιουσιακά στοιχεία αυτής της εταιρίας δεν ελέγχονται.

Μια offshore με κεφάλαιο 1.500 ευρώ μπορεί να έχει περιουσιακά στοιχεία εκατομμυρίων. Ο χρηματιζόμενος μπορεί να πάει ως την Κύπρο, κλείνοντας μάλιστα ένα φτηνό τουριστικό πακέτο των 200 ευρώ, και να επιστρέψει από την Κύπρο με μια βαλίτσα με χρήματα. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιήθηκε στην υπόθεση Άκη Τσοχατζόπουλου, με διακομιστή μάλιστα, όπως λέγεται, κύπριο υπουργό. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να μεταφερθούν μεγάλα ποσά.

Υπάρχει όμως και η πιο απλή μέθοδος της κάρτας αναλήψεων. Η offshore εταιρία ανοίγει μερικούς τραπεζικούς λογαριασμούς σε διάφορες τράπεζες, τους οποίους συνδέει με κάρτες αναλήψεων. Αυτές τις cash cards παραδίδει στη συνέχεια στον χρηματιζόμενο, ο οποίος μπορεί σταδιακά να κάνει αναλήψεις από διάφορα ΑΤΜ. Αν τα ποσά δεν είναι μεγάλα και γίνονται από διάφορα ΑΤΜ, είναι αδύνατο να εντοπιστεί ο χρηματιζόμενος. Η μέθοδος αυτή είναι αντιγραφή του τρόπου χρηματισμού που έχει εφευρεθεί για κρατικούς υπαλλήλους από επιχειρηματίες. Τους δίνουν μια κάρτα αναλήψεων, μέσω της οποίας λαμβάνουν τα χρήματα.

Η μέθοδος των Γερμανών

Υπάρχει και η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε εκτεταμένα από τη SIEMENS στην Ελλάδα. Στελέχη της εταιρίας στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τραπεζικούς, εντόπιζαν Έλληνες που ήθελαν να βγάλουν χρήματα στο εξωτερικό χωρίς να περάσουν από την καταγραφή του τραπεζικού συστήματος μέσω εμβασμάτων, με κίνδυνο κάποια στιγμή να ελεγχθούν.

Οι άνθρωποι αυτοί λοιπόν παρέδιδαν τα χρήματα στα στελέχη της SIEMENS, τα οποία χρησιμοποιήσουν για να κάνουν μαύρες πληρωμές σε πολιτικούς, δημοσιογράφους ή κρατικούς λειτουργούς. Στη συνέχεια μια offshore εταιρία ιδιοκτησίας της SIEMENS αναλάμβανε να ανοίξει λογαριασμό στην Ελβετία στο όνομα αυτού που παρέδωσε το χρήμα στα στελέχη της SIEMENS στην Ελλάδα. Έτσι, τα χρήματα του ενδιαφερόμενου έβγαιναν στο εξωτερικό με ασφάλεια, σε έναν λογαριασμό που ήταν αδύνατο να συνδεθεί με τους συγκεκριμένους χρηματισμούς.

Μια άλλη γερμανική μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε στην αγορά των υποβρυχίων ήταν οι offshore εταιρίες-σύμβουλοι. Υπεράκτιες εταιρίες προσλαμβάνονταν από τη γερμανική εταιρία των υποβρυχίων ως σύμβουλοι που εκτελούσαν ανύπαρκτα έργα και έπαιρναν αμοιβή. Οι εταιρίες αυτές ήταν στην πραγματικότητα εταιρίες που δημιουργήθηκαν για να εισπραχθεί μίζα. Στη συνέχεια αυτές οι offshore μετέφεραν το χρήμα σε άλλες offshore που ανήκαν στους χρηματιζόμενους.

«Καπέλα» υπεράκτια

Οι offshore χρησιμοποιούνται από εμπορικές εταιρίες για να φορολογηθεί το προϊόν τους με μικρό συντελεστή, αλλά οι ίδιες να βάλουν μεγάλο «καπέλο». Αν, για παράδειγμα, μια εταιρία φέρει από ασιατική χώρα προϊόντα αξίας 10.000 ευρώ και τα πουλήσει έναντι 100.000 ευρώ, τότε θα φορολογηθεί με συντελεστή 25% για το κέρδος των 90.000 ευρώ. Δηλαδή θα πληρώσει φόρους 22.500 ευρώ.

Αν η ίδια εταιρία δημιουργήσει μια offshore που θα εμφανίζεται ως ενδιάμεσος, για παράδειγμα στην Κύπρο, με συντελεστή φορολογίας 10%, και μεταπουλάει στη μητρική εταιρία το προϊόν έναντι 90.000 ευρώ, τότε η offshore θα πληρώσει φόρο 8.000 ευρώ (80.000 κέρδος επί 10%) και η ελληνική 2.500 ευρώ (10.000 κέρδος επί 25%). Συνολικά δηλαδή, μέσω του τεχνάσματος, η εταιρία θα πληρώσει 10.500 ευρώ φόρο, αντί για 22.500 ευρώ.