Πού πάει το χρήμα όταν δεν το βλέπουμε; – Νέο εργαλείο ελέγχου της περιουσιακής κατάστασης των Ελλήνων πολιτικών

Μέχρι τώρα οι απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα ήταν επιμελώς κρυμμένες σε δυσανάγνωστους πίνακες μακροσκελών εγγράφων, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη τη μελέτη τους, με αποτέλεσμα την επιφανειακή κάλυψη του θέματος από τα ΜΜΕ, το χαμηλό ενδιαφέρον από την πλευρά των πολιτών και τη συνεπαγόμενη απουσία ελέγχου, κριτικής και πίεσης προς τους πολιτικούς.

H νέα interactive εφαρμογή Wealth Observer δημιουργήθηκε με σκοπό να αλλάξει την παραπάνω συνθήκη και να ρίξει φως σε όλα τα δεδομένα που αφορούν το Πόθεν Έσχες των Ελλήνων πολιτικών από το 2016 και μετά (χρήση 2015).

Τι είναι

Το Wealth Observer είναι ένα εύχρηστο εργαλείο οπτικοποίησης των ως άνω δεδομένων, τα οποία προέρχονται από τις δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης των αρχηγών κομμάτων, υπουργών, βουλευτών και ευρωβουλευτών. Τα δεδομένα αυτά αντλήθηκαν από τον ιστότοπο της Βουλής των Ελλήνων σε μορφή pdf, αναγνώστηκαν με αυτοματοποιημένο τρόπο και αποθηκεύτηκαν σε μια νέα βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε για τις ανάγκες της εφαρμογής, η οποία ανανεώνεται κάθε φορά που δημοσιεύονται νέα Πόθεν Έσχες. Σημειώνεται ότι τα ποσά που παρουσιάζονται είναι το άθροισμα των υπόχρεων με τους/τις συζύγους και ότι λόγω των περιορισμών που θέτει ο νόμος τα στοιχεία παραμένουν δημοσιευμένα έως και τρία χρόνια από τη λήξη της θητείας του εκάστοτε πολιτικού.

Πως λειτουργεί

Ανοίγοντας την εφαρμογή, οι διαφορετικοί τύποι περιουσίας των πολιτικών όπου μπορεί να πλοηγηθεί ο χρήστης είναι το εισόδημα, οι καταθέσεις, οι επενδύσεις, τα ακίνητα, τα δάνεια (οφειλές) και η συμμετοχή σε εταιρείες. Κεντρική θέση σε κάθε μια από τις παραπάνω κατηγορίες (τύπους περιουσίας) έχει ένα μονοδιάστατο διάγραμμα διασποράς με τα κόμματα του κοινοβουλίου, όπου κάθε κύκλος αντιστοιχεί σε έναν πολιτικό, ενώ ο οριζόντιος άξονας συνιστά το μέγεθος του επιλεγμένου τύπου περιουσίας. Μέσω του γραφήματος, ο χρήστης έχει απευθείας εικόνα για τους πολιτικούς με τη μεγαλύτερη και μικρότερη περιουσία, ενώ μπορεί περνώντας τον δείκτη του ποντικιού πάνω από κάθε κύκλο να δει το όνομα και τη φωτογραφία του πολιτικού που αντιστοιχεί μαζί με αναλυτικότερα δεδομένα για τον συγκεκριμένο τύπο περιουσίας που μελετά.

Στη διάθεση του χρήστη υπάρχουν και επιπλέον φίλτρα που διευκολύνουν την πολύπλευρη μελέτη των δεδομένων, όπως η δυνατότητα να δει τους πολιτικούς ανά τύπο εισοδήματος (ποιοι πολιτικοί, για παράδειγμα, έχουν εισοδήματα από δωρεές κ.ά.), να προσθέσει ή να αφαιρέσει κόμματα, αλλά και να δει δεδομένα προηγούμενων ετών. Στις επενδύσεις υπάρχει η δυνατότητα αναζήτησης συγκεκριμένου τύπου χρεογράφου, ενώ στα δάνεια φιλτράρονται τα δεδομένα ανά πιστωτή. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα αναζήτησης ενός πολιτικού με βάση το όνομά του ή την εκλογική του περιφέρεια, όπως και η δυνατότητα επιλογής ενός ή και περισσότερων πολιτικών, τους οποίους μπορεί να παρακολουθήσει ο χρήστης μέσα στα χρόνια.

Οι άνθρωποι πίσω από την εφαρμογή

Το Wealth Observer αποτελεί ιδέα του data journalist/developer Αχιλλέα Γαλατσίδα, ο οποίος συνεργάστηκε με τον προγραμματιστή Αχιλλέα Κυριτσάκα για την κατασκευή του, και υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD. Πρόκειται για ένα ανεξάρτητο εργαλείο, το οποίο απευθύνεται σε όλους τους ενεργούς πολίτες, τον δημοσιογραφικό κόσμο και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που ασχολούνται με τη διαφάνεια και την καταπολέμηση της διαφθοράς.

«Το wealthobserver.gr είναι μια προσπάθεια για το “άνοιγμα” των δεδομένων σε όλους τους πολίτες, με την ελπίδα να συμβάλει στο αίτημα για διαφάνεια, στον έλεγχο του πολιτικού χρήματος και στη μελλοντική λήψη τεκμηριωμένων αποφάσεων μιας κοινωνίας που φτωχοποιήθηκε δραματικά την τελευταία δεκαετία», επισημαίνει ο Αχιλλέας Γαλατσίδας.

Αχιλλέας Γαλατσίδας

Με σπουδές στη δημοσιογραφία και εξειδίκευση στο data visualisation, τα τελευταία δέκα χρόνια δημιουργεί interactive web εφαρμογές δημοσιογραφικού περιεχομένου. Έχει δουλέψει για την Guardian στο Λονδίνο, όπου ήταν υπεύθυνος για τη δημοσιογραφία δεδομένων και τα data visualisations του Global Development Team. Εχει συνεργαστεί επίσης με διεθνείς εταιρείες, όπως οι Manpower, Burning Glass, Reed UK κ.ά. Αυτή τη στιγμή εργάζεται ως data visualisation engineer για εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης στον τομέα της Βιοπληροφορικής.