Περισσότερα από 1.600.000 ευρώ σαπίζουν στο αμαξοστάσιο του Ελληνικού τα τελευταία τρία χρόνια -σύμφωνα με πόρισμα του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης- αφού ο ΟΣΥ υπέγραψε σύμβαση παραλαβής ανοικτών διώροφων λεωφορείων. Τα λεωφορεία όχι μόνο προορίζονταν για μια γραμμή που είχε στο μεταξύ καταργηθεί, αλλά και παρελήφθησαν σχεδόν 1 χρόνο μετά την έκδοση νόμου που απαγόρευε την κυκλοφορία τους.
Μια σύμβαση που καθυστέρησε αδικαιολόγητα πολύ και που συνέπεσε με μια Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργείων Μεταφορών και Τουριστικής Ανάπτυξης, η οποία αφαιρούσε το δικαίωμα εκμετάλλευσης τέτοιων λεωφορείων από δημόσιους φορείς και ουσιαστικά καταργούσε τη γραμμή για την οποία προορίζονταν.
Το 2006, όταν η -τότε- ΕΘΕΛ αποφάσισε να προμηθευτεί λεωφορεία διώροφα και ανοικτά για την κάλυψη της γραμμής 400, η οποία περνούσε από τα περισσότερα αρχαία μνημεία και το ιστορικό κέντρο της πρωτεύουσας και χρησιμοποιείτο κυρίως από τουρίστες. Τον Ιούνιο του 2007 προκηρύχθηκε διαγωνισμός, “για την κάλυψη των αναγκών της λεωφορειακής γραμμής 400, ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ”.
Το Νοέμβριο του 2008, έπειτα από την κατάθεση τριών προσφορών ισάριθμων ενδιαφερόμενων εταιριών, τον διαγωνισμό κέρδισε ο Σαρακάκης, αναλαμβάνοντας την κατασκευή των λεωφορείων. Η προσφορά της περιελάμβανε λεωφορεία με πλάισιο Volvo, σουηδικής κατασκευής, και αμάξωμα NURBIS, ισπανικής κατασκευής. Η σύμβαση υπεγράφη τον Φεβρουάριο του 2009 και υποχρέωνε την κατασκευάστρια εταιρία να παραδώσει τα λεωφορεία σε 12 μήνες από την υπογραφή, πλην του Αυγούστου, ήτοι τον Μάρτιο του 2010.
Λίγους μήνες πριν την υπογραφή της σύμβασης, συγκεκριμένα τον Νοέμβριο του 2008, ο τότε υπουργός Μεταφορών, Κωστής Χατζηδάκης, μαζί με τον τότε υπουργό Τουριστικής Ανάπτυξης, Άρη Σπηλιωτόπουλο, υπέγραψαν Κοινή Υπουργική Απόφαση στην οποία αναφερόταν ρητά ότι τις τουριστικές διαδρομές με Δ.Χ λεωφορεία ανοικτού τύπου τις εκτελούν τουριστικά γραφεία, αποκλείοντας έτσι πιθανά έσοδα που θα μπορούσε να αποκομίσει ο ΕΟΤ. Το ΦΕΚ με την Κ.Υ.Α δημοσιεύθηκε 1 χρόνο μετά, τον Νοέμβριο του 2009, λίγους μήνες αφότου είχε υπογραφεί η σύμβαση κατασκευής.
Παιχνίδι ημερομηνιών
Από εκεί και έπειτα, το παιχνίδι ήταν ήδη χαμένο. Βάσει της σύμβασης, μέχρι το Μάρτιο του 2010 τα λεωφορεία θα έπρεπε να έχουν παραδοθεί. Το πρωτότυπο λεωφορείο είχε ήδη κατασκευαστεί από την “ΣΑΡΑΚΑΚΗΣ”, όμως πέρασαν 8 μήνες μέχρι η Επιτροπή Παραλαβής να το ελέγξει, ώστε να προχωρήσουν στην παραγωγή των υπόλοιπων τριών. Η κατασκευάστρια εταιρία, εξαιτίας του καθυστερημένου ελέγχου, ζήτησε παράταση 2 μηνών, η οποία έγινε δεκτή. Τελικά, στις 27 Μαΐου του 2010, η Επιτροπή συντάσσει πρακτικό εγκρίσεως του πρωτότυπου λεωφορείου, ανοίγοντας το δρόμο για την κατασκευή των υπολοίπων.
Λίγες μόλις μέρες μετά, με απόφαση του ΟΑΣΑ, η γραμμή 400 καταργείται, αφού πλέον αντιτίθεται στην ισχύουσα νομοθεσία, έπειτα από την έκδοση της Κ.Υ.Α. Έχουν μεσολαβήσει 7 μήνες από την δημοσίευση της Υπουργικής Απόφασης. Είναι απορίας άξιο γιατί η κατάργηση της γραμμής συνέβη αμέσως μετά την οριστικοποίηση της έγκρισης κατασκευής των λεωφορείων, και όχι αμέσως μετά την έκδοση της Κ.Υ.Α, το περιεχόμενο της οποίας είχε γίνει γνωστό πριν από τη δημοσίευσή του σε ΦΕΚ, όταν ο δικηγόρος Γ. Νούλας είχε αποστείλει επιστολή με το περιεχόμενο της Απόφασης στον υφυπουργό Μεταφορών, Μ. Μπεκίρη, ήδη από τον Μάιο του 2009.
Γιατί ο ΟΣΥ, πρώην ΕΘΕΛ, αποφάσισε να προχωρήσει στην παραλαβή των λεωφορείων, ενώ ήταν ήδη, 1,5 χρόνο πριν, γνωστό πως αυτά τα λεωφορεία δεν γίνεται να τα χρησιμοποιήσει; Τα δύο ταξίδια της Επιτροπής Παραλαβής στην Ισπανία για “έλεγχο και εντοπισμό διαφορών-αποκλίσεων”, ίσως να είναι η μια εξήγηση. Η κατασκευάστρια εταιρία υλοποίησε την δική της πλευρά της σύμβασης και παρέδωσε τα λεωφορεία.
6 μήνες μετά την κατάργηση της γραμμής 400, οι διαδικασίες συνεχίζονταν κανονικά, σαν η κατάργηση να μην είχε συμβεί ποτέ και σαν η νομοθεσία να μην απαγόρευε σε δημόσιο οργανισμό την τουριστική εκμετάλλευση τέτοιου είδους λεωφορείων. Στις 22 Δεκεμβρίου του 2010, ο ΟΣΥ παραλαμβάνει επίσημα από την “ΑΦΟΙ ΣΑΡΑΚΑΚΗ ΑΕΒΜΕ” 4 ανοιχτά διώροφα λεωφορεία, αξίας 1.666.000 ευρώ, τα οποία αποθηκεύει απευθείας στο αμαξοστάσιο του Ελληνικού, καθώς του είναι παντελώς άχρηστα.
Η προσπάθεια να τα λειτουργήσουν σε συμβατική γραμμή, έπεσε στο νερό, καθώς υπήρξε η πιλοτική χρήση τους στη γραμμή Ε22, η οποία σταμάτησε έπειτα από παράπονα του κόσμου σχετικά με θέματα ασφαλείας και μη επαρκούς κάλυψης από καιρικά φαινόμενα.
Τρίτη και φαρμακερή
Τον Απρίλιο του 2012, και ενώ τα λεωφορεία παρέμεναν αχρησιμοποίητα, ο ΟΣΥ προσπάθησε να εκμισθώσει τα λεωφορεία σε ιδιωτικές εταιρίες. Στις 19 του Απρίλη, συστήθηκε Επιτροπή για την διενέργεια διαγωνισμού για δεκαετή εκμίσθωση των λεωφορείων. Ο διαγωνισμός κανονίστηκε να πραγματοποιηθεί στις 3 Δεκεμβρίου (!) του 2012, αφήνοντας έτσι ακόμα ένα καλοκαίρι να περάσει, εν μέσω του οποίου τα λεωφορεία θα είχαν σίγουρα μεγαλύτερη ζήτηση απ’ ό,τι μέσα στο καταχείμωνο.
Ακόμα και τότε, όμως, το Δεκέμβριο, η συνεδρίαση διεκόπη από μέλη του Συνδικάτου Εργαζομένων του ΟΑΣΑ, τα οποία, 25 στον αριθμό, παρεμπόδισαν την παραλαβή και την ανάγνωση οποιουδήποτε φακέλου από τις συμμετέχουσες εταιρίες. Με λίγα λόγια, ο ΟΑΣΑ, ο οποίος είχε καταργήσει τη γραμμή 400 επικαλούμενος την προαναφερθείσα Κ.Υ.Α του 2009, τώρα σαμποτάριζε το διαγωνισμό, παρεμποδίζοντας για μια ακόμη φορά την αξιοποίηση των χρυσοπληρωμένων λεωφορείων.
Έπειτα και από αυτή την τροχοπέδη, ο ΟΣΥ εξετάζει διερευνητικές επαφές με τα υπουργεία Τουριστικής Ανάπτυξης και Μεταφορών για τυχόν τροποποίηση του νόμου, ώστε να επιτραπεί η επαναλειτουργία της γραμμής 400, τη μίσθωση των λεωφορείων σε εταιρίες που σχετίζονται με πολιτιστικές εκδηλώσεις, αλλά και, σε περίπτωση που δεν υπάρξει τροποποίηση του νόμου, την εκ νέου διενέργεια διαγωνισμού μέσα στο 2013. Προς το παρόν, 4 λεωφορεία αξίας 1.700.000 ευρώ σαπίζουν και κανείς δεν φαίνεται να μπορεί να εμποδίσει αυτή την υπόθεση να μπει στο ράφι με τις αμέτρητες άλλες υποθέσεις κατασπατάλησης δημόσιου χρήματος.