Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε σχετικά με την κολχικίνη

Η καναδική μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση κολχικίνης σε ασθενείς covid-19 «μείωσε κατά 44% την θνητότητα, 25% τη νοσηλεία και 50% την ανάγκη διασωλήνωσης», όπως αναφέρει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Εθνικός Συντονιστής της μελέτης στην Ελλάδα, καθηγητής καρδιολογίας Σπύρος Δευτεραίος.

Τι αποφάσισε η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την χορήγηση της κολχικίνης σε ασθενείς covid 19 στην Ελλάδα

Η επιτροπή αποφάσισε, όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και μέλος της επιτροπής Π. Γαργαλιάνος, να συμπεριληφθεί το φάρμακο κολχικίνη για χρήση σε ασθενείς εκτός νοσοκομείου. Ωστόσο όπως επισήμανε «η χορήγηση θα γίνεται μετά από συνταγή γιατρού σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών με θετικό στον κορονοϊό μοριακό τεστ».

Πρόκειται για όλους τους ασθενείς άνω των 60 ετών που έχουν θετικό μοριακό τεστ ανεξάρτητα από το εάν έχουν ή όχι υποκείμενα νοσήματα. Επίσης για ασθενείς από 18 έως 60 ετών με τουλάχιστον ένα υποκείμενο νόσημα ή πυρετό πάνω από 38 για τουλάχιστον 48 ώρες.

Στα υποκείμενα νοσήματα συγκαταλέγονται ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, η υπέρταση που δεν έχει ελεγχθεί, το άσθμα, η ΧΑΠ, η καρδιακή ανεπάρκεια και η στεφανιαία νόσος.

Η χορήγηση της κολχικίνης, με τη μορφή χαπιού θα γίνεται όταν το αποφασίζει ο θεράποντας γιατρός και εκτιμάται ότι θα χορηγείται στα πρώτα εικοσιτετράωρα μετά το θετικό μοριακό τεστ.

Μετά την ανακοίνωση των θετικών αποτελεσμάτων της μεγάλης πολυκεντρική τυχαιοποιημένης μελέτης Colcorona που ολοκληρώθηκε στον Καναδά σε περίπου 5000 ασθενείς COVID 19 από την οποία «προέκυψε το σημαντικό όφελος από τη χορήγηση της κολχικίνης ως φάρμακο που χορηγείται όταν κάποιος νοσεί από κορονοϊό» όπως αναφέρει στο ΑΠΕ -ΜΠΕ ο Π. Γαργαλιάνος. Το ζήτημα τέθηκε απόψε εκτάκτως στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας προκειμένου να αποφασιστεί αν η φθηνή αυτή θεραπεία θα μπορούσε να μπει στο πρωτόκολλο θεραπείας για ασθενείς covid -19 και στη χώρα μας, κάτι που τελικώς έγινε. Η απόφαση θα αναρτηθεί επισήμως αύριο το μεσημέρι από τον ΕΟΔΥ.

Το πράσινο φως για να μπει η κολχικίνη, ένα γνωστό και φθηνό καρδιολογικό φάρμακο, στο πρωτόκολλο θεραπειών από του στόματος σε ασθενείς με covid – 19 έδωσε η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του υπ.Υγείας, μετά τα αποτελέσματα μεγάλης καναδικής μελέτης στην οποία συμμετείχε και η Ελλάδα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην καναδική μελέτη COLCORONA συμμετείχε και η Ελλάδα με Εθνικό Συντονιστή τον καθηγητή Σπύρο Δευτεραίο και μέλη τους Σωτήρη Τσιόδρα, Παναγιώτη Γαργαλιάνο, Δ. Βραχάτη και Σ. Γιωτάκη, και ενεργοποιημένα κέντρα σε Αθήνα, Κοζάνη (Δρ. Ευθαλία Ράνδου) και Αλεξανδρούπολη (Καθ. Παναγόπουλος Περικλής) Θριάσιο (Δρ. Χριστόφορος Ολύμπιος) και Πάτρα Καθ. Μάρκος Μαραγκός.

Η καναδική μελέτη έρχεται σε συνέχεια της 1ης δημοσιευμένης τυχαιοποιημένης μελέτης που διεξήχθη – την GRECCO-19 – με συμμετοχή 16 κέντρων στην Ελλάδα και επιστημονική συμβολή από τα Πανεπιστήμια Humanitas Clinical Research Hospital (Italy), Hospital Universitario y Politécnico La Fe (Spain), Mount Sinai (USA), Yale (USA)

Όπως επισημαίνει ο κ. Γαργαλιάνος η καναδική μελέτη επιβεβαίωσε τις αρχικές διαπιστώσεις της ευρωπαϊκής μελέτης.

«Είδαμε καθαρά και σε αυτή τη μελέτη, σημαντική μείωση της ανάγκης για νοσηλεία σε ασθενείς που έλαβαν το φάρμακο στο αρχικό στάδιο της νόσου, καλύτερη εξέλιξη της νόσου και περιορισμό της βαριάς νόσησης καθώς και μείωση της θνητότητας».

Η αντιφλεγμονώδης δράση της κολχικίνης ήταν γνωστή εδώ και χρόνια, καθώς πρόκειται για ένα ασφαλές φθηνό και αποτελεσματικό φάρμακο που οι καρδιολόγοι χρησιμοποιούν μεταξύ άλλων και στην περικαρδίτιδα.

Πριν από λίγους μήνες αναφερόμενος στην πρώτη μελέτη, ο καθηγητής καρδιολογίας Χριστόδουλος Στεφανάδης μιλώντας στο ΑΠΕ -ΜΠΕ είχε τονίσει:

«Το ότι μείωσε τους δείκτες φλεγμονής ήταν ένα ενθαρρυντικό στοιχείο αλλά το πιο σημαντικό εύρημα ήταν ότι η παράλληλη χορήγηση της – ως συμπληρωματική φαρμακευτική αγωγή – μείωσε το ποσοστό όσων ασθενών διασωληνώθηκαν , από covid _19».

Πώς ξεκίνησε η ιδέα να χορηγηθεί και να μελετηθεί η κολχικίνη

Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, όταν προέκυπταν τα πρώτα δεδομένα σχετικά με τη νόσο COVID-19, έγινε γρήγορα κατανοητός ο αρνητικός ρόλος της υπέρμετρης φλεγμονώδους απόκρισης του οργανισμού στον εισβολέα (o ιός που σήμερα ονομάζεται SARS-CoV-2) και μάλιστα σε πολυσυστηματικό επίπεδο – δηλαδή επηρεάζοντας πολλά όργανα, του μυοκαρδίου συμπεριλαμβανομένου.

Η πολύχρονη εμπειρία τους με την κολχικίνη, η ασφάλειά της, αλλά και τις θεραπευτικές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της στην περικαρδίτιδα όπως αναφέρουν, τους οδήγησαν στη σκέψη να την χρησιμοποιήσουν ώστε να θωρακίσουν τον οργανισμό από τις παράπλευρες αρνητικές φλεγμονώδεις επιδράσεις που δημιουργούνται κατά τη νόσο COVID-19.

Η αρχική ιδέα της μελέτης GRECCO-19 ήταν ελληνική, αλλά η πλήρης ανάπτυξη του πρωτοκόλλου, η ανάλυση και δημοσίευση των αποτελεσμάτων έγινε με συνεργασία επιστημόνων από την Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και τις ΗΠΑ συμπεριλαμβανομένων Ελλήνων Επιστημόνων της Διασποράς.

Οι διεθνείς αντιδράσεις

«Δεν το πιστεύω. Υπάρχει αρκετή αληθοφάνεια, θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό εύρημα, όμως αυτές οι ανακοινώσεις δεν μας οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα» επισημαίνει ο Ασίς Τζα, επικεφαλής του τμήματος Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο Brown. 

Το Ινστιτούτο Καρδιολογίας του Μοντρεάλ σε δελτίο Τύπου αναφέρει ότι οι θάνατοι ήταν 21% λιγότεροι ανάμεσα σε ασθενείς που πήραν το συγκεκριμένο φάρμακο.

Όμως στις ανακοινώσεις αναφέρεται ότι τα αποτελέσματα δεν θεωρούνται στατιστικά σημαντικά παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί είναι κοντά. 

«Κανένας δεν θα τρέξει να βγάλει συμπεράσματα εάν κάποιος λέει πως κάτι πλησιάζει τη στατιστική σημαντικότητα, αλλά δεν μπορούμε να δούμε τα δεδομένα» σημειώνει ο Γκρέγκ Σπένσερ, διευθυντής του τμήματος παγκόσμιας υγείας στο Κολούμπια.

Από την πλευρά του ο Ήθαν Βάις καρδιολόγος στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια δηλώνει «πόσες θεραπείες έδειχναν υποσχόμενες και δείτε τι συνέβη». Έδωσε το παράδειγμα της ρεμδεσιβίρης και τόνισε «ας δούμε τα πραγματικά αποτελέσματα και μετά μπορούμε να συζητήσουμε»