Νίκος Καρούζος: "Ω, θα γυρίσουμε στην ομορφιά μια μέρα…"

Σπούδασε νομικά και πολιτικές επιστήμες στην Αθήνα, δεν ολοκλήρωσε όμως τις σπουδές του, καθώς ήδη από το 1941 είχε στραφεί στην ποίηση. Το 1949 πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη εμφάνισή του στο χώρο των γραμμάτων με τη δημοσίευση του ποιήματός του ” Σίμων ο Κυρηναίος ” στο περιοδικό Ο Αιώνας μας.

Η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο “Η επιστροφή του Χριστού ” εκδόθηκε το 1954. Στους λογοτεχνικούς κύκλους έγινε πιο γνωστός στη δεκαετία του ’60 με τις συλλογές ” Η έλαφος των άστρων”, “Ο υπνόσακκος” και “Πενθήματα” .

Ακολούθησαν πολλές ακόμη συλλογές και συγκεντρωτικές εκδόσεις των ποιημάτων του ως τη συγγραφή του τελευταίου του ποιητικού έργου “Αιώρηση”, γραμμένου στις 29 Αυγούστου 1990 στο νοσοκομείο Υγεία, όπου ο ποιητής νοσηλευόταν τα δύο τελευταία χρόνια της ζωής του, άρρωστος από καρκίνο, και πέθανε.

ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΠΡΩΤΟΣ

Σα να μην υπήρξαμε ποτέ

κι όμως πονέσαμε απ’ τα βάθη.

Ούτε που μας δόθηκε μια εξήγηση

για το άρωμα των λουλουδιών τουλάχιστον.

Η άλλη μισή μας ηλικία θα περάσει

χαρτοπαίζοντας με το θάνατο στα ψέματα.

Και λέγαμε πως δεν έχει καιρό η αγάπη

να φανερωθεί ολόκληρη.

Μια μουσική

άξια των συγκινήσεων μας

δεν ακούσαμε.

Βρεθήκαμε σ’ ένα διάλειμμα του κόσμου

ο σώζων εαυτόν σωθήτω.

Θα σωθούμε από μια γλυκύτητα

στεφανωμένη με αγκάθια.

Χαίρετε άνθη σιωπηλά

με των καλύκων την περισυλλογή

ο τρόμος εκλεπτύνεται στην καρδιά σας.

Ενδότερα ο Κύριος λειτουργεί

ενδότερα υπάρχουμε μαζί σας.

Δεν έχει η απαλή ψυχή βραχώδη πάθη

και πάντα λέει το τραγούδι της υπομονής.

Ω θα γυρίσουμε στην ομορφιά

μια μέρα…

Με τη θυσία του γύρω φαινομένου

θα ανακαταλάβει, η ψυχή τη μοναξιά της.

ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ ΔΕΛΕΑΡ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

(αποσπάσματα «Διαλόγων»)

1

Να γυρίζεις — αυτό είναι το θαύμα -—

με κουρελιασμένα μάτια

με φλογωμένους κροτάφους απ’ την πτώση

να γυρίζεις

στην καλή πλευρά σου.

Πεσμένος αισθάνεσαι

την κόλαση που είναι η αιτιότητα

το στήθος ωσάν συστατικό του αέρα

τα βήματα χωρίς προοπτική.

Κι όμως στη χειμωνιάτικη γωνία ο καστανάς

περιβάλλεται από σένα.

Κόψε ένα τραγούδι απ’ τ’ άνθη

με δάχτυλα νοσταλγικά.

Να γυρίζεις — αυτό είναι το θαύμα.

2

Θα περάσουν αποπάνω μας όλοι οι τροχοί

στο τέλος

τα ίδια τα όνειρα μας θα μας σώσουν.

Αγάπη μείνε στην καρδιά —

αυτός ας είναι ο κανών του τραγουδιού σου.

Με την αγάπη

Θα σηκώσουμε την απελπισία μας

Απ’ το αμπάρι του κορμιού.

Δεν είναι φορτίο για τη χώρα των αγγέλων

η απελπισία.

Και προπαντός

ας μην αφήσουμε την αγάπη

να συνωστίζεται με τόσα αισθήματα…

3

Άπλωσε η γαλήνη τα φτερά της

ωσάν αλησμόνητος κύκνος ονείρου

σ’ αυτά τα έρημα νερά.

Κάτι νιώθω σήμερα

βλέποντας τα πουλιά.

4

Η αγωνία μου υψώνεται,

ως τα εδελβάις άνθη.

5

Τα όνειρα βλαστοί στο στήθος

κλήματα μέσ’ στην καρδιά

διαγώνια εκδικούνται το χώμα

σκοτώνοντας εμάς.

Η ΣΥΝΤΟΜΙΑ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ

Τρέχει μέσ’ στα χαράματα, το ελάφι

που είναι η χαρά μου τόσος αντίλαλος

εδώ που κατοικώ

ένα πουλί από καπνό ανέρχεται στο ξημέρωμα.

Ιδού ο Τρέχων

έχει σφάξει το αρνί στις πηγές των υδάτων.

Θριαμβική νεφέλη όχημα παλαιό ιδού ο Τρέχων

και το σύρουν

άλογα τρυπημένα στα λάμποντα πλευρά.

Μέσα στο όχημα βρίσκομαι και πηγαίνω

προς τον άγνωστο προορισμό μου.

ΤΑ ΛΥΠΗΡΑ

ΜΙΚΡΗ ΚΛΙΜΑΞ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

Με λίγα ρούχα αιματωμένα βρέθηκε νεκρός

στη θερινή σελήνη και οι φυλλωσιές

του έδιναν τώρα τη δόξα που είναι

πάνω απ’ τις επιθυμίες καιρός

ακίνητος στους ήχους τους καθηγιασμένους.

Είχε μια φοβερή πληγή στην καρδιά του κι άλλες ακόμη

στη λεκάνη στα χέρια μέσ’ στο σεληνόφως

έβγαινε απ’ όλο το σώμα του η ομορφιά

σμίγοντας με τα χώματα.

Και μια στιγμή ο θεός έστειλε αγγέλους γύρω του

άνθη φλογερά, ιμάτια από λευκή σιωπή

της νύχτας η κλίμαξ αυτός

ανέρχεται με λίγα ρούχα αιματωμένα.

ΑΠ’ ΤΟΝ ΚΗΠΟ ΜΟΥ ΣΤ’ ΑΝΑΠΛΙ

Χειμωνικά μου χρώματα οι αποθήκες το μικρό τρένο

με ουράνιους καπνούς

χρωματιστά παιδιά κορδέλες

οι έλληνες με βάσανα και δάφνες

και ο θεός μας τόσο πατρικός υάκινθε.

Ανάληψη ζωαρχική

μικρό τρένο με τους ουράνιους καπνούς.

Η ΕΛΕΝΗ ΤΟΝ ΠΟΙΗΤΩΝ

Είναι σκιά

ενός άστρου που φλέγεται

της λεμονιάς το άρωμα Λευκή.

Χρόνια του έαρος

ω χρόνια καπνισμένα κι ο ουρανός αλήτευε στυφός.

Ελευθερώσετε τον ύπνο για την ωραιότητα

στο άλλο βράδυ πάνω σε φύλλα

τα νεαρά μου οστά.

Η ΛΙΤΑΝΕΥΣΗ

Όταν παρέτυχα στη νύχτα που έλεγαν

«ο άγιος θα περάσει απόψε»

δεν το πιστεύετε ίσως

αλλ’ όμως έτρεμαν

τα δάχτυλα της θάνατος

έκρουε τα φύλλα κι ακούονταν

φωνές ακίνητα

και εκκωφαντικά

τα νέα μου βήματα.

Οι άρρωστοι γέμιζαν το χώρο

με στεναγμούς, άλλοι

με υψωμένα μάτια στο ξεχείλισμα των άστρων

άλλοι μου φάνηκαν όρθιο χώμα.

Γυρεύοντας μοναχικός

«εν μέσω των κινδύνων αισθάνεσαι

την τελειότητα της στιγμής»

Θυμήθηκα τα λόγια του φίλου τις ταλαντεύσεις του φύλλου πριν λίγα λεπτά

καθώς

έπεφτε από χέρι αδιάφορο.

Με της βροχής την ευωδιά στο ελληνικό τοπίο

άνθη ο άνεμος κ’ οι ώρες

στο σώμα μου ή στα δέντρα τελειωμένες

αισθήσεις εδώ ψηλά προς τα ουράνια

μαύρες οπώρες οι πιστοί

πεσμένες και το μέλι σπάζοντας

τους φλοιούς έσμιγε χώμα και καρπό.

Είμαστε σαν την πανάρχαια ανακάλυψη της φωτιάς

ωφέλιμοι στο θεό

γιατί είμαστε

αναφαίρετοι καλόγεροι σ’ αυτή την ερημιά

νόμοι μέσα στο θάνατο —

η φωνή του ηλικιωμένου ακούστηκε στις αμυγδαλιές

κ’ ύστερα πάλι:

— Τα μαύρα σου μαλλιά πώς χάνονται

στα βροχερά δωμάτια.

Φως απ’ τις ασετυλίνες των στραγαλάδων

σε αρχέγονα ρούχα

μια γριά βυθισμένη που διάβαζε το συναξάρι

«εν μέσω των κινδύνων…» πλησίασα

γυρεύοντας μοναχικός

έφτυναν πασατέμπο οι ανυπόμονοι

μα δε θυμάμαι πια όταν κάποιος φώναξε:

— Επτά είναι οι φλόγες του στήθους.

Άνθρωπος ο ασυγχώρητος υπό το σεληνόφως

άνθρωπος ωσεί χόρτος υπό το σεληνόφως