Κώστας Γαβράς: Η αυτοβιογραφία του και μία ταινία με αφορμή το βιβλίο του Βαρουφάκη

Το βιβλίο μεταφράζεται ήδη στα ελληνικά από τον Ωρίωνα Αρκομάνη, με επιμέλεια μετάφρασης από τον Βασίλη Βασιλικό. Την έκδοσή του έχει αναλάβει ο Οίκος Gutenberg και θα κυκλοφορήσει το ερχόμενο φθινόπωρο.

Τη σχέση του με τη Γαλλία, ο Κώστας Γαβράς την περιγράφει λέγοντας πως δεν τον ενδιέφερε να πάει στην Αγγλία ή στην Αμερική. Για τον ίδιο, η Γαλλία είναι μια χώρα-όνειρο που του άνοιξε πολλές πόρτες. Ο Έλληνας δημιουργός αναφέρθηκε, επίσης, στην ατμόσφαιρα που επικρατούσε τότε στη Γαλλία και στο γεγονός ότι η τότε γενιά των Γάλλων είχε μεγάλη γνώση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού και έτρεφε αισθήματα μεγάλης συμπάθειας και συμπαράστασης για την Ελλάδα. Άλλωστε, είπε χαρακτηριστικά, πως, ερχόμενος στη Γαλλία, ακριβώς επηρεασμένος από την τότε ατμόσφαιρα, ξεκίνησε να διαβάζει ελληνική τραγωδία.

Επίσης, μιλώντας για το βιβλίο του και εστιάζοντας στην άφιξή του στη Γαλλία, σε ηλικία 19 ετών και με ελάχιστα χρήματα, αναφέρθηκε στο πώς σιγά σιγά εξελίχτηκε. Μίλησε για την εγγραφή του στο γαλλικό Πανεπιστήμιο της Σορβόννης με σκοπό να μελετήσει την τέχνη του λόγου και της γραφής, πράγμα που όπως είπε, ήταν σπουδαίο γι’ αυτόν, καθώς στην Ελλάδα τού απαγορευόταν να φοιτήσει σε Πανεπιστήμιο λόγω των πολιτικών φρονημάτων της οικογένειάς του. Με συγκίνηση περιέγραψε την πρώτη φορά που πήγε στην Cinémathèque (Ταινιοθήκη) του Παρισιού, είδε την πρώτη του ταινία και γνώρισε άτομα που του εξήγησαν την κινηματογραφική τέχνη, ανάλυση και γραφή.

Για τον κινηματογράφο είπε πως θεωρεί τον εαυτό του εξαιρετικά τυχερό που μπήκε στη ζωή του, καθώς είναι ένα πάθος του. Όσο για τις ταινίες του, αναφέρθηκε στον παράγοντα τύχη, καθώς γνωρίζει πολύ καλά ότι μία ταινία μπορεί να πραγματοποιηθεί και μια άλλη όχι, όπως μία ταινία μπορεί να έχει επιτυχία και μια άλλη όχι. Γι’ αυτόν τον λόγο, δεν του αρέσει να μιλάει για κινηματογραφική «καριέρα» αλλά για πορεία, δεδομένου ότι θεωρεί πως η λέξη «καριέρα» προϋποθέτει μία στρατηγική και έναν στόχο, ενώ η δημιουργία μιας ταινίας και η εξέλιξη ενός σκηνοθέτη εξαρτώνται από πολλούς άγνωστους παράγοντες.

Για την ταινία που ετοιμάζει, βασισμένη στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη, είπε ότι η ιδέα γεννήθηκε μέσα από μία σειρά γεγονότων, αρχείων και σημειώσεων που ξεκίνησε να μαζεύει από τότε που ξέσπασε η κρίση στην Ελλάδα. Έκτοτε, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και κυρίως την αντι-ευρωπαϊκή στάση που κρατάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο θέμα αυτό. «Παρακολουθούσα τα γεγονότα και έβλεπα την καταστροφή να καταφθάνει», είπε. Για την ταινία αυτή, δήλωσε πως υπάρχει μια πιθανότητα να γίνουν τα γυρίσματα στο Ευρωκοινοβούλιο στο Στρασβούργο. Ο ίδιος επωφελήθηκε της παρουσίας του στην πόλη για να έχει ειδική ξενάγηση των χώρων γι’ αυτόν τον σκοπό.

Συνοδευόμενος από τη γυναίκα του και παραγωγό, Michelle Ray-Gavras, μίλησε, επίσης, για προσωπικές στιγμές και για τη γνωριμία τους, η οποία πραγματοποιήθηκε μέσω ενός κοινού γνωστού. Μιλώντας για τη σχέση τους, είπε ότι είχε ξεκινήσει ως ένα φλερτ που θα διαρκούσε το πολύ 15 μέρες και τελικά αποδεικνύεται πως ήταν μία εξαιρετική συνάντηση ζωής που διαρκεί εδώ και 50 χρόνια και η οποία επισημοποιήθηκε με γάμο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Z». Χάρη στη παρουσία της και την προσωπικότητά της, είπε, είχε τη δυνατότητα να αφοσιωθεί στην τέχνη του. «Οργάνωνε τα πάντα, έτσι ώστε να μου δημιουργεί ελεύθερο χρόνο», υπογράμμισε.

Η ίδια, με την εταιρεία παραγωγής της KG Productions, επιμελήθηκε την επανέκδοση όλων των ταινιών του σε συνεργασία με το γαλλο-γερμανικό τηλεοπτικό πολιτιστικό κανάλι ARTE. Αυτό που τους δένει, όμως, όλα αυτά τα χρόνια στην κοινή τους πορεία, δεν είναι μόνο ο πολιτικός, κοινωνικός κινηματογράφος, αλλά και μία γενικότερη στάση ζωής, με δέσμευση προς τις ανθρώπινες αξίες και «την ηθική δέσμευση προς το κοινό των ταινιών τους και όλων των ανθρώπων».