«INTERVIEW»: Πόσο μακριά επιτρέπεται να φτάσουμε για μία θέση εργασίας;

Ένα interview για δουλειά. Μία φωνή (εξουσία). Τέσσερις υποψήφιοι με νούμερο.

Οι ηθοποιοί της παράστασηςυγ«INTERVIEW» -μια κοινωνικοπολιτική μαύρη κωμωδία, που έλαβε τιμητική διάκριση από τον όμιλο για την Unesco Πειραιώς και Νήσων – μιλούν στο koutipandoras.gr για το θέμα της παράστασης, την εργασιακή πραγματικότητα σήμερα και την ταύτιση που δημιουργεί το έργο σε ανθρώπους της νέας γενιάς.

«Interview». Ποια θέματα φωτίζει αυτή η κοινωνικοπολιτική μαύρη κωμωδία και πώς ακουμπούν τη σύγχρονη πραγματικότητα;

Δημήτρης Χατζημιχαηλίδης: Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται η μάχη που δίνουν οι εργαζόμενοι στην αρένα ευρέσεως εργασίας και το τί υποχωρήσεις καλούνται να κάνουν και τί εξευτελισμούς να υποστούν. Κι αν η κωμωδία φαινομενικά χρησιμοποιεί υπερβολικά σχήματα για τα το αποδώσει, καλούμαστε να σκεφτούμε: Μήπως τελικά δεν απέχουν και τόσο από την πραγματικότητα;

Βασιλική Κούλη: Interview: επίσημη διαβούλευση για την αξιολόγηση των προσόντων ενός συνεντευξιαζόμενου για μια συγκεκριμένη θέση εργασίας. Ανταγωνισμός: ο αγώνας για την επικράτηση ενός ανθρώπου έναντι κάποιου άλλου. Τι μπορεί να συμβεί, λοιπόν, σε ένα Interview για εργασία όταν η έννοια του ανταγωνισμού αγγίξει τα όρια της; Το αίσθημα της επιβίωσης είναι το πιο ισχυρό ένστικτο από την δημιουργία του ανθρώπου μέχρι σήμερα και πάντα θα τον καθοδηγεί.

Ναταλία Αθανασιάδη: Το Interview που γράφτηκε το 2013 κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, πραγματεύεται τον αγώνα για εύρεση εργασίας, θίγει τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και τα καταπατημένα εργασιακά δικαιώματα και την εκμετάλλευση από την εξουσία.

Πόσο οικεία είναι η θεματική του σε σχέση το εργασιακό τοπίο σήμερα και ειδικά για τη νέα γενιά εργαζομένων; Δημιουργεί το έργο ταυτίσεις και έναν κοινό τόπο συνάντησης ανάμεσα στους θεατές;

Δημήτρης Χατζημιχαλίδης: Δυστυχώς η πραγματικότητα κάνει τον/την θεατή να συνδεθεί άμεσα με όσα συμβαίνουν στη σκηνή. Οι περισσότεροι/ες θα λέγαμε ότι όλα αυτά κάτι μας θυμίζουν. Η πραγματικότητα για την μεγάλη πλειοψηφία των εργαζόμενων είναι ζοφερή και για τους νέους φαντάζει ακόμα χειρότερη. Φυσικά, αυτό δε σημαίνει, ότι αυτή η κατάσταση είναι έτσι και δεν μπορεί να είναι αλλιώς. Αυτή η άποψη εκπορεύεται από αυτούς που αποτελούν το ίδιο το πρόβλημα, είναι μια άποψη με την οποία σίγουρα θα συμφωνούσε στην παράστασή μας η “Φωνή”.

Βασιλική Κούλη: Στην Ελλάδα του 2024, η δυσκολία δεν έγκειται στην εύρεση εργασίας, αλλά στις απάνθρωπες συνθήκες της εργασίας αυτής. Ο σεβασμός στην ανθρώπινη υπόσταση, η δικαιοσύνη και η κατανόηση είναι έννοιες ξεχασμένες στους εργασιακούς χώρους. Όλοι μας έχουμε πάει σε μια συνέντευξη που έχουμε στεναχωρηθεί, εκνευριστεί ή προσβληθεί. Άρα, η ταύτιση είναι αναπόφευκτη.

Ναταλία Αθανασιάδη: Δυστυχώς το έργο είναι επίκαιρο ακόμη και σήμερα και σκεπτόμενη ρεαλιστικά θα συνεχίσει να είναι για πολλά χρόνια. Η επιτυχία του έργου έγκειται στο ότι ο κάθε θεατής  ταυτίζεται με τους ήρωες, μιας και όλοι έχουμε περάσει την διαδικασία της συνέντευξης για να πάρουμε μια δουλειά και όλοι έχουμε βιώσει τις προβληματικές συνθήκες εργασίας. Ειδικά για τη νέα γενιά εργαζομένων, το Interview εκφράζει όλες τις αγωνίες, τα άγχη, τις ανασφάλειες που βιώνουμε, και θίγει παράλληλα, όλες τις υποχωρήσεις και τους συμβιβασμούς που πρέπει να κάνουμε για να δουλέψουμε και κυρίως τον φόβο πως είμαστε αναλώσιμοι με κάθε ευκαιρία.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των πρωταγωνιστών της παράστασης, τι τους συνδέει και ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα τους;

Δημήτρης Χατζημιχαλίδης: 4 υποψήφιοι για μια θέση εργασίας, 4 χαρακτήρες εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους, με άλλο επαγγελματικό προφίλ, με άλλη ματιά στη ζωή και άλλες καταβολές, ωστόσο 4 άνθρωποι αδύναμοι απέναντι στον 5ο (είναι άραγε “άνθρωπος”;) που είναι η “Φωνή” που θα τους αξιολογήσει για τη θέση εργασίας. Τους 4 τους ενώνει η ανάγκη και πώς τους αναλογεί κοινό μερίδιο στον εξευτελισμό από την εργοδοσία.

Βασιλική Κούλη: Οι άνθρωποι, ως ένστικτο επιβίωσης, σε στιγμές αγωνίας και φόβου έχουμε την ανάγκη να ενωνόμαστε και να πορευόμαστε μαζί. Τα πάθη τους και οι φόβοι τους ενώνουν τους πρωταγωνιστές μας, αλλά κυρίως το άγνωστο που έρχονται σε επαφή. Όταν παίζουν, όμως, με τα όρια σου και τις αντοχές σου είναι δύσκολο να παραμείνεις ο ίδιος άνθρωπος.

Ναταλία Αθανασιάδη: Η φωνή, που συμβολίζει την εξουσία και παίρνει συνέντευξη από τους υποψήφιους, χαρακτηρίζεται από αυταρχισμό, ειρωνεία, έπαρση, αγένεια και σκληρότητα. Κύριος στόχος της είναι να τους χειραγωγήσει. Οι 4 υποψήφιοι με νούμερα, έχουν ένα μοναδικό αλλά και τόσο ισχυρό χαρακτηριστικό. Την απόγνωση. Και οι 4 είναι διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα για να βρουν δουλειά. Παρ’ όλα αυτά, είναι πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους, από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες, διαφορετικό μορφωτικό επίπεδο και διαφορετικοί σαν χαρακτήρες, πιστεύω, συμπεριφορές. Ένας οικοδόμος, μια ηθοποιός, ένας επιστήμονας και μια ανειδίκευτη εργάτης που ασχολείται με τα ενεργειακά.

Σε ποιες καταστάσεις μπορεί να οδηγήσει ο «ανταγωνισμός» για μία θέση εργασίας και τι προσδίδει η χιουμοριστική ματιά στο έργο; Τι ρόλο παίζει η «φωνή» της εξουσίας;

Δημήτρης Χατζημιχαλίδης: Δυστυχώς στις σύγχρονες κοινωνίες που όλα τα “σκιάζει η φοβέρα” και τα “πλακώνει η σκλαβιά” του ατομισμού και της ήττας, ο ανταγωνισμός για μία θέση εργασίας μπορεί να φτάσει σε φαινόμενα ταξικού γενιτσαρισμού. Ας μου επιτραπεί ο όρος, δεν βρίσκω πιο κατάλληλη φράση. Η χιουμοριστική ματιά δεν έρχεται για να κάνει πιο λάιτ το γεγονός αλλά για το σημειώσει ακόμα πιο έντονα. Η “Φωνή” παίζει έναν ρόλο συγκεκριμένο, εφαρμόζει την εξουσία που διαθέτει, για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα αυτού που εκπροσωπεί. Την κάνει καλά τη δουλειά της. Ζητούμενο, σταθερά επίκαιρο και επείγον, παραμένει το “οι άλλοι 4 τί πρέπει και πώς μπορούν  να το κάνουν”.

Βασιλική Κούλη: Ο ανταγωνισμός μπορεί να οδηγήσει σε ωμότητα, σκληρότητα και απανθρωπιά. Στις πιο απαιτητικές και εξαντλητικές καταστάσεις της ζωής μας έχουμε επιβιώσει αυστηρά και μόνο με χιούμορ. Το χιούμορ είναι γνωστό κυρίως ως ένας μηχανισμός άμυνας. Οι ήρωες μας, εκεί ψάχνουν το καταφύγιο τους. Η φωνή της εξουσίας είναι οι ρωγμές μας και όλοι οι φόβοι που θα θέλαμε να έχουμε την δύναμη να πολεμήσουμε και να νικήσουμε.

Ναταλία Αθανασιάδη: Το έργο μας δείχνει πως ο ανταγωνισμός για μια θέση εργασίας μπορεί να οδηγήσει σε έναν κανιβαλισμό μεταξύ των υποψηφίων, σε ακραίες καταστάσεις, που κάθε ηθική και ευγένεια μεταξύ τους μπορεί να χαθεί στο δευτερόλεπτο. Οδηγεί σε μια ατομικιστική νοοτροπία.  Η φωνή της εξουσίας έχει ακριβώς αυτόν τον σκοπό. Να τους εξευτελίσει και να τους φτάσει στα όριά τους. Ο χιουμοριστικός χαρακτήρας του έργου εξυπηρετεί στο να καυτηριάσει καταστάσεις που όλοι έχουμε ζήσει, να γελάσουμε με πράγματα που μας φαίνονται οικεία αλλά αμέσως μετά να σκεφτούμε “καλά, με τι γελάμε;”.

Το τελικό μήνυμα έχει μία γεύση ελπίδας και αισιοδοξίας;

Δημήτρης Χατζημιχαλίδης: Εύχομαι το τελικό μήνυμα να είναι αυτό που θα αποφασίζει κάθε θεατής να ξανασκεφτεί φεύγοντας από την παράσταση. Αυτό από μόνο του εμπεριέχει και ελπίδα και αισιοδοξία.

Βασιλική Κούλη: Το τελικό μήνυμα μιας θεατρικής παράστασης ήρθε η ώρα να αρχίσουμε να το πλάθουμε εμείς. Αν έστω και ένα κομμάτι της ψυχής συνδέθηκε με ένα κομμάτι του μυαλού και αυτή είναι η αρχή για μια μικρή αλλαγή στη ζωή μας, μόνο ελπίδα και αισιοδοξία διακρίνω στον ορίζοντα.

Ναταλία Αθανασιάδη: Σίγουρα όχι. Παρά τον χιουμοριστικό του χαρακτήρα, το έργο έχει στόχο να προβληματίσει, να αφυπνίσει, να ταρακουνήσει τον θεατή. Να τον φέρει αντιμέτωπο με την ωμή πραγματικότητα. Θα λέγαμε ότι είναι ένα σκληρό κατά βάση έργο με ένα σκληρό τέλος.