Πρωταγωνίστησε δίπλα σε μύθους του κινηματογράφου και σε θρυλικές ταινίες, με κορυφαία όλων φυσικά το επικό ρομαντικό δράμα «Όσα Παίρνει ο Άνεμος», ενώ η αιώνια διαμάχη της με την αδελφή της, επίσης φημισμένη, ηθοποιό Τζόαν Φοντέιν είναι από μόνη της μία ιστορία που θα μπορούσε να στηρίξει ένα δραματικό σενάριο μίσους και εκδίκησης.

Είναι η Ολίβια ντε Χάβιλαντ, που μαζί με τον κορυφαίο της 7ης Τέχνης Κερκ Ντάγκλας, φαίνεται ότι έχουν νικήσει το χρόνο και το θάνατο, καθώς είναι το τελευταίο δίδυμο της χρυσής εποχής του Χόλυγουντ που βρίσκονται εν ζωή.

Η Ολίβια ντε Χάβιλαντ, τις επόμενες ημέρες θα σβήσει τα 103 κεράκια πάνω στη γενέθλια τούρτα, στο Παρίσι, εκεί που έχει επιλέξει να ζει εδώ και χρόνια, δεδομένης της λατρείας της για τη ζωή των Γάλλων.

Λογικά, θα έχει δίπλα της λιγοστούς φίλους και την κόρη της Ζιζέλ Γκαλάντ, που απέκτησε από το δεύτερο γάμο της, με τον συγγραφέα και δημοσιογράφο Πιερ Γκαλάντ, αλλά και τις αναμνήσεις της, έναν πραγματικό θησαυρό για τον κινηματογράφο και τον κόσμο του.

«Αρχίζει Να Παίζει Κιόλας»

Να ξεκαθαρίσουμε ότι η ντε Χάβιλαντ δεν ήταν ποτέ μία ηθοποιός επιπέδου Βίβιαν Λι, Κάθριν Χέπμπορν, Μπέτι Ντέιβις, Ίνγκριντ Μπέργκμαν ή της λάμψης μιας Μέριλιν Μονρόε, μιας Γκρέις Κέλι ή μιας Όντρεϊ Χέπμπορν, αλλά κατάφερε με επιμονή, δουλεύοντας σκληρά και κυρίως κάνοντας σοφές επιλογές, να γράψει μια σπουδαία ιστορία στο σινεμά και να κερδίσει και δύο Όσκαρ Α’ ρόλου, με τις ταινίες «Δώσε μου πίσω το Παιδί μου» (1946) και «Η Κληρονόμος» (1949).

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1946 κι ενώ έχει ήδη δέκα χρόνια σημαντικής πορείας και έχει πάρει το πρώτο της Όσκαρ, ο γνωστός και έγκριτος κριτικός της εποχής Τζέιμς Αγκί έγραψε για την ερμηνεία της στο μελοδραματικό φιλμ νουάρ «Σκοτεινός Καθρέφτης» την εύστοχη παρατήρηση: «Υπήρξε για πολύ καιρό από τις ομορφότερες γυναίκες στον κινηματογράφο. Τελευταία δεν είναι απλώς πιο όμορφη από ποτέ, αλλά έχει αρχίσει να παίζει κιόλας!»

Ζωντανή, ενεργή και μάχιμη

Είναι λογικό να πιστεύουν οι περισσότεροι ότι η Ολίβια ντε Χάβιλαντ θα είναι μια γιαγιά που έχει απομονωθεί ζώντας με τις αναμνήσεις της, προσπαθώντας να τις βάλει σε μια σειρά, να απαλύνει τις δυσάρεστες καταστάσεις που έζησε με την αδελφή της, να κάνει έναν απολογισμό ζωής, μπροστά στο επικείμενο τέλος που καθυστερεί πέρα από κάθε φαντασία.

Κι όμως, δεν είναι έτσι.

Η εύθραυστη και μειλίχια Μέλανι του «Όσα Παίρνει ο Άνεμος» είναι ακριβώς το αντίθετο, είναι ένα σκληρό καρύδι, μία αγωνίστρια, που συνεχίζει να δίνει μάχες, όπως τον ιστορικό αγώνα που έδωσε το 1944 κόντρα στην πανίσχυρη Warner Bros, αλλάζοντας τους όρους εργασίας για άνδρες και γυναίκες ηθοποιούς, σπάζοντας το καταχρηστικό συμβόλαιό της από την εταιρία και δίνοντας την ευκαιρία στους συναδέλφους της να κάνουν ευνοϊκότερα συμβόλαια.

Έτσι, η Ολίβια, έχοντας συμπληρώσει έναν αιώνα ζωής και διατηρώντας έναν πρωτόγνωρο δυναμισμό και μία αίσθηση δικαιοσύνης έδωσε ακόμη μια δικαστική και ιδεολογική μάχη, για να υπερασπιστεί τα δικαιώματα τα δικά της και των συναδέλφων της, με αφορμή την τηλεοπτική σειρά «Feud», στην οποία περιγράφεται η διαμάχη της Τζόαν Κρόφορντ με την Μπέτι Ντέιβις και η συμπαράσταση της Ολίβια ντε Χάβιλαντ, προς την τελευταία.

Η υπεραιωνόβια ηθοποιός διαφώνησε με το στόρι της σειράς, παρότι αυτή η ίδια απεικονίζεται ιδιαιτέρως θετικά και κινήθηκε νομικά. Κάτι που δεν έκανε προς ίδιον όφελος, αλλά για να προασπίσει για μια ακόμη φορά τα δικαιώματα των συναδέλφων της.

Στη νομική διαμάχη της με την εταιρία παραγωγής στηρίχθηκε στην υπόθεση New York Times εναντίον Σάλιβαν (1964) για την οποία τα δικαστήρια αποφάσισαν ότι ένα δημόσιο πρόσωπο που έχει αντίρρηση με τον τρόπο που παρουσιάζεται στα ΜΜΕ, μπορεί να επιβάλλει κυρώσεις εάν αποδείξει πρόθεση από τον δημοσιογράφο ή τον συγγραφέα, παρότι σε αντίστοιχες περιπτώσεις στο σινεμά και στην τηλεόραση δεν υπάρχει κάποια πρόβλεψη.

Πέρσι, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή της, αλλά αυτό ίσως είναι λεπτομέρεια, για το σπάνιο χαρακτήρα της και το σύνολο της ζωής της, που θα δούμε αναλυτικότερα παρακάτω.

Τι έλεγε η Ολίβια για το γάμο της, για τη ζωή αλλά και… για τα ελληνικά στον Αλέκο Λιδωρίκη

Σε ηλικία 38 ετών, η θρυλική σταρ Ολίβια ντε Χάβιλαντ δεχόταν στο σπίτι της στο Χόλυγουντ τον δημοσιογράφο Αλέκο Λιδωρίκη, 47 ετών τότε, στο πλαίσιο μιας σειράς συνεντεύξεων με αστέρες του Χόλυγουντ που είχε ο Έλληνας δημοσιογράφος.

Τι έλεγε όμως τότε η Ολίβια ντε Χάβιλαντ για το γάμο της, για την ζωή αλλά και για τα Ελληνικά στον Αλέκο Λιδωρίκη;

Μεταφέρουμε μερικά σημεία από την συνέντευξη:

«Καθώς παίρνουμε το τσάι μας στο γραφικό της σπίτι της “Λεωφόρου του Ηλιοβασιλέματος” προσπαθώ να βρω το θάρρος της δημοσιογραφικής “αδιακρισίας” και να της κάνω μια επικίνδυνη ερώτηση, όταν ένα παιδάκι τριών ετών -ο Βενιαμίν– εισβάλει στο σαλόνι, παρά τις μάταιες, επικλήσεις της τροφού του να μην διακόψει την συνέντευξη. Είναι ο γιος της Λίβη! Χαριτωμένος διαβολάκος, που πλησιάζει θαρραλέα και μας μοιράζει σεντς.

Σαν έφυγε ο μικρός, η Ολίβια αναστενάζει:

– Είναι πολύ γλυκό να είσαι μητέρα… Νομίζω ότι είναι το μόνο πράγμα που απομένει ουσιαστικά σε μιας γυναίκας τη ζωή.

Μικρή παύση. Και, επιτέλους τολμώ:

– Μπορώ να σας ρωτήσω για το γάμο σας. Έχουν γραφτεί πολλά για το μυστήριο του…

Το πρόσωπο της σκοτεινιάζει ελαφρά:

– Έχουν γραφεί πολλά, το ξέρω… Εν τούτοις δε βλέπω που είναι το μυστήριο. Ατύχησα… Δεν είμαι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία… Αγάπησα έναν άνθρωπο, που είναι ο πατέρας του παιδιού μου, και ασφαλώς δεν αγαπήθηκα.

– Υπάρχει τίποτα το νοσηρό σ’ αυτό τον άνθρωπο, για να μην αγαπήσει μια γυναίκα σαν και σας;

– Πολύ ευγενικό εκ μέρους σας, μου λέει με ένα πικρό χαμόγελο. Αλλά ο Μάρκους νομίζω ότι δεν είδε ποτέ τη ζωή με μάτι φυσιολογικό. Γεννήθηκε δυστυχισμένος και ψυχικά απωθημένος. Είχε τεράστιες φιλοδοξίες, μα πίστεψε ότι δεν ήταν ικανός να τις πραγματοποιήσει […] Παντρευτήκαμε… Η πρώτη μου έκπληξη ήταν όταν έμαθα άξαφνα – ο ίδιος δε μου το ‘χε πει ποτέ- ότι ήμουνα η πέμπτη του γυναίκα…

-Ε, είναι τόσο τρομερό αυτό;

Το τρομερό είναι ότι γι’ αυτόν ήτανε πολύ δύσκολο ν’ αλλάξει… και να μη μεταχειρισθεί την πέμπτη όπως μεταχειρίσθηκε κι’ όλες τις προηγούμενες».

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης ο Αλέκος Λιδωρίκης ρωτά την Ολίβια ντε Χάβιλαντ:

– Τι ακριβώς ζητάτε;

– Αυτό που κάνει την ύπαρξη μας ν’ αξίζει. Αυτό που ευτυχώς, βρήκα στην τέχνη μου: ικανοποίηση, ολοκλήρωση. Μα που δεν μπόρεσα να το βρω στη ζωή μου. Για μια γυναίκα τι υπάρχει πιο μεγάλο από το να συνδέσει τη ζωή της με τη ζωή ενός άνδρα; Να αναπνέει μαζί του χαρές και λύπες; Να συμμερίζεται τον κάθε αγώνα του, όπως κι εκείνος να συμπαθεί και να βοηθεί κάθε δικό της… Σωματική και ψυχική αδελφοσύνη που να χαρακτηρίζεται από αγάπη και αρμονία… Όλα τα αλλά είναι ψεύτικα και πρόσκαιρα. Μα με τον έρωτα, τον τίμιο το βαθύτερο, φθάνει κανείς ως το Θεό. Εγώ τον ονειρεύτηκα, μα, δυστυχώς, ήταν μοιραίο να μην το φθάσω […]

Πηγαίνει σε μια μικρή βιβλιοθήκη στο καλλιτεχνικό της σαλόνι της και φέρνει ένα χρυσοπράσινο άλμπουμ. Το ανοίγει. Βγάζει αποκόμματα, παλιά γράμματα και μερικά χειρόγραφα.

– Διαβάστε, λέει. Για εσάς δε θα είναι δύσκολο…

– Κοιτάζω με ευχάριστη έκπληξη.

– Μα αυτά είναι Ελληνικά!

– Διαβάστε, επιμένει η Ολίβια… Θέλω να σας ακούσω…

– «Ιησούς Χριστός Θεού Υιός Σωτήρ… Ιχθύς…»

Και παρακάτω:

– «Θάλαττα», «Σοφοκλής», «Αναξαγόρας», «Αναξίμανδρος». Μα, τι είναι ολ’ αυτά;

– Είναι από του πατέρα μου τις σπουδές. Είχε μανία με τα Ελληνικά. Και όταν το ξαναείδα, έπειτα από τόσα χρόνια, ξέρετε τι μου είπε;.. «Ολίβια φιλώ σε…»

Χαμογελάει και μού εξηγεί:

– Αυτό θα πει: Ολίβια σ’ αγαπώ. Έτσι δεν είναι;