Φατίχ Τερίμ: Ο «αυτοκράτορας» του βαθέος κράτους

Η πρόσληψη του Φατίχ Τερίμ από τον Παναθηναϊκό απασχόλησε ιδιαιτέρως τα ελληνικά αλλά και τα τουρκικά ΜΜΕ. Για τη «λαμπρή» καριέρα του «αυτοκράτορα» του τουρκικού ποδοσφαίρου, για τα τρόπαια που πήρε, για τις επιτυχίες του ειπώθηκαν πολλά…

Αυτό που δεν ειπώθηκε όμως είναι το σκοτεινό παρελθόν του Τούρκου προπονητή, που περιέχει φτύσιμο στο πρόσωπο διαιτητή, βρισιές προς δημοσιογράφους και αντιπάλους, αλλά και «περίεργες» σχέσεις με τον Μεχμέτ Αγάρ, ένα σκοτεινό πρόσωπο του γειτονικού βαθέος κράτους.

Οι σχέσεις Τερίμ – Αγάρ

Οι σχέσεις του Φατίχ Τερίμ με τον Μεχμέτ Αγάρ έχουν απασχολήσει αρκετές φορές τον τουρκικό Τύπο. Ο θρύλος της Γαλατασαράι Τανζού Τσολάκ σε συνέντευξή του είχε αναφέρει: «Ο Μεχμέτ Αγάρ έφερε τον Τερίμ ως βοηθό του Ζεπ Πιόντεκ, ο οποίος ήταν προπονητής της εθνικής ομάδας το 1990». Ο Τερίμ είχε επισκεφτεί τον Μεχμέτ Αγάρ στις φυλακές του Αϊδίν όπου ήταν κρατούμενος για «σύσταση ένοπλης συμμορίας».

Χαρακτηριστική ήταν και η παρέμβαση του Αγάρ όταν ο ποδοσφαιριστής Αρντά Τουράν επιθυμούσε να πάρει μεταγραφή στην Μπεσίκτας καθώς δεν ήθελε να επιστρέψει στη Γαλατασαράι λόγω της κόντρας του με τον Τερίμ. «Η Γαλατασαράι σε χρειάζεται και εσύ τη Γαλατασαράι. Πήγαινε ζήτα συγγνώμη από τον Τερίμ να τελειώσει αυτή η παρεξήγηση» είχε πει τότε ο Αγάρ στον Τουράν.

Επίσης, ενώ ο Τούρκος δημοσιογράφος Ρασίμ Οζάν Κιουτάχιαλι είχε υποστηρίξει ότι στο ντοκιμαντέρ «Τερίμ» που γυρίστηκε για το Netflix είχε πάρει μέρος και ο Αγάρ, λίγο πριν από την πρεμιέρα εκείνες οι σκηνές αφαιρέθηκαν.

Ποιος είναι ο Αγάρ;

Ο Μεχμέτ Αγάρ, που «κοσμούσε» τις φωτογραφίες της Γαλατασαράι επί Τερίμ στον πάγκο της, έγινε γνωστός με την υπόθεση Σουσουρλούκ, όταν αποκαλύφθηκαν για λίγο οι βρόμικες σχέσεις στο τρίγωνο αστυνομίας – μαφίας – πολιτικής, και είναι ένα όνομα που εμπλέκεται σε ανεξιχνίαστους φόνους της δεκαετίας του 1990.

Το δυστύχημα που σημειώθηκε στις 3 Νοεμβρίου 1996, όταν ένα αυτοκίνητο έπεσε πάνω σε φορτηγό στην περιοχή Σουσουρλούκ της επαρχίας Μπαλίκεσιρ, αποκάλυψε τις σκοτεινές σχέσεις αστυνομίας – μαφίας – πολιτικής στην Τουρκία. Ως αποτέλεσμα του δυστυχήματος έχασαν τη ζωή τους ο Μεχμέτ Οζμπάι, η Γκόντζα Ους, ο διευθυντής της Σχολής Αστυνομίας της Ιστανμπούλ Kεμαλετίν Eρόγκ και ο αρχηγός της αστυνομίας Χουσεΐν Κοτσαντάγκ, οδηγός του αυτοκινήτου. Ο ιδιοκτήτης του οχήματος, ο βουλευτής της Σανλιούρφα Σεντάτ Εντίπ Μπουσάκ, τραυματίστηκε.

Πολύ σύντομα μετά το ατύχημα έγινε γνωστό ότι το άτομο με την πλαστή ταυτότητα του Μεχμέτ Οζμπάι ήταν ο φυγάς Αμπντουλάχ Τσατλί. Ο ποινικός φάκελός του ήταν αρκετά μεγάλος. Ο Τσατλί είχε κατηγορηθεί για πυροβολισμούς κατά αστυνομικών στην Τουρκία το 1977, για τη δολοφονία επτά φοιτητών-μελών του TİP (Τουρκικό Εργατικό Κόμμα) στην περιοχή Μπαχτσελιεβλέρ της Αγκυρας, για τη δολοφονία του καθηγητή Μπεντρετίν Τσομέρτ το 1978.

Ο Τσατλί, ο οποίος εμπλεκόταν με τη διακίνηση ναρκωτικών στο εξωτερικό, συνελήφθη και φυλακίστηκε πολλές φορές. Οταν δραπέτευσε από τη φυλακή Μπόσταντελ της Ελβετίας το 1990 εκδόθηκε «ερυθρά αγγελία» της Ιντερπόλ για τη σύλληψή του.

Αν και διεθνώς καταζητούμενος, ο Τσατλί περιπλανιόταν ελεύθερα στην Τουρκία ειδικά στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Εγγραφα που κατασχέθηκαν κατά την έρευνα στον Τσατλί μετά το δυστύχημα έδειξαν ότι ασπίδα προστασίας του ήταν ο Μεχμέτ Αγάρ, τότε αρχηγός της αστυνομίας και υπουργός Εσωτερικών. Το όνομα και η υπογραφή του Αγάρ υπήρχαν στο έγγραφο μεταφοράς του όπλου, το οποίο είχε τη φωτογραφία του Τσατλί και το όνομα Μεχμέτ Οζμπάι. Τα ίδια έγγραφα που υπέγραψε ο Αγάρ εκδόθηκαν αργότερα για τον Γιασάρ Οζ, συγγενή της συζύγου του Τσατλί.

Ο Μεχμέτ Αγάρ διορίστηκε γενικός διευθυντής Ασφαλείας στις 10 Ιουλίου 1993, όταν πρωθυπουργός ήταν η Τανσού Τσιλέρ. Συνέπεσε με την έναρξη των ανεξιχνίαστων δολοφονιών στη χώρα, δηλαδή τη σύλληψη και «εξαφάνιση» Τούρκων αριστερών και Κούρδων αγωνιστών από το βαθύ κράτος. Σύμφωνα με την απόφαση του 11ου Ανωτάτου Ποινικού Δικαστηρίου της Αγκυρας, όπου δικάστηκε αργότερα, ο Αγάρ «συγκρότησε μια ένοπλη οργάνωση για να διαπράξει εγκλήματα» μόλις ανέλαβε τα καθήκοντά του. Αθωώθηκε όταν ο γιος του, ο Τολγκά Αγάρ, έγινε βουλευτής του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

 

Η υπόθεση Ερζάν

Τελευταία, λίγο προτού ρίξει άγκυρα στην Αθήνα, το όνομα του Τερίμ ενεπλάκη σε ένα τεράστιο σκάνδαλο. Η Σετσίλ Ερζάν, διευθύντρια του υποκαταστήματος της τράπεζας Denizbank στο Μπαχτσεσεχίρ, κατηγορείται ότι εξαπάτησε 18 άτομα από τον αθλητικό χώρο, μεταξύ των οποίων οι ποδοσφαιριστές Αρντά Τουράν, Εμρέ Μπελόζογλου, Σελτζούκ Ινάν και Φερνάντο Μουσλέρα, και το ποσό ανέρχεται στα 39 εκατ. ευρώ.

Ο Τερίμ αποκαλούσε «κόρη του» την Ερζάν, η οποία είναι σύζυγος του δικηγόρου του, και σύμφωνα με την εφημερίδα «Cumhuriyet» έχει ξεκινήσει τεχνική έρευνα για τα τραπεζικά δεδομένα του Φατίχ Τερίμ. Η έρευνα συνεχίζεται.

Η υπόθεση, η οποία έχει αποκληθεί από τα ΜΜΕ ως «υπόθεση ταμείου Τερίμ», περιλαμβάνει αρκετά ονόματα από τον αθλητικό χώρο αλλά και αρκετούς επιχειρηματίες. Η Ερζάν στην ουσία επικοινώνησε με τα θύματα –χρησιμοποιώντας και το όνομα του Τερίμ– και τους υποσχέθηκε υψηλά έσοδα από τόκους. Τα χρήματα που δόθηκαν όμως ποτέ δεν πιστώθηκαν στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Οταν αποκαλύφθηκε η υπόθεση τα θύματα απευθύνθηκαν στον πρόεδρο Ερντογάν και ζήτησαν να παρέμβει προκειμένου να πάρουν τα λεφτά τους πίσω. «Η Τουρκία είναι κράτος δικαίου και όποιος διαπράττει παράνομες πράξεις θα τιμωρηθεί. Η υπόθεση είναι στη Δικαιοσύνη και η Δικαιοσύνη κάνει την απαραίτητη έρευνα. Οι πολίτες μας δεν πρέπει να πέφτουν στις παγίδες των απατεώνων που προσφέρουν υψηλά κέρδη σε σύντομο χρονικό διάστημα με την υπόσχεση για εύκολο χρήμα» δήλωσε ο Ερντογάν.

Ο Τερίμ, ενοχλημένος από τον χαρακτηρισμό της υπόθεσης ως «ταμείο Τερίμ», είπε: «Οσοι έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν το κόμπλεξ χρόνων για τον Φατίχ Τερίμ προσπαθούν να με εμπλέξουν σε μια υπόθεση με την οποία δεν έχω καμία σχέση. Ούτε πήρα ούτε έδωσα. Ξεκινάω τον μεγαλύτερο νομικό πόλεμο στην ιστορία εναντίον όσων μπλέκουν το όνομά μου. Ας είναι έτοιμοι».

Σχέσεις Τερίμ – Ερντογάν

Αυτά είπε και προσγειώθηκε στην Αθήνα για να αναλάβει προπονητής του Παναθηναϊκού με ένα «φτηνό» συμβόλαιο 900.000 ευρώ ετησίως. Ο Τερίμ έχει περάσει στην ιστορία της Τουρκίας ως ο προπονητής που κάνει τα ακριβότερα συμβόλαια (γι’ αυτό άλλωστε αυτοί που τον αντιπαθούν τον αποκαλούν «imPARAtor», γράφοντας με κεφαλαία το «PARA» που σημαίνει χρήμα, στη λέξη «imperator», δηλαδή αυτοκράτορας). Με το καλημέρα, η πρώτη δήλωσή του ήταν ότι του τηλεφώνησε ο πρόεδρος Ερντογάν για να του ευχηθεί «καλή επιτυχία».

Οι καλές σχέσεις ανάμεσα στον «αυτοκράτορα» του ποδοσφαίρου και τον Ερντογάν είναι γνωστές. Ο Τούρκος πρόεδρος ήταν αυτός που εγκαινίασε το γήπεδο της Μπασακσεχίρ και του έδωσε το όνομα «Φατίχ Τερίμ».

Επίσης ο Ερντογάν είχε δηλώσει ότι θέλει να προσθέσει και τον Τερίμ στη λίστα των «σοφών» (οι διανοούμενοι που το 2012 έκαναν εκδηλώσεις σε κάθε πόλη της χώρας στο πλαίσιο του «ανοίγματος για την ειρήνη» με τους Κούρδους με εντολή Ερντογάν) και τον αποκαλούσε «άτομο που έχει πολιτικό βάθος όχι μόνο στον αθλητισμό αλλά σε κάθε αντικείμενο».

Καβγάδες και τραμπουκισμοί

Ο Τερίμ, ακόμη από τα χρόνια που ήταν ποδοσφαιριστής, φημιζόταν για τους καβγάδες και τους τραμπουκισμούς του. Εδώ θα σταθούμε όμως στα προπονητικά του χρόνια.

Χαρακτηριστικό επεισόδιο ήταν όταν τηλεφώνησε στον πασίγνωστο Τούρκο αρθρογράφο Οσμάν Ταμπούρατζι. Του είχε ασκήσει κριτική ύστερα από έναν αγώνα και ο Τερίμ του είπε: «Γ… το μουστάκι σου, τη μάνα σου…». Επίσης χαρακτηριστική ήταν και η αντίδρασή του προς τους κάμεραμαν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου –όπου θύμωσε– δείχνοντας τα γεννητικά του όργανα και λέγοντας: «Μην τραβάτε εκείνον, τραβάτε αυτόν».

Βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης έπειτα από έναν αγώνα ανάμεσα στη Γαλατασαράι και τη Φενερμπαχτσέ το 2018 όταν, σύμφωνα με τη «Fotomaç», έφτυσε τον διαιτητή Φιράτ Αϊντίνους.

Ο πιο γνωστός καβγάς του όμως ήταν με τον Σελαχατίν Αϊντογντου, ο οποίος είχε κεμπαπτζίδικο στο Τσεσμέ, δίπλα από το κεμπαπτζίδικο της οικογένειας του γαμπρού του προπονητή, όπου ο Τερίμ –μεθυσμένος, κατά τη δήλωση του Αϊντογντου– πήγε στο μαγαζί του για να τον τραμπουκίσει. Μετά το εν λόγω συμβάν ο «αυτοκράτορας» απολύθηκε από την εθνική Τουρκίας.

Δεν ήταν μόνο οι δημοσιογράφοι, οι διαιτητές, οι ποδοσφαιριστές… Και οι πρόεδροι των ομάδων στις οποίες δούλεψε είχαν το μερίδιό τους. Πέραν του προέδρου της Φιορεντίνα Βιτόριο Τσέκι Γκόρι, με τον οποίο τσακώθηκε ύστερα από έναν αγώνα –και αποχώρησε από την ομάδα–, έχει τσακωθεί και με προέδρους της Γαλατασαράι όπως ο Ουνάλ Αϊσάλ και Μπουράκ Ελμάς.

Ο Ουνάλ Αϊσάλ εξηγούσε τον λόγο που τον απέλυσε το 2013: «Οι εξελίξεις έχουν φτάσει στο σημείο να ανατρέπουν τις παραδόσεις της Γαλατασαράι. Τηλεφώνησα αρκετές φορές στον Φατίχ Τερίμ πριν από τον αγώνα με την Μπεσίκτας. Δεν μου απάντησε, δεν απάντησε στο μήνυμά μου. Μετά το ματς νόμιζα ότι θα μιλήσουμε τη Δευτέρα και θα συνεννοηθούμε και θα λύσουμε τα προβλήματά μας. Ωστόσο έσπασε το σχοινί λέγοντας στον Λούτφι Αριμπογκάν: “Επικοινωνήστε μαζί μου μέσω της Χαντέ”. Σκέψου το, θα μιλήσω με τη Χαντέ, την υπεύθυνο Τύπου του ποδοσφαιρικού τομέα, για να φτάσω στον Φατίχ Τερίμ».

Το ισχυρό λόμπι και τα ΜΜΕ

Ο Τερίμ πάντα είχε ισχυρό λόμπι και ήταν στο «απυρόβλητο» από τα ΜΜΕ. Ηθελε «αρετή και τόλμη» να του ασκεί κανείς κριτική στα ΜΜΕ. Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα της δημοσιογράφου Οντζέλ Οζιτσερ, η οποία μετέφερε στη στήλη της πως ο Τερίμ «προειδοποίησε» τους γείτονές του στο Τσεσμέ που τάιζαν τα αδέσποτα σκυλιά λέγοντας: «Βρομάει το σπίτι μας, μεταδίδουν μικρόβια» και ζήτησε να απομακρυνθούν τα τετράποδα και είτε να τα πάνε σε καταφύγια είτε να τα πετάξουν στον αυτοκινητόδρομο. Ο Τερίμ το διέψευσε, η δημοσιογράφος δεν έκανε πίσω και εντέλει απολύθηκε! Στις επιτυχίες ο Τερίμ βρισκόταν πάντα στους τίτλους των ΜΜΕ. Σε περίπτωση αποτυχιών όμως πάντα έφταιγαν άλλοι (διοίκηση ή παίκτες).

Πάντα «πουλούσε» πατριωτισμό, με δηλώσεις όπως αυτές μετά τον αγώνα με την Ελβετία όπου σημειώθηκαν βίαια επεισόδια: «Δεν κάναμε κάποιο λάθος. Ο,τι κάναμε, το κάναμε για τη χώρα». Αυτή η φράση θύμιζε την περίφημη φράση του Μεχμέτ Αγάρ: «Ο,τι κάναμε το κάναμε για την πατρίδα».

Ο Μουσταφά Τσολάκ Αλή, είναι δημοσιογράφος, μεταφραστής